Kościół św. Małgorzaty w Poznaniu

Kościół św. Małgorzaty
w Poznaniu

423/Wlkp/A (z 14 lutego 1930 i z dnia 16 października 2006) wspólnie z kościelnym cmentarzem, murowanym ogrodzeniem, bramą i furtą[1]
kościół pomocniczy
barokowa brama, niedokończona wieża i szczyt elewacji zachodniej oraz elewacja południowa
Państwo	Polska
Miejscowość	Poznań
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	archikatedralna Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Poznaniu
Wezwanie	św. Małgorzaty
Historia Data zakończenia budowy I poł. XIII w.
Położenie na mapie Poznania Kościół św. Małgorzaty w Poznaniu
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Kościół św. Małgorzaty w Poznaniu
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Kościół św. Małgorzaty w Poznaniu
52°24′40,38″N 16°57′15,99″E/52,411217 16,954442

Kościół pw. św. Małgorzaty Panny i Męczenniczki – gotycki, zabytkowy kościół stojący na Rynku Śródeckim w Poznaniu.

Historia

Świątynia powstała w I poł. XIII w. (pierwsza wzmianka pochodzi z 1253 r.), a następnie została przebudowana na przełomie XV i XVI w. W XVII i XVIII w. dobudowano dwie kaplice, wieżę i zakrystię. W 1665 r. ówczesny proboszcz Stanisław Grudowicz (zm. 1684) wstąpił do zakonu filipinów, kościół zaś przeszedł w ręce zgromadzenia. Po kasacie klasztoru w 1805 r. świątynię przejęła parafia archikatedralna, czyniąc z niego swój kościół pomocniczy. W latach 1946-1947 przeprowadzono gruntowny remont, podczas którego odsłonięto część średniowiecznych detali.

Opis budynku

Kościół znajduje się na skraju nieistniejącego już Rynku Śródeckiego (historycznie zachowany w postaci nazwy ulicy). Otacza go mur, a na teren świątyni prowadzi barokowa brama z 1786 r. Do zachodniej elewacji przylega podparta szkarpami nieukończona gotycka wieża, w której znajdują się dwa ostrołukowe wczesnogotyckie portale datowane na I poł. XIII w. Trzeci portal, nie prowadzący jak dwa poprzednie do kruchty, lecz do nawy jest nieco młodszy. W podpierającej wieżę szkarpie północnej znajduje się płyta nagrobna wykonana z piaskowca upamiętniająca Wojciecha Reutha (zm. 1710). Wyryty na niej łaciński napis głosi, iż był to polski rycerz, który wędrował przez Moskwę, Trację i Rzym, po czym został księdzem w tym kościele. Ponad wieżą widać średniowieczny, schodkowy szczyt. Do północnej i południowej elewacji przylegają kaplice zwieńczone późnorenesansowymi szczytami. Do prezbiterium od strony północnej przylega zakrystia przykryta łamanym dachem.

Wnętrze

Opis wnętrza

Wnętrze jednonawowe, prezbiterium trójścienne nakryte sklepieniem gwiaździstym pokrytym rośliną polichromią zaprojektowaną przez Wacława Taranczewskiego. W prezbiterium znajduje się architektoniczny ołtarz, a nad przejściem do zakrystii wisi pochodzący z poznańskiego warsztatu obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem na półksiężycu pochodzący z ok. 1600 r., łączący w sobie cechy renesansowe i gotyckie. Ambona i chrzcielnica, stiukowe, wykonane w stylu rokokowym, pochodzą z połowy XVIII w. W północnej kaplicy św. Barbary (Najśw. Serca Pana Jezusa) znajduje się drugi z namalowanych w Poznaniu obrazów Madonna z Dzieciątkiem wśród muzykujących aniołów datowany na około 1630. W ołtarzu południowej kaplicy św. Filipa Nereusza umieszczono stiukową płaskorzeźbę pochodzącą z XVIII w. a ukazującą św. Filipa podczas modlitwy. Kolejne dwa cenne obrazy znajdują się kolejno: przy wejściu pod chórem – Chrystus przy słupie z pocz. XVII w., oraz w zakrystii portret wspomnianego już Stanisława Grudowicza.

W pobliżu kościoła, na północny zachód, znajduje się klasztor filipinów.

Przypisy

Bibliografia

• FranciszekF. Jaśkowiak FranciszekF., WłodzimierzW. Łęcki WłodzimierzW., Poznań i okolice. Przewodnik, Warszawa: Sport i Turystyka, 1983, ISBN 83-217-2434-5, OCLC 830219702 .
• ZbigniewZ. Szymanowski ZbigniewZ., MartaM. Tomczyszyn MartaM., Poznań, Bielsko-Biała: Pascal, 1999, ISBN 83-87696-24-2, OCLC 749589201 .
• JerzyJ. Sobczak JerzyJ., Kościoły Poznania, ZbigniewZ. Szmidt, MichałM. Woźniak (ilust.), Poznań: Wydawnictwo Debiuty, 2006, ISBN 83-922466-4-0, OCLC 832205456 .

Linki zewnętrzne

• Informacje na witrynie parafii archikatedralnej

Poznań – Osiedle Ostrów Tumski-Śródka-Zawady-Komandoria

Części miasta	Berdychowo Komandoria Malta Ostrów Tumski Ostrówek Śródka Zagórze Zawady
Osiedla mieszkaniowe	Osiedle galeriowców na Komandorii Osiedle galeriowców na Zawadach Osiedle Pomet III Osiedle socjalne na Zagórzu Osiedle socjalne na Zawadach
Atrakcje turystyczne	Brama Poznania ICHOT Budynek Pebeco Domy szkieletowe na Zawadach Głaz Energetyków Jezioro Maltańskie Kamienica przy ulicy Ostrówek 10/11 Kanonia Fundi Godziemba Muzeum Archidiecezjalne Pomnik Jana Pawła na II Ostrowie Tumskim Pomnik Augusta Hlonda Pomnik Jana Kochanowskiego Psałteria Rezerwat Archeologiczny Genius Loci Śluza Katedralna Wikariówka przy ul. Posadzego 7
Tereny zielone	Park Tysiąclecia Skwer 4 Czerwca 1989 r.
Ulice i place	Ulica Prymasa Augusta Hlonda Ulica Jana Pawła II Ulica Ostrówek Ulica Świętego Jacka Ulica Warszawska Rynek Śródecki
Mosty	Most Biskupa Jordana Most Bolesława Chrobrego Most Mieszka I
Miejsca kultu religijnego	Bazylika archikatedralna Świętych Apostołów Piotra i Pawła Kościół Najświętszej Marii Panny (in summo) Kaplica Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny Kościół św. Jana Jerozolimskiego za murami Kościół św. Kazimierza Kościół św. Małgorzaty
Pozostałe	Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci Niesłyszących im. Józefa Sikorskiego Przytulisko dla bezdomnych

(c) Diego Delso, CC BY-SA 4.0

• Portal:Poznań
• Wikiprojekt:Poznań