Kościół św. Jakuba Starszego Apostoła w Wiśle Małej

Kościół św. Jakuba Starszego Apostoła w Wiśle Małej
Distinctive emblem for cultural property.svg A/278/09 z dnia 22.12.1965
kościół parafialny
Ilustracja
Drewniany kościół św. Jakuba Starszego Apostoła w Wiśle Małej
Państwo Polska
MiejscowośćWisła Mała
Wyznaniekatolickie
Kościółrzymskokatolicki
Parafiaśw. Jakuba Starszego Apostoła w Wiśle Małej
Wezwanieśw. Jakuba Starszego Apostoła
Położenie na mapie gminy Pszczyna
Mapa konturowa gminy Pszczyna, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jakuba Starszego Apostoła w Wiśle Małej”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jakuba Starszego Apostoła w Wiśle Małej”
Położenie na mapie powiatu pszczyńskiego
Mapa konturowa powiatu pszczyńskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jakuba Starszego Apostoła w Wiśle Małej”
Ziemia49°56′04″N 18°47′51″E/49,934444 18,797500

Kościół św. Jakuba Starszego Apostoła (pierwotnie pod wezwaniem Narodzenia Matki Boskiej) – kościół parafialny w Wiśle Małej w gminie Pszczyna.

Kościół znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego w pętli pszczyńskiej.

Historia

Pierwszy kościół w tym miejscu wzmiankowany był już w 1326 r. W XVI w. znajdował się on przejściowo w rękach protestantów. Obecny został wzniesiony w latach 1775-82 przez Jerzego Laska (zwanego Beczałą) z Chybia i Jerzego Kaszturę z Łąki. Powiększony w 1923 r.

Konstrukcja

Kościół orientowany. Drewniany, konstrukcji zrębowej, na ceglanym podmurowaniu. Prezbiterium zamknięte prostą ścianą, z zakrystią wydzieloną od wschodu. Nawa prostokątna z kruchtą od południa. Od zachodu kwadratowa wieża konstrukcji słupowej z przybudówką mieszczącą schody na chór muzyczny. Od zewnątrz otoczony wraz z wieżą (z wyjątkiem ściany wschodniej) otwartymi sobotami wspartymi na słupach z mieczowaniami; przy obu wejściach do nawy dachy sobót podwyższone. Na wschodniej ścianie zadaszenie stanowiące przedłużenie sobót. Dachy siodłowe, wraz z daszkami sobót kryte gontem, ściany ponad sobotami szalowane deskami. Wieża, pierwotnie nie połączona z nawą (nawę przedłużono ku zachodowi w 1923 r.[1]), o ścianach pochyłych, pobitych gontem, z nadwieszoną izbicą szalowaną ozdobnie wyrzynanymi deskami, zwieńczona baniastym hełmem, krytym gontem.

Wnętrze kościoła pokryte polichromią z 1896 r. Wyposażenie wnętrza jednolite, późnobarokowe i rokokowe. Ołtarz główny, rokokowy, wykonany w 1776 r. przez Wacława Donaya ze Skoczowa, malowany przez Andrzeja Helffera; kulisowy, z rzeźbami św. Piotra i św. Amadeusza oraz obrazem św. Jakuba Starszego ze sceną ścięcia w tle, sygnowanym przez Ignacego Günthera z Opawy (1777). Dwa ołtarze boczne rokokowe, wykonane przez stolarza Franciszka Zawiszę z Pszczyny i rzeźbiarza Jana Proezlera z Cieszyna: lewy z 1779 r. z obrazem przedstawiającym Cudowne Pomnożenie Chleba, prawy z 1777 r. z obrazami św. Walentego i św. Jana Nepomucena w zwieńczeniu. Ambona, połączona z późniejszą chrzcielnicą, późnobarokowa z XVIII w. Chrzcielnica w formie anioła trzymającego czarę, autorstwa Jana Proezlera z 1780 r. Organy z 1856 r.[2] Szereg obrazów z XVIII w. Wśród naczyń liturgicznych, późnobarokowych lub rokokowych, wyróżnia się późnogotycki kielich z I ćwierci XVI w.

Przypisy

  1. Płazak Ignacy: Pszczyna. Zabytki miasta i regionu. Przewodnik po muzeum. Pszczyna: Muzeum Wnętrz Pałacowych w Pszczynie, 1974, s. 37-38.
  2. Rejduch-Samkowa Izabela, Samek Jan (red.): Katalog zabytków sztuki w Polsce. Tom VI. Województwo katowickie. Zeszyt 10. Powiat pszczyński. Warszawa: Instytut Sztuki PAN i Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach, 1961, s. 42-44.

Media użyte na tej stronie

Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Pszczyna County location map 02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pszczyna County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.12 N
  • S: 49.86 N
  • W: 18.60 E
  • E: 19.16 E
Church in Wisła Mała.jpg
Autor: Robert Niedźwiedzki, Licencja: CC BY 3.0
Kościół pw. św. Jakuba Starszego Apostoła we wsi Wisła Mała (1775)