Kościół św. Katarzyny w Toruniu

Kościół św. Katarzyny w Toruniu
Distinctive emblem for cultural property.svg A/252 z 17 października 1981
kościół garnizonowy
Ilustracja
Kościoła widziany od strony zachodniej
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Miejscowość

Toruń

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

parafia

wojskowa św. Katarzyny w Toruniu

Wezwanie

św. Katarzyny

Położenie na mapie Torunia
Mapa konturowa Torunia, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Katarzyny w Toruniu”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Ziemia53°00′46,36″N 18°36′48,10″E/53,012878 18,613361

Kościół św. Katarzyny w Toruniu (garnizonowy) – zabytkowa świątynia katolicka w jurysdykcji parafii wojskowej w Toruniu.

Lokalizacja

Kościół znajduje się w centrum miasta, na Przedmieściu św. Katarzyny, w centralnej części placu św. Katarzyny, w sąsiedztwie Zespołu Staromiejskiego.

Historia i architektura

Pocztówka z ok. 1914 roku, przedstawiająca kościół św. Katarzyny

Zbudowany pośrodku placu św. Katarzyny, będącego centralnym miejscem planowanej dzielnicy Wilhelmstadt w latach 1894-1897 wg projektu architekta Schönhalsa (z Departamentu Budownictwa Ministerstwa Wojny w Berlinie). Wezwanie świątyni wiąże się z kaplicą św. Katarzyny z XVII w. (rozebraną w 1814 roku), która stała w pobliżu. Jest to neogotycki, jednonawowy kościół z transeptem, o sklepieniu gwiaździstym. Początkowo ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki, do 1920 roku był kościołem garnizonowym Armii Pruskiej, a następnie Wojska Polskiego.

Posiada najwyższą w Toruniu wieżę o wysokości 86 m[1]. Liczył 1600 miejsc siedzących. W kościele znajdują się 35-głosowe organy z czasów budowy, a także rzeźby wykonane przez artystę Ignacego Zelka w latach 1924 i 1930 (nowy ołtarz główny). Ten sam rzeźbiarz jest autorem ołtarza polowego umieszczonego od zewnątrz od strony północnej. Wystrój malarski (w miejsce starszego) wykonał Kazimierz Mitera w 1929 roku. W ostatnich latach odbyły się prace remontowo-konserwatorskie, w wyniku których wyremontowany został dach świątyni, wieża, cztery tarcze zegarowe, a także elewacja południowa.

Niekiedy, w wyniku nieporozumienia, jako projektant kościoła pojawia się niejaki Teufel. W rzeczywistości był on właścicielem toruńskiej firmy budowlanej. W literaturze pojawił się w wyniku żartu autora jednego z wczesnych przewodników po mieście (gra słów; niem. Teufel – diabeł, jako budowniczy kościoła).

Kościół figuruje w gminnej ewidencji zabytków (nr 5)[2].

15 sierpnia 2007 roku przed kościołem odsłonięto figurę Matki Boskiej Królowej Korony Polskiej[3][4].

Galeria

Zobacz też

Przypisy

  1. Emporis: Kosciól Sw. Katarzyny. [dostęp 2010-04-26]. (ang.).
  2. Gmina Miasta Toruń: Gminny Program Opieki nad Zabytkami Miasta Torunia na lata 2022–2025. 2021, s. 87.
  3. Matka Boska stanęła na cokole w Toruniu - nowosci.com.pl, www.nowosci.com.pl [dostęp 2017-11-24] (pol.).
  4. Pomnik Królowej Korony Polskiej - Atrakcje Torunia. Przewodnik po Toruniu, www.turystyka.torun.pl [dostęp 2017-11-24] (pol.).

Bibliografia

  • Marzenna Stocka, Andrzej Klim, Kościół garnizonowy pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Toruniu, Toruń, Regionalny Ośrodek Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego w Toruniu, 1997, ISBN 83-903120-7-7
  • Die neue evangelische Granisonkirche in Thorn, "Zentralblatt der Bauverwaltung" 1899, nr 1, s. 1-3

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Toruń location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa miasta Toruń, Polska
Kuyavian-Pomeranian Voivodeship location map.svg
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.83 N
  • S: 52.28 N
  • W: 17.16 E
  • E: 19.88 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Plac Świętej Katarzyny w Toruniu6.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Plac Świętej Katarzyny w Toruniu6
Toruń- kościół garnizonowy św. Katarzyny.jpg
Autor: Maks Siegmund, Licencja: CC BY-SA 4.0
Toruń- kościół garnizonowy św. Katarzyny
Kościół św. Katarzyny w Toruniu44.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Toruń, pl. św. Katarzyny - dawny kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki parafialny garnizonowy p.w. św. Katarzyny, 1894-1897, pl. św. Katarzyny
Torun kosciol ss Janow rzezba sw Jana.jpg
Autor: Pko, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Toruń, kościół św. Janów, gotycka figura św. Jana Ewangelisty, 1497, Warszata św. Wolfganga
Torun pl sw Katarzyny ca 1914 KPBC Charles Lehmann.jpg
Pocztówka z ok. 1914 r., przedstawiająca pl. św. Katarzyny w Toruniu, wydana przez Charlesa Lehmanna w Berlinie. Po lewej neogotycki kościół św. Katarzyny, po prawej gotycki kościół św. Jakuba, przy prawej krawędzi fragment późniejszego Domu Żołnierza, później kina Grunwald.
Figura Matki Boskiej Królowej Korony Polskiej w Toruniu3.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Figura Matki Boskiej Królowej Korony Polskiej w Toruniu3
Torun katedra widok z Ratusza.jpg
Autor: Pko, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół św. św. Janów w Toruniu widziany z wieży Ratusza Staromiejskiego.