Kościół św. Karola Boromeusza w Żyrardowie

Kościół św. Karola Boromeusza
w Żyrardowie
Distinctive emblem for cultural property.svg 1115 z dnia 17.05.1975[1]
kościół parafialny
Ilustracja
Kościół św. Karola Boromeusza
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miejscowość

Żyrardów

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Karola Boromeusza w Żyrardowie

Wezwanie

św. Karola Boromeusza

Położenie na mapie Żyrardowa
Mapa konturowa Żyrardowa, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Karola Boromeuszaw Żyrardowie”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Karola Boromeuszaw Żyrardowie”
Położenie na mapie powiatu żyrardowskiego
Mapa konturowa powiatu żyrardowskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Karola Boromeuszaw Żyrardowie”
Ziemia52°03′31,29″N 20°26′32,11″E/52,058692 20,442253
Strona internetowa

Kościół pw. św. Karola Boromeusza – najstarszy kościół pierwszej parafii rzymskokatolickiej w Żyrardowie, wzniesiony w 1891 ze środków Karola Dittricha jr. w stylu neogotyckim.

Historia

Świątynia pw. św. Karola Boromeusza początkowo była kościołem filialnym parafii w Wiskitkach i stanowiła bazę oraz argument za utworzeniem parafii rzymskokatolickiej w Żyrardowie, co miało miejsce w 1898 r.[2]. Karol Dittrich jr. z okazji utworzenia nowej parafii podarował jej kościół na wieczystą własność. Pensję księżom parafii żyrardowskiej tak katolickiej, jak i ewangelickiej płaciła fabryka[2].

Kościół okazał się niewystarczający już w chwili oddania do użytku i pełnił swoją funkcję głównego kościoła katolickiego osady fabrycznej (która aż do 1898 r. podlegała parafii rzymskokatolickiej w pobliskich Wiskitkach, gdzie znajdował się główny kościół tejże parafii) zaledwie do 22 maja 1898 r., a de facto przez kilkanaście lat, do momentu wzniesienia i wykonania wnętrza w stanie surowym zamkniętym kościoła pw. Matki Bożej Pocieszenia w 1903 r., który przejął większość jego zadań.

Architektura

Wnętrze kościoła

Kościół zbudowano na planie prostokąta z addycyjnym prezbiterium (także zamkniętym prostokątnie); swoją formą nawiązuje do kościołów halowych; słupy dzielą wnętrze na trzy nawy, z których środkowa jest nieznacznie wyższa; nawy boczne są przykryte stropem drewnianym, natomiast nawa główna posiada także drewniane sklepienie pozorne. Posadzkę ułożono z białych, szarych i czarnych płytek we wzory geometryczne. Kościół posiada trzy ołtarze, z których główny jest poświęcony patronowi i Matce Boskiej Częstochowskiej i został wykonany w stylu neogotyckim; obraz ołtarzowy został namalowany przez Augusta Frinda - nadwornego malarza Dittrichów. Ołtarze boczne zostały poświęcone Chrystusowi Dobremu Pasterzowi oraz Matce Bożej Niepokalanie Poczętej; na chórze znajdują się organy z pracowni braci Rieger (obecny instrument jest rekonstrukcją); kościół uległ zniszczeniu w wyniku pożaru w 1978 (zniszczeniu uległa znaczna część korpusu głównego, czemu sprzyjało zastosowanie drewna w konstrukcji stropu i sklepienia pozornego nawy głównej, mocno uszkodzony został także prospekt organowy), jednak został odbudowany według pierwotnych założeń i bez wprowadzania nowych elementów do wnętrza. Kościół z czerwonej nieotynkowanej cegły nie posiadał nigdy dzwonnicy; niewielki dzwon został zainstalowany w wieżyczce na fasadzie; świątynia jest obiektem orientowanym (prezbiterium po stronie wschodniej), otoczonym ogrodzeniem z końca dziewiętnastego wieku, w obrębie którego zachowały się resztki zabytkowego drzewostanu.

W 2008 oczyszczono z nawarstwień brudu pochodzącego z dymu i zanieczyszczeń atmosferycznych część ścian zewnętrznych, w tym fasadę.

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych woj. mazowieckiego. [dostęp 2010-01-31].
  2. a b K. Zwoliński, Zakłady Żyrardowskie w latach 1885-1915, Książka i Wiedza, Warszawa 1979, str. 196

Bibliografia

  • Żyrardów. Praktyczny przewodnik, Agencja Wydawnicza "Radosna Twórczość", Warszawa 2008


Media użyte na tej stronie

Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Powiat żyrardowski location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu żyrardowskiego, Polska
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Żyrardów location map.png
Autor: OpenStreetMap contributors, Licencja: ODbL
OpenStreetMap location map of Żyrardów, Poland
  • top = 52.0792
  • bottom = 52.0364
  • left = 20.406
  • right = 20.475
PL-Zyrardow-Borromäuskirche-3.jpg
Autor: SchiDD, Licencja: CC BY-SA 4.0
Blick in den Innenraum der Borromäuskirche in Żyrardów, erbaut 1891, erste röm-kath. Pfarrkirche von Żyrardów.
Zyrardow church01.jpg
Autor: Tomasz Kuran aka Meteor2017, Licencja: CC BY 2.5
Kościół pw Karola Boremeusza (zwany przez mieszkańsców "małym kościołem"), Żyrardowie.