Kitnowo (województwo warmińsko-mazurskie)

Artykuł

53°32′43″N 20°3′50″E

- błąd

38 m

WD

53°32'43"N, 20°3'50"E

- błąd

38 m

Odległość

3 m

Kitnowo
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

ostródzki

Gmina

Grunwald

Liczba ludności (2022)

184[1]

Strefa numeracyjna

89

Kod pocztowy

14-107[2]

Tablice rejestracyjne

NOS

SIMC

0474821

Położenie na mapie gminy Grunwald
Mapa konturowa gminy Grunwald, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kitnowo”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kitnowo”
Położenie na mapie powiatu ostródzkiego
Mapa konturowa powiatu ostródzkiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Kitnowo”
Ziemia53°32′43″N 20°03′50″E/53,545278 20,063889

Kitnowo (dawniej niem. Kittnau) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Grunwald. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Wieś mazurska, położona niedaleko Grunwaldu, 18 km na południe od Ostródy.

Historia

W 1335 r. Hartung von Sonnenborn, komtur dzierzoński, nadał Piotrowi z Kitnowa i jego bratu Hartwigowi trzydzieści włók ziemi sasińskiej z prawem połowu ryb w jeziorze Pancerzyn. Wolnizna wynosiła 16 lat. W 1433 r. Jorge z Kitnowa otrzymał 4 woki od Geirscha z Domkowa, którego pięć lat później spłacili jego następcy. W czasie woje polsko-krzyżacki w drugiej połowie XV w. wieś uległa zniszczeniu a właściciel zginął. Jan z Kitnowa był członkiem Towarzystwa Jaszczurczego. W Związku Pruskim, wśród 13 rycerzy z ziemi ostródzkiej, był także Jerzy z Kitnowa (był zmuszany przez komtura ostródzkiego do wystąpienia ze Związku).

W 1537 r. pastor z Gierzwałdu sprawował upiekę nad Kitnowem. W 1577 r. wieś miała w swoim areale 30 włók i funkcjonowały tu dwa majątki ziemskie. We wsi było 10 chłopów, 10 zagrodników i jeden pasterz. Z dokumentów wynika, że w tym czasie wdowa po Michale Pomierskim oddała w zastaw Janowi Falkowskiemu 7,5 włoki, w zamian za spłacenie jej długów.

W 1702 r. Jan Bicki oddał 7,5 włóki swojej ziemi w zastaw na sześć lat kapitanowi Janowi Sabińskiemu. W 1783 r. majątek ziemski i wieś miały 10 domów. W 1861 r. majątek rycerski obejmował 2028 mórg a mieszkało w nim 121 osób. W 1895 r. Kitnowo obejmowało areał 517 ha ziemi i mieszkały w nim 124 osoby. Według danych z 1907 r. majątek ziemski był w posiadaniu radcy ziemskiego, niejakiego Schultza. Od 1925 r. majątek należał do Leipskiego z Olsztynka. W XIx i XX w. majątek wraz z jednym folwarkiem obejmował około 500 ha ziemi i działała w nim gorzelnia.

Zabytki

  • Dwór. Wybudowany w pierwszej połowie XIX w., później przebudowany
  • Pozostałości parku dworskiego
  • Zabudowania gospodarskie po dawnym majątku, pochodża z 1095 r., przebudowane

Przypisy

  1. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 479 [zarchiwizowane 2022-10-26].

Zobacz też

  • Kitnowo

Bibliografia

  • Ostróda. Z dziejów miasta i okolic. Pojezierze, Olsztyn, 1976, 448 str.
  • Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich. Dobra utracone czy ocalone?, Wydanie III poszerzone i uzupełnione, Studio Arta, Olsztyn 2001, ISBN 83-912840-2-6.

Media użyte na tej stronie

Warmian-Masurian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Warmian-Masurian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.52 N
  • S: 53.07 N
  • W: 19.05 E
  • E: 22.95 E
Ostróda County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Ostróda County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 54.10 N
  • S: 53.35 N
  • W: 19.50 E
  • E: 22.30 E