Klasyfikacja górska Tour de France

Rafał Majka w białej koszulce w czerwone grochy

Biała koszulka w czerwone grochy (franc: maillot à pois rouges) jest koszulką przyznawaną liderowi w klasyfikacji górskiej podczas wyścigu Tour de France. Potocznie o kolarzu, który jedzie w tej koszulce mówi się król gór.

Historia

Klasyfikacja górska po raz pierwszy była prowadzona w roku 1933. Jej zwycięzcą został Vicente Trueba, który na większość szczytów wjeżdżał jako pierwszy. Jednak ze względu na to, iż bardzo źle zjeżdżał nie osiągnął nic oprócz zdobywania szczytów jako pierwszy. Dyrektor Tour de France, Desgrange, zdecydował, że kolarz dojeżdżający jako pierwszy na szczyt powinien otrzymywać bonus. Od 1934 różnica czasu pomiędzy przyjazdem pierwszego a drugiego kolarza na szczycie, była przyznawana jako bonus czasowy dla pierwszego kolarza. Później bonus czasowy został zlikwidowany, ale klasyfikacja górska pozostała^[1].

Pomimo długiego istnienia klasyfikacji górskiej dopiero w roku 1975 po raz pierwszy przyznano koszulkę dla jej zwycięzcy. Kolorystyka koszulki, jak w przypadku innych koszulek, wynika z barw sponsora. Sponsorem koszulki został producent słodyczy Chocolat Poulain, który nadał jej barwy związane z nowym produktem. Aktualnie sponsorem koszulki jest sieć supermarketów Carrefour. Kolorystyka koszulki z Tour de France została również zaadaptowana przez inne wieloetapowe wyścigi kolarskie (np. Tour of Britain).

Sposób przyznawania punktów

Z każdym szczytem znajdującym się na trasie Touru związana jest pula punktów dla kolarzy, którzy jako pierwsi dojadą na szczyt. Szczyty są podzielone na cztery podstawowe kategorie: 1 (najtrudniejsza), 2, 3 4 (najłatwiejsza). Podział ten ustalany jest na podstawie trudności szczytów, tj. długości i stromości podjazdów. Ponadto została ustalona dodatkowa kategoriaHors catégorie (z franc. poza kategorią), która dotyczy szczytów trudniejszych niż te z pierwszej kategorii.

Punkty przyznawane są zgodnie z poniższą listą:

• premia górska Hors catégorie: 25, 20, 16, 14, 12, 10, 8, 6, 4 i 2 punktów odpowiednio dla pierwszych 10. kolarzy na szczycie,
• premia górska pierwszej kategorii: 10, 8, 6, 4, 2 i 1 punktów odpowiednio dla pierwszych 6. kolarzy na szczycie,
• premia górska drugiej kategorii: 5, 3, 2 i 1 punktów odpowiednio dla pierwszych 4. kolarzy na szczycie,
• premia górska trzeciej kategorii: 2 i 1 punktów odpowiednio dla pierwszych 2. kolarzy na szczycie,
• premia górska czwartej kategorii: 1 punkt odpowiednio dla pierwszego kolarza na szczycie,.

Ponadto od roku 2004 wprowadzono zmianę, iż punkty przyznawane na premiach górskich drugiej, pierwszej i poza kategorią są podwajane, jeżeli premia znajduje się na mecie etapu.

W celu rozstrzygania kolejności w klasyfikacji w przypadku, gdy jeden lub więcej kolarzy posiada tą samą liczbę punktów przyjęto następujące zasady. Pierwszy jest kolarz, który więcej razy dojechał jako pierwszy na premię górską poza kategorią. Jeżeli liczba ta jest równa, to sprawdzane są klasyfikacje odpowiednio, dla 1, 2, 3 i 4 kategorii, aż do określenia zwycięzcy. Jeżeli kolarze mają identyczną liczbę zwycięstw we wszystkich kategoriach, to o pierwszeństwie decyduje wyższe miejsce w klasyfikacji generalnej.

Król gór

Klasyfikacja wszech czasów

Miejsce	Kolarz	Kraj	Liczba zwycięstw	Lata
1.	Richard Virenque	Francja	7	1994, 1995, 1996, 1997, 1999, 2003, 2004
2.	Federico Bahamontes	Hiszpania	6	1954, 1958, 1959, 1962, 1963, 1964
	Lucien Van Impe	Belgia	6	1971, 1972, 1975, 1977, 1981, 1983
4.	Julio Jiménez	Hiszpania	3	1965, 1966, 1967
5.	Felicien Vervaecke	Belgia	2	1935, 1937
	Gino Bartali	Włochy	2	1938, 1948
	Fausto Coppi	Włochy	2	1949, 1952
	Charly Gaul	Luksemburg	2	1955, 1956
	Imerio Massignan	Włochy	2	1960, 1961
	Eddy Merckx	Belgia	2	1969, 1970
	Luis Herrera	Kolumbia	2	1985, 1987
	Claudio Chiappucci	Włochy	2	1991, 1992
	Laurent Jalabert	Francja	2	2001, 2002
	Michael Rasmussen	Dania	2	2005, 2006
	Rafał Majka	Polska	2	2014, 2016
	Tadej Pogačar	Słowenia	2	2020, 2021

Lista wszystkich zwycięzców

Rok	Król gór	Kraj
2021	Tadej Pogačar	Słowenia
2020	Tadej Pogačar	Słowenia
2019	Romain Bardet	Francja
2018	Julian Alaphilippe	Francja
2017	Warren Barguil	Francja
2016	Rafał Majka	Polska
2015	Chris Froome	Wielka Brytania
2014	Rafał Majka	Polska
2013	Nairo Quintana	Kolumbia
2012	Thomas Voeckler	Francja
2011	Samuel Sánchez	Hiszpania
2010	Anthony Charteau	Francja
2009	Franco Pellizotti	Włochy
2008	Carlos Sastre	Hiszpania
2007	Mauricio Soler	Kolumbia
2006	Michael Rasmussen	Dania
2005	Michael Rasmussen	Dania
2004	Richard Virenque	Francja
2003	Richard Virenque	Francja
2002	Laurent Jalabert	Francja
2001	Laurent Jalabert	Francja
2000	Santiago Botero	Kolumbia
1999	Richard Virenque	Francja
1998	Christophe Rinero	Francja
1997	Richard Virenque	Francja
1996	Richard Virenque	Francja
1995	Richard Virenque	Francja
1994	Richard Virenque	Francja
1993	Tony Rominger	Szwajcaria
1992	Claudio Chiappucci	Włochy
1991	Claudio Chiappucci	Włochy
1990	Thierry Claveyrolat	Francja
1989	Gert-Jan Theunisse	Holandia
1988	Steven Rooks	Holandia
1987	Luis Herrera	Kolumbia
1986	Bernard Hinault	Francja
1985	Luis Herrera	Kolumbia
1984	Robert Millar	Wielka Brytania
1983	Lucien Van Impe	Belgia
1982	Bernard Vallet	Francja
1981	Lucien Van Impe	Belgia
1980	Raymond Martin	Francja
1979	Giovanni Battaglin	Włochy
1978	Mariano Martinez	Francja
1977	Lucien Van Impe	Belgia
1976	Giancarlo Bellini	Włochy
1975	Lucien Van Impe	Belgia
1974	Domingo Perureña	Hiszpania
1973	Pedro Torres	Hiszpania
1972	Lucien Van Impe	Belgia
1971	Lucien Van Impe	Belgia
1970	Eddy Merckx	Belgia
1969	Eddy Merckx	Belgia
1968	Aurelio González	Hiszpania
1967	Julio Jiménez	Hiszpania
1966	Julio Jiménez	Hiszpania
1965	Julio Jiménez	Hiszpania
1964	Federico Bahamontes	Hiszpania
1963	Federico Bahamontes	Hiszpania
1962	Federico Bahamontes	Hiszpania
1961	Imerio Massignan	Włochy
1960	Imerio Massignan	Włochy
1959	Federico Bahamontes	Hiszpania
1958	Federico Bahamontes	Hiszpania
1957	Gastone Nencini	Włochy
1956	Charly Gaul	Luksemburg
1955	Charly Gaul	Luksemburg
1954	Federico Bahamontes	Hiszpania
1953	Jésus Lorono	Hiszpania
1952	Fausto Coppi	Włochy
1951	Raphaêl Géminiani	Francja
1950	Louison Bobet	Francja
1949	Fausto Coppi	Włochy
1948	Gino Bartali	Włochy
1947	Pierre Brambilla	Włochy
1939	Sylvère Maes	Belgia
1938	Gino Bartali	Włochy
1937	Félicien Vervaecke	Belgia
1936	Julián Berrendero	Hiszpania
1935	Félicien Vervaecke	Belgia
1934	René Vietto	Francja
1933	Vicente Trueba	Hiszpania

Zwycięstwa z podziałem na kraje

Miejsce	Kraj	Najczęściej wygrywający kolarz	Ostatni zwycięzca	Liczba zwycięstw
1.	Francja	Richard Virenque (7)	Romain Bardet 2019	23
2.	Hiszpania	Federico Bahamontes (6)	Samuel Sánchez 2011	17
3.	Włochy	Gino Bartali, Fausto Coppi, Imerio Massignan i Claudio Chiappucci (2)	Franco Pellizotti 2009	13
4.	Belgia	Lucien Van Impe (6)	Lucien Van Impe 1983	11
5.	Kolumbia	Luis Herrera (2)	Nairo Quintana 2013	5
6.	Luksemburg	Charly Gaul (2)	Charly Gaul 1956	2
	Holandia	Steven Rooks i Gert-Jan Theunisse	Gert-Jan Theunisse 1989	2
	Dania	Michael Rasmussen (2)	Michael Rasmussen 2006	2
	Polska	Rafał Majka (2)	Rafał Majka 2016	2
	Wielka Brytania	Robert Millar i Chris Froome	Chris Froome 2015	2
	Słowenia	Tadej Pogačar (2)	Tadej Pogačar 2021	2
10.	Szwajcaria	Tony Rominger	Tony Rominger 1993	1

Przypisy