Kazimierz Jasnoch

Kazimierz Jasnoch

Data i miejsce urodzenia	3 marca 1886 Czersk
Data i miejsce śmierci	17 stycznia 1966 Poznań
Zawód, zajęcie	żołnierz, malarz
Odznaczenia

Grób na cmentarzu Górczyńskim w Poznaniu

Kazimierz Jasnoch (ps. Pomorski, Kaszuba^[1], ur. 3 marca 1886 w Czersku, zm. 17 stycznia 1966 w Poznaniu^[1]) – kapitan łączności Wojska Polskiego, malarz, powstaniec wielkopolski i śląski.

Życiorys

Syn Teodora i Marii z Sas-Karczyńskich^[2]. W 1897 ukończył Szkołę Podstawową w Czersku, następnie Collegium Marianum w Pelplinie. Po maturze wyjechał do Berlina. Przed I wojną światową studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Berlinie-Charlottenburgu oraz w Paryżu^[3].

W okresie I wojny światowej został wcielony do armii pruskiej^[2]. Był współorganizatorem (m.in. z Mieczysławem Paluchem^[3]) łączności w Armii Wielkopolskiej. Zorganizował kompanię telegraficzną Okręgu Wojskowego I w Poznaniu. Jego działalność przyczyniła się do zdobycia przez powstańców wielkopolskich stacji radiowej na Cytadeli w Poznaniu. Za jego sprawą już w pierwszych dniach powstania zabezpieczono i obsadzono polskimi urzędnikami najważniejsze urzędy pocztowe w Poznaniu^[4]. W czasie powstania wielkopolskiego dowodził kompanią na froncie południowym. W czasie wojny polsko-bolszewickiej sprawował funkcję szefa łączności 15. Dywizji Piechoty^[3]. Podczas III powstania śląskiego dowodził łącznością Naczelnej Komendy Wojsk Powstańczych^[5]. Do rezerwy przeszedł 11 listopada 1922^[3]. W 1934, jako oficer rezerwy pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Poznań Miasto. Posiadał przydział w rezerwie do 7 Batalionu Telegraficznego w Poznaniu^[6]. Do 1939 pełnił różne funkcje w organizacjach kombatanckich^[3].

W 1923 ożenił się z Haliną Lange-Wnukowską^[2].

Od 1922 do 1924 podróżował po południu Europy i Afryce. Gdy wrócił, został intendentem Wielkopolskiego Muzeum Wojskowego. Pozostawał członkiem grupy artystycznej Ogniwo^[3]. Tworzył portrety i sceny rodzajowe wzięte z realiów życia Kaszubów i inspirowane tamtejszym folklorem, podejmując również tematy historyczne, m.in. kompozycje figuralne o tematyce powstańczej w obiektach wojskowych, jak siedziba 7. Batalionu Telegraficznego na Cytadeli w Poznaniu^[3]. Pisał artykuły historyczne (m.in. oparte na własnych wspomnieniach), w tym o powstaniach, a także o kaszubskiej sztuce ludowej^[1].

Wśród znamienitych osób, które rysował można wymienić Ignacego Paderewskiego oraz prezydenta Ignacego Mościckiego. W 1924 portret Ignacego Jana Paderewskiego jego autorstwa został wręczony kompozytorowi z okazji nadania mu doktoratu honoris causa Uniwersytetu Poznańskiego^[3]. Oprócz portretów artysta malował m.in. sceny z życia Kaszubów. W 1936 otrzymał Nagrodę Miasta Poznania za swą działalność.

W czasie kampanii wrześniowej walczył z Niemcami, a potem przedarł się do Francji, gdzie uczestniczył w tamtejszym ruchu oporu i walczył w partyzantce, co przypłacił m.in. paraliżem ręki. Po II wojnie światowej pozostał we Francji, w Polskich Siłach Zbrojnych. W 1947 powrócił do Polski, gdzie uprawiał malarstwo dekoracyjne w budynkach publicznych i kościołach (malował obrazy i wnętrza kościołów w Poznaniu, Stargardzie i Tczewie)^[1].

Pochowany na cmentarzu Górczyńskim w Poznaniu (kwatera IIIP-8-10)^[7].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Niepodległości – 20 lipca 1932 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”^[8]
• Złoty Krzyż Zasługi (22 grudnia 1933)^[9]
• Wielkopolski Krzyż Powstańczy (4 listopada 1958)^[10]

Przypisy

Bibliografia

• Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.