Kazimierz Rumsza

Kazimierz Rumsza

pułkownik
Data i miejsce urodzenia	20 sierpnia 1886 Wiłkupompie
Data i miejsce śmierci	28 stycznia 1970 Londyn
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego Błękitna Armia Wojsko Polskie Polskie Siły Zbrojne
Jednostki	5 Dywizja Strzelców Polskich Brygada Syberyjska Dywizja Syberyjska 3 Brygada Ochrony Pogranicza
Stanowiska	d-ca dywizji piechoty szef sztabu d-ca brygady piechoty d-ca brygady piechoty
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa Wojna domowa w Rosji wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa
Odznaczenia

Józef Piłsudski odznacza Kazimierza Rumszę

Kazimierz Rumsza (ur. 20 sierpnia 1886 w majątku Wiłkupompie, zm. 28 stycznia 1970 w Londynie) – pułkownik piechoty Wojska Polskiego i Polskich Sił Zbrojnych, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari, w 1964 mianowany przez Władysława Andersa generałem brygady.

Życiorys

Urodził się 20 sierpnia 1886 w majątku Wiłkupompie, w ówczesnym powiecie rossieńskim guberni kowieńskiej, w rodzinie Jerzego i Barbary z Jakubowskich^[1][2][3][4]. Absolwent gimnazjum w Połądze (1906). Ukończył rosyjską szkołę oficerską w Wilnie, a następnie w 1918 Akademię Sztabu Generalnego w Sankt Petersburgu^[4]. Od sierpnia 1914 walczył na froncie, gdzie dostał się do niewoli niemieckiej. Ponownie na froncie od sierpnia 1915^[2]. W grudniu 1917 wyznaczony został na stanowisko dowódcy III batalionu 3 pułku strzelców polskich 1 Dywizji Strzelców Polskich I Korpusu Polskiego w Rosji. Od 24 lipca 1918 był szefem sztabu wojsk okręgu uralskiego, a od 12 sierpnia szefem ośrodka mobilizacyjnego wojsk polskich w Rosji. Od 21 stycznia 1919 dowódca 5 Dywizji Strzelców Polskich na Syberii^[2].

Od 20 lipca 1920 w Polsce^[2]. W czasie wojny z bolszewikami, od lipca do grudnia 1920, dowodził Brygadą Syberyjską.

„Odznaczył się 20 VIII 1920, gdy na czele swojej brygady zastąpił drogę okrążonym oddziałom 3 Korpusu Gaja, zmuszając je do przekroczenia granicy polsko-niemieckiej /Prusy Wschodnie/”^[2]. Za tę postawę otrzymał Order Virtuti Militari.

W grudniu 1920 powierzono mu pełnienie obowiązków dowódcy Dywizji Syberyjskiej. Zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku w korpusie oficerów piechoty. W październiku 1922 na własną prośbę przeniesiony do rezerwy^[2] z przydziałem do 72 pułku piechoty w Radomiu. 18 października 1924 powołany został do służby czynnej i z dniem 23 października tego roku przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza na stanowisko dowódcy 3 Brygady Ochrony Pogranicza w Wilejce^[5]. Używał wówczas tytułu – pułkownik rezerwy powołany do służby czynnej (płk rez. pow. do sł. czyn.). W maju 1926 przeniesiony został z KOP i przydzielony do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu nr III w Grodnie. Obowiązki dowódcy brygady przejął po nim płk piech. Jan Skorobohaty-Jakubowski^[6]. Z dniem 30 czerwca 1928 został zwolniony z czynnej służby wojskowej^[7].

W 1928 został skierowany ponownie na przedwczesną emeryturę. Należał do grupy oficerów niebędących zwolennikami przewrotu majowego 1926^[4]

W czasie II wojny światowej w Polskich Siłach Zbrojnych. Od lutego do lipca 1941 dowodził 8 Brygadą Kadrową Strzelców. 7 sierpnia 1941 został wyznaczony na stanowisko zastępcy komendanta Stacji Zbornej Oficerów Rothesay nazywanej „Wyspą Wężów”. Obowiązki objął 9 października 1941, po powrocie z urlopu wypoczynkowego. Od 18 listopada 1941 pełnił obowiązki komendanta stacji, a 12 grudnia 1941 został mianowany komendantem Stacji Zbornej Oficerów Rothesay^[8]. Naczelny Wódz, generał broni Władysław Anders mianował go generałem brygady ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1964 w korpusie generałów^[9].

Zmarł 28 stycznia 1970 w Londynie. Pochowany na cmentarzu Highgate^[9][2].

Kazimierz Rumsza w 1919 ożenił się z Haliną Ejsymont (Eyssymondtt), z którą miał córkę Annę (ur. 1924)^[2][10].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 91 (26 marca 1921)^[11][2]
• Krzyż Niepodległości (7 lipca 1931)^[12][2]
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923)^[13][2]
• Krzyż Walecznych (czterokrotnie^[2][3], po raz pierwszy w 1921)^[14]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921^[3]
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości^[3]
• Order św. Jerzego IV klasy (Rosja)^[1]
• Order św. Włodzimierza IV klasy (Rosja) – 18 stycznia 1915 z mieczami i kokardą^[15][1]
• Order św. Anny II, III i IV klasy^[1]
• Order św. Stanisława II i III klasy (Rosja)^[1]
• Order Wybitnej Służby (Wielka Brytania)^[3]
• Złoty Medal Waleczności (Serbia)^[3]
• Krzyż Kawalerski Orderu Legii Honorowej (Francja)^[1][3]
• Krzyż Wojenny z dwoma palmami (Francja)^[1][3]
• Medal Pamiątkowy Wielkiej Wojny (Francja)^[3]
• Medal Zwycięstwa (Médaille Interalliée)^[3]

Przypisy

Bibliografia

• Jerzy Danielewicz: Wyższa kadra dowódcza KOP 1924–1939. W: Lech Grochowski [red.]: Korpus Ochrony Pogranicza w 70 rocznicę powstania. Materiały z konferencji popularnonaukowej. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1994.
• Henryk Korczyk: Rumsza Kazimierz (1886–1970). W: Polski Słownik Biograficzny. T. XXXIII. Polska Akademia Nauk, 1992.
• Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
• Rocznik Oficerski 1924, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 292, 409.
• Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.

Linki zewnętrzne

• Памяти героев Великой войны 1914–1918 : Поиск героев войны : Румша Казимир Юрьевич (ros.). Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej Zarząd ds. utrwalenia pamięci poległych w obronie Ojczyzny. [dostęp 2022-09-10].