Kisorycze (gmina)

Kisorycze
gmina wiejska
1921–1939[1]
Państwo

 II Rzeczpospolita

Województwo

1921–30: poleskie
1930–39: wołyńskie

Powiat

sarneński

Siedziba

Kisorycze

Populacja (1921)
• liczba ludności


13 063[2]

Szczegółowy podział administracyjny (1936)
Liczba gromad

21

Położenie na mapie Polski w 1939 r.
Ziemia51°12′N 27°16′E/51,194444 27,260000
Portal Polska

Kisorycze – dawna gmina wiejska istniejąca do 1939 roku w woj. poleskim/wołyńskim (obecnie na Ukrainie). Siedzibą gminy były Kisorycze[3].

Początkowo gmina należała do powiatu owruckiego w guberni wołyńskiej[4]. Na przełomie 1919/20 gmina weszła w skład administracyjnego okręgu wołyńskiego (ZCZW lub ZCZWiFP)[5]. 15 marca 1920 r. pod Zarządem Cywilnym Ziem Wołynia i Frontu Podolskiego gmina weszła w skład nowo utworzonego powiatu sarneńskiego[6].

1 czerwca 1920 roku nie została przekazana Rządowi RP (w przeciwieństwie do tych obszarów powiatu sarneńskiego, które przed 1920 należały do powiatu rówieńskiego)[7]. Jednak po wytyczeniu granicy wschodniej jednostka znalazła w obrębie II RP, w woj. poleskim[2].

15 kwietnia 1927 z gminy Kisorycze wyłączono Rokitno, tworząc z niego odrębną gminę miejską[8].

16 grudnia 1930 roku gmina wraz z całym powiatem sarneńskim została przyłączona do woj. wołyńskiego[9]. Była to najdalej na wschód wysunięta gmina woj. wołyńskiego. 1 października 1933 z gminy wyłączono obszar koszar Korpusu Ochrony Pogranicza, włączając je do gminy miejskiej Rokitno[10].

Według stanu z dnia 4 stycznia 1936 roku gmina składała się z 21 gromad[11].

W skład gminy Kisorycze wchodziły trzy typowo polskie wioski: Budki Borowskie, Dołhań i Okopy. W nocy 6/7 grudnia 1943 roku ukraińscy nacjonaliści z UPA, spod znaku OUN Stepana Bandery, wspomagani przez żądną łupów okoliczną ludność ukraińską (przede wszystkim z Karpiłówki, Borowego i Derci oraz chutorów tych wsi) dokonali równocześnie mordów ludności polskiej w tych trzech polskich wioskach (Dołhań, Okopy, Budki Borowskie). Zginęło kilkadziesiąt osób. Pomordowani zostali pochowani na miejscowym cmentarzu w Okopach, który zachował się do dzisiaj[12].

Po wojnie obszar gminy Kisorycze wszedł w struktury administracyjne Związku Radzieckiego.

Linki zewnętrzne

Przypisy

  1. Od 1921 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. poleskiego; w czasie II wojny światowej poza administracją polską; po II wojnie światowej poza granicami Polski.
  2. a b Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom VIII - Województwo Poleskie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1924
  3. Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej - podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
  4. Gmina Kisorycze, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 111.
  5. Dz. Urz. ZCZW z 1919 r. Nr 17, poz. 153
  6. Dz. Urz. ZCZWiFP z 1920 r. Nr 2, poz. 20
  7. Dz. Urz. ZCZW z 1920 r. Nr 42, poz. 1058
  8. Dz.U. z 1927 r. nr 36, poz. 320
  9. Dz.U. z 1930 r. nr 82, poz. 649
  10. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 13 września 1933 r. o zmianie granic miasta Rokitna w powiecie sarneńskim, województwie wołyńskiem (Dz.U. z 1933 r. nr 73, poz. 537)
  11. Wołyński Dziennik Wojewódzki nr 1 z dnia 4 stycznia 1936 roku. [dostęp 2017-12-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (1 grudnia 2017)].
  12. Administrator, Wieś Okopy na Wołyniu, www.parafia.radzionkow.pl [dostęp 2018-05-17] (pol.).

Media użyte na tej stronie

Poland (1939) location map.png
(c) Lukasb1992 z polskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0
Mapa lokalizacyjna Polski — 1939 (marzec – wrzesień).
Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).