Kizlar

Kizlar
Кизляр
Ilustracja
Cerkiew św. Jerzego
HerbFlaga
HerbFlaga
Państwo Rosja
Republika Dagestan
RejonKizlar
Data założenia1735[1]
Prawa miejskie1785[1]
Powierzchnia32[2] km²
Populacja (2021)
• liczba ludności
• gęstość

49 181[3]
1536 os./km²
Nr kierunkowy+7 87239
Kod pocztowy368830, 368833
Tablice rejestracyjne05
Położenie na mapie Dagestanu
Mapa konturowa Dagestanu, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Kizlar”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, blisko lewej krawiędzi nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kizlar”
Ziemia43°51′N 46°43′E/43,850000 46,716667
Strona internetowa
Portal Rosja

Kizlar (ros. Кизля́р) – miasto na terytorium Federacji Rosyjskiej w Republice Dagestanu, w delcie Tereku.

Geografia

Miasto znajduje się w północnej części Dagestanu w delcie rzeki Terek, ok. 60 km od zachodniego wybrzeża Morza Kaspijskiego i ok. 150 km w linii prostej na północny zachód od stolicy republiki Machaczkała i tylko kilka kilometrów od granicy z Republiką Czeczenii. Najbliższe miasto Chasawjurt znajduje się ok. 65 km na południe od Kizlar[4].

W Kizlar rozwinął się przemysł spożywczy, odzieżowy oraz elektrotechniczny[1].

Demografia

19591970197919891996200220092021[3]
25 60029 70031 30039 70043 60048 50048 00349 181

Skład narodowościowy i etniczny w latach 1897 i 2010 na podstawie oficjalnych danych rosyjskich:

  1. Rosjanie: 3 523 (48,37%)
  2. Ormianie: 1 679 (23,06%)
  3. Kumycy: 749 (10,28%)
  4. Tatarzy i Azerowie: 331 (4,54%)
  5. Nogajowie: 197 (2,70%)
  6. Persowie: 163 (2,24%)
  7. Polacy: 102 (1,40%)
  8. Gruzini: 94 (1,29%)
  • 2010
  1. Rosjanie: 19 835 (40,49%)
  2. Awarowie: 9 770 (19,94%)
  3. Dargijczycy: 7 122 (14,54%)
  4. Kumycy: 2 701 (5,51%)
  5. Lezgini: 2 377 (4,85%)
  6. Lakowie: 1 753 (3,58%)
  7. Ormianie: 1 004 (2,05%)
  8. Rutulowie: 828 (1,69%)

Historia

Pierwsze wzmianki o osadzie Kizlar pochodzą z ok. 1609 r. W 1735 roku władze rosyjskie zatwierdziły budowę twierdzy w Kizlar dla celów kontroli i wzmocnienia granicy na Kaukazie. W 1785 r. Kizlar stał się miastem. W XVIII w. i XIX w., miasto stało się jednym z punktów handlowych między Rosją a krajami Bliskiego Wschodu i Azji Środkowej.

Na początku XIX wieku, Kizlar stał się centrum uprawy winorośli i produkcji wina. Lokalne „fabryki koniaku” (Кизлярский Коньячный Завод) produkują różne napoje alkoholowe, ale specjalizują się głównie w regionalnej odmiany brandy, sprzedawanej w całej Rosji jako koniak.

W 1942 roku wybudowano linię kolejowa Machaczkała-Astrachań, która była częścią magistrali kolejowej Kaukazu. Linia kolejowa została przerwana na jesieni 1942 roku przez żołnierzy niemieckich z jednostki specjalnej (tzw. Fernspähtruppe) tylko na kilka dni, Rosjanie szybko wznowili ruch pociągów. Zatem Kizlar to najbardziej wysunięty na wschód punkt, do którego przeniknęły wojska niemieckie w trakcie ataku III Rzeszy na ZSRR (natomiast najdalsze działania frontowe na wschód zatrzymały się w osadzie Terekli-Mekteb[6]).

W styczniu 1996 r., w czasie I wojny czeczeńskiej czeczeńscy separatyści najechali na miasto i na bazę lotniczą; w trakcie nalotu zginęło 78 żołnierzy rosyjskich.

Kultura

W mieście znajduje się muzeum medycyny oraz muzeum techniki.

Miasta partnerskie

Osoby

  • Piotr Bagration (1765–1812), rosyjski generał piechoty, bohater pod Borodino
  • Roman Bagration (1778–1834), generał, jego brat, urodzili się w Kizlarze.
  • Kłara Sołonienko (1928–1944), pochodząca z Kizlaru uczestniczka II wojny światowej, jej imieniem nazwano ulicę w mieście

Przypisy

  1. a b c Kizlar, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-07-17].
  2. Город Кизляр [dostęp 2021-10-30] (ros.).
  3. a b Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2021 года, rosstat.gov.ru [dostęp 2021-10-30] [zarchiwizowane z adresu 2021-05-02] (ros.).
  4. Wielki ilustrowany atlas świata. Wyd. I wydanie polskie. Warszawa: GeoCenter International, 1993, s. 61. ISBN 3-575-13771-4. (pol.)
  5. Демоскоп Weekly - Приложение. Справочник статистических показателей, demoscope.ru [dostęp 2017-11-24].
  6. Wielki atlas historyczny. Wyd. 3. Warszawa: Demart, 2003, s. 126. ISBN 83-89239-57-4. (pol.)
  7. Oficjalna strona miasta. [dostęp 2010-01-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-03-12)].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Russia edcp location map.svg
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Russia.

EquiDistantConicProjection : Central parallel :

* N: 54.0° N

Central meridian :

* E: 100.0° E

Standard parallels:

* 1: 49.0° N
* 2: 59.0° N

Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.

Flag of Kizlyar.png
Flag of Kizlyar, Dagestan, Russia
Russia Dagestan location map.svg
Autor: Das steinerne Herz, Licencja: CC BY-SA 3.0
Dagestan location map

Equirectangular projection, N/S stretching 136.7 %. True scale parallel: 43°00' N. Geographic limits of the map:

  • N: 45.0° N
  • S: 41.17° N
  • W: 45.0° E
  • E: 48.67° E