Kliniska Wielkie

Kliniska Wielkie

wieś
Kościół pw. bł. Michała Kozala
Państwo	Polska
Województwo	zachodniopomorskie
Powiat	goleniowski
Gmina	Goleniów
Sołectwo	Kliniska Wielkie
Wysokość	6 m n.p.m.
Liczba ludności (2021)	1615
Strefa numeracyjna	91
Kod pocztowy	72-123[1]
Tablice rejestracyjne	ZGL
SIMC	0775304
Położenie na mapie gminy Goleniów Kliniska Wielkie
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Kliniska Wielkie
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego Kliniska Wielkie
Położenie na mapie powiatu goleniowskiego Kliniska Wielkie
53°27′42″N 14°46′20″E/53,461667 14,772222
Strona internetowa

Jeden z przystanków ścieżki spacerowo-dydaktycznej

Kliniska Wielkie (niem. Groß Christinenberg^[2]) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie goleniowskim, w gminie Goleniów^[3][4].

W latach 1954-1968 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kliniska Wielkie, a po jej zniesieniu do gromady Lubczyna. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie szczecińskim. W roku 2009 wieś liczyła 1 168 mieszkańców.

W skład sołectwa Kliniska Wielkie wchodzą: osada Rurka, leśniczówka Pucko, Część wsi Kliniska Małe.

Geografia

Wieś leży ok. 13 km na południowy zachód Goleniowa, przy drodze ekspresowej S3, przy trasie linii kolejowej nr 401.

Historia

Początki osadnictwa na obszarze wsi miały miejsce już w epoce ceramiki sznurowej, o czym świadczą liczne znaleziska archeologiczne. Osada na tych terenach istniała dalej, poprzez kulturę łużycką, przez epokę brązu, aż po epokę żelaza. Następne odkrycia pochodzą już z wieków IX – XI i świadczą, że w tym okresie znajdował się tutaj gród obronny z osadą. Od XIII wieku obszar ten przejęli kołbaccy cystersi. Od roku 1534 ziemie obecnych Klinisk należały do państwa, najpierw księstwa pomorskiego, potem Brandenburgii i Prus. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1754 roku, kiedy to założono wieś królewską, której nazwa pochodziła od imienia żony króla Fryderyka II – Krystyny. Wieś założono na planie regularnej ulicówki. W 1827 liczyła ona 425 mieszkańców. Do końca XIX wieku większość mieszkańców zajmowała się rolnictwem. Po uruchomieniu linii kolejowej Szczecin – Goleniów – Świnoujście, przebiegającej do dziś przez Kliniska, pracę znalazło tu i osiedliło się wielu kolejarzy, później zaś leśników, drwali i rzemieślników. Wieś cały czas rozbudowywała się, a po wojnie „wchłonęła” wiele mniejszych kolonii^[5]. Obecnie częścią wsi są Kliniska Małe (dawniej – Klein Christinenberg).

Zabytki i atrakcje turystyczne

Kościół filialny pw. bł. Michała Kozala z 2. poł. XX wieku, rzymskokatolicki należący do parafii pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Rurzycy, dekanatu Szczecin-Dąbie, archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej, metropolii szczecińsko-kamieńskiej.

Przez wieś prowadzi niebieski szlak Anny Jagiellonki ze Szczecina Załomia do Stargardu.

Zabytkowe domy murowane z XIX/XX w.

Oświata

W Kliniskach Wielkich znajduje się Szkoła Podstawowa im. prof. Wiesława Grochowskiego.

Gospodarka

We wsi jest sala wystawowo-konferencyjna, zakład produkcji tektury i opakowań z tektury falistej „Mondi”, piekarnia „Asprod” i składnica drewna. Działa tutaj stowarzyszenie odnowy wsi „Grodnica”.

Przyroda

Jest tutaj leśna ścieżka dydaktyczna pokazująca przyrodę Puszczy Goleniowskiej. Obok rośnie 450-letnia lipa „Anna”, pod którą, według legend, odpoczywała księżna pomorska, żona Bogusława X – Anna Jagiellonka.

Sport

A-klasowy klub sportowy we wsi to „Leśnik” Kliniska Wielkie. W roku 2013 odbyła się pierwsza edycja Maratonu Puszczy Goleniowskiej – pierwszego biegu maratońskiego w aglomeracji szczecińskiej organizowanego przez Nadleśnictwo Kliniska i Stowarzyszenie ProGDar Marathon Team. Bieg został uznany za wydarzenie roku i wyróżniony nagrodą „Barnim 2013” przyznawaną przez władze Gminy i Miasta Goleniów.

Komunikacja

W Kliniskach Wielkich znajduje się stacja kolejowa linii kolejowej nr 401.

W Kliniskach Wielkich znajduje się drogowy odcinek lotniskowy

Przypisy