Kazimierz Rzepka

Kazimierz Rzepka
Ognik
Ilustracja
Kazimierz Rzepka (ze zbiorów NAC)
porucznik piechoty porucznik piechoty
Data i miejsce urodzenia

1 marca 1915
Biadoliny Szlacheckie

Data i miejsce śmierci

26 listopada 1943
Lesienice (Lwów)

Przebieg służby
Lata służby

1936–1943

Siły zbrojne

Wojsko Polskie (II RP), Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie, Armia Krajowa

Jednostki

8 Pułk Piechoty Legionów, 3 Pułk Grenadierów Śląskich, 1 Samodzielna Brygada Spadochronowa, Kedyw Okręgu Lwów AK

Stanowiska

dowódca plutonu, dowódca kompanii, dowódca ośrodka dywersyjnego Obwodu

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920-1941, czterokrotnie) Medal Wojska Krzyż Wojenny 1939–1945 (Francja) Krzyż Czynu Bojowego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie
Tablica w kościele św. Jacka w Warszawie, upamiętniająca poległych cichociemnych, w tym Kazimierza Rzepkę

Kazimierz Rzepka pseud.: „Ognik” (ur. 1 marca 1915 w Biadolinach Szlacheckich, zm. 26 listopada 1943 w Lesienicach) – oficer Wojska Polskiego, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie i Armii Krajowej, porucznik piechoty służby stałej, cichociemny.

Życiorys

Był synem Szczepana[a], rolnika, i Honoraty z domu Solak. W latach 1930–1934 uczył się w Korpusie Kadetów w Rawiczu, uzyskał tam maturę i kontynuował naukę w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty w Komorowie koło Ostrowi Mazowieckiej. Dostał przydział do 8 pułku piechoty Legionów, w którym dowodził plutonem w 1 kompanii karabinów maszynowych I batalionu.

We wrześniu 1939 roku walczył w macierzystym pułku jako dowódca 3 kompanii. Walczył pod Iłżą, Piłatką, Cześnikami i Tarnawatką, gdzie był ranny i dostał się do niewoli. Uciekł z obozu przejściowego w Krasnobrodzie. 21 września przekroczył granicę polsko-węgierską. Był internowany na Węgrzech. W grudniu dotarł do Francji, gdzie został skierowany do 3 pułku piechoty, w którym dowodził 3 plutonem 2 kompanii I batalionu. Brał udział w ciężkich walkach kampanii francuskiej. W czasie tych walk był czterokrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych. Był ranny w bitwie pod Lagarde i 25 czerwca dostał się do niewoli niemieckiej, przebywał w oflagach (Oflag VI A Soest i Oflag VI B Dössel), 24 czerwca 1941 roku uciekł z obozu niemieckiego podziemnym tunelem. Po 6 tygodniach szukania kontaktu z polskimi siłami natknął się na kolegów z 3 Pułku Grenadierów, z którymi nielegalnie przedostał się 3[2] albo 10[3] sierpnia 1941 roku do Hiszpanii i we wrześniu dotarł do Madrytu. Tam został aresztowany przez patrol żandarmerii i osadzony w obozie koncentracyjnym w Miranda de Ebro. 22 stycznia 1942 roku, wykorzystując zamieszanie w czasie obozowego meczu bokserskiego, zakopany przez kolegów w śmieci został wywieziony na taczce za druty obozu. Dostał się do Lizbony, a stamtąd do Gibraltaru i wreszcie 13 kwietnia 1942 roku do Wielkiej Brytanii, gdzie został przydzielony do 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej.

Zgłosił się do służby w kraju. Po przeszkoleniu w dywersji został zaprzysiężony 26 października 1942 roku w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza. Zrzutu dokonano w nocy z 20 na 21 lutego 1943 roku w ramach operacji „Rivet” dowodzonej przez por. naw. Radomira Walczaka (zrzut na placówkę odbiorczą „Okoń” 11 km na południowy wschód od Koniecpola). Po krótkiej aklimatyzacji w Warszawie dostał przydział do Kedywu Okręgu Lwów AK na stanowisko dowódcy ośrodka dywersyjnego Obwodu Lwów Wschód AK.

Brał udział m.in. w poniższych działaniach:

  • szkolenie patroli sabotażowo-dywersyjnych
  • nieudana akcja zdobycia broni zmagazynowanej w okolicy kościoła św. Elżbiety we Lwowie (czerwiec)
  • akcja zdobycia materiałów wybuchowych na Czartowskiej Skale (lipiec)
  • wysadzenie niemieckiego pociągu z transportem amunicji na trasie Lwów – Krasne (26 listopada 1943 roku).

Po ewakuacji z tej ostatniej akcji i przybyciu do wsi Lesienice zmarł na zawał serca. Został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie koło kwatery Obrońców Lwowa.

Awanse

  • podporucznik – ze starszeństwem od 15 października 1946 roku
  • porucznik – 3 maja 1940 roku.

Odznaczenia

Upamiętnienie

W lewej nawie kościoła św. Jacka przy ul. Freta w Warszawie odsłonięto w 1980 roku tablicę Pamięci żołnierzy Armii Krajowej, cichociemnych – spadochroniarzy z Anglii i Włoch, poległych za niepodległość Polski. Wśród wymienionych 110 poległych cichociemnych jest Kazimierz Rzepka.

Drugiego października 2016 roku odsłonięto pamiątkową tablicę w Domu Ludowym w Biadolinach Szlacheckich upamiętniającą Kazimierza Rzepkę[4][5].

Uwagi

  1. Takie imię jest w dokumentach posiadanych przez rodzinę, w tym legitymacjach nadania jednego z odznaczeń; Krzysztof Tochman[1] podaje imię Stefan.

Przypisy

  1. Tochman 2011 ↓, s. 186.
  2. Tochman 2011 ↓, s. 187.
  3. a b Tucholski 1984b ↓, s. 133.
  4. Zaproszenie na uroczystość upamiętnienia Cichociemnego z gminy Dębno, www.gmninadebno.pl, 13 września 2016 [dostęp 2016-11-09].
  5. Upamiętnili Cichociemnego, www.gmninadebno.pl, 5 października 2016 [dostęp 2016-11-09].

Bibliografia

  • Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 4. Zwierzyniec – Rzeszów: Obywatelskie Stowarzyszenie „Ostoja”, 2011, s. 186–188. ISBN 978-83-933857-0-6.
  • Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1984, s. 402. ISBN 83-211-0537-8.
  • Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, 1984, s. 132–133.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

PL Warsaw st Hyacinth church cichociemni commemorative plaque.JPG
Autor: Happa, Licencja: CC BY 3.0
Tablica poświęcona 108 poległym cichociemnym w lewej nawie kościoła św. Jacka przy ul. Freta w Warszawie
Rzepka Kazimierz.jpg
Kazimierz Rzepka – cochociemny
Croix de Guerre 1939-1945 ribbon.svg
Autor: Borodun, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar: Croix de Guerre 1939-1945 (France)
PL Epolet por.svg
Naramiennik porucznika Wojska Polskiego (1919-39).
POL Krzyż Czynu Bojowego PSZnZ BAR.svg
Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape .
POL Medal Wojska BAR.svg
Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape .