Klimat subpolarny

     Dsc

     Dsd

     Dwc

     Dwd

     Dfc

     Dfd

Klimat subpolarnystrefa klimatyczna, w której w najcieplejszym miesiącu temperatura podnosi się do kilkunastu stopni Celsjusza powyżej zera. Na półkuli północnej obejmuje obszar północnej Europy, północnej Islandii oraz północnej i wschodniej Syberii, północnej Alaski i północnej Kanady. Na półkuli południowej obejmuje morski region zwany subantarktyką, w którym leży niewiele lądów.

W strefie subpolarnej występuje tundra, zbiorowisko roślinne tworzone przez mchy, porosty i krzewinki. Nie występują tam lasy.

W strefie subpolarnej panują duże różnice temperatur pomiędzy zimą a latem, występuje wieloletnia zmarzlina. Latem przeważają umiarkowane, a zimą arktyczne i antarktyczne masy powietrza. W południowej strefie subpolarnej obserwowana jest sezonowa zmiana przeważających wiatrów, zimą wiatry wieją z lądu antarktycznego, latem dominują zachodnie – morskie. Na oceanach występuje dużo pływających lodów i gór lodowych. Lata są tu chłodne i wilgotne, zimy zaś wietrzne i wilgotne. Na morzach częste mgły.

Północne wybrzeża Islandii, północno-wschodnia Europa oraz Półwysep Kolski i Kanin leżą w strefie klimatu okołobiegunowego, subpolarnego. Średnia miesięczna temp. najcieplejszego miesiąca nie przekracza tam 10 °C, natomiast suma roczna opadów waha się w granicach 250–350 mm. Najostrzejsze warunki klimatyczne panują w północnej części lądu europejskiego i na pobliskich wyspach Nowej Ziemi, Ziemi Franciszka Józefa i Svalbardzie. Zimy są tam bardzo długie i mroźne. Temperatura najcieplejszego miesiąca nie przekracza 0 °C. Sumy opadów są niewielkie, około 250 mm. Przez znaczną część roku utrzymuje się pokrywa śnieżna.

Islandia znajduje się na pograniczu stref klimatycznych: na północy klimat subpolarny, a na południu klimat umiarkowany chłodny morski. W części występowania klimatu subpolarnego średnie temperatury stycznia kształtują się na poziomie około 2 °C, a lipca +10 °C. Opady są tu znacznie niższe, a ich roczne sumy miejscami schodzą poniżej 450 mm (na wyspie Grímsey nawet poniżej 350 mm). Charakterystycznym zjawiskiem dla Islandii są silne wiatry.

Warunki terenowe oraz klimatyczne sprzyjają powstawaniu lodowców. Część z nich ma formę czasz lodowych, z których jęzory rozpływają się we wszystkich kierunkach. Granica wiecznego śniegu przebiega nisko: od 700 do 1400 m n.p.m. Obecnie lodowce zajmują pow. ok. 11 800 km² (11,5% pow. kraju), z czego 8300 km² przypada na największy z nich Vatnajökull. Do dużych czasz lodowych należą także: Langjökull (953 km²), Hofsjökull (925 km²), Mýrdalsjökull (596 km²) oraz Drangajökull (160 km²). Na przedpolu lodowców powstają wały morenowe, a wody polodowcowe tworzą sięgające czasem do samego wybrzeża rozległe pola sandrowe (np. Skeidhararsandur, Mýrdalssandur, Medallandssandur).

Media użyte na tej stronie

Köppen World Map Dsc, Dwc, Dfc, Dsd, Dwd and Dfd (Subarctic).svg
Autor: Allice Hunter, Licencja: CC BY-SA 4.0
World map of the Köppen-Geiger climate classification. Subarctic climates (Dsc, Dwc, Dfc, Dsd, Dwd and Dfd)