Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Cychrach

Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Cychrach
Distinctive emblem for cultural property.svg 408 z dnia 04.07.1956[1]
kościół parafialny
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Cychry

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Stanisława Biskupa Męczennika w Cychrach

Wezwanie

św. Stanisława Biskupa Męczennika

Wspomnienie liturgiczne

8 maja

Położenie na mapie gminy Dębno
Mapa konturowa gminy Dębno, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Cychrach”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, blisko dolnej krawiędzi po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Cychrach”
Położenie na mapie powiatu myśliborskiego
Mapa konturowa powiatu myśliborskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Cychrach”
Ziemia52°41′28″N 14°42′26″E/52,691111 14,707222

Kościół pw. św. Stanisława Biskupa Męczennika w Cychrachkościół parafialny parafii św. Stanisława Biskupa Męczennika w Cychrach.

Opis

Kościół orientowany, salowy z transeptem i półkolistą apsydą oraz szeroką wieżą przy szczycie zachodnim, nakrytą namiotowym hełmem. Wymiary 30,5 × 21,65 m, stara nawa 8,5 m; grubość muru 1,3 m, wieży 1,6 m[2].

We wnętrzu kruchty zachowany uskokowy portal zamknięty łagodnym łukiem ostrym, po południowej stronie ślady półkoliście zamkniętego portalu. Do czasów współczesnych zachowały się także: romański korpus i apsyda z regularnej kostki granitowej, transept i podstawa wieży z nieregularnych głazów narzutowych, dwie górne kondygnacje wieży z cegły, otynkowane po 1838 r. Na uwagę zasługują: drewniany strop, empora chórowa z prospektem organowym, ławki z XIX w., empory boczne. Z wyposażenia zachowała się grupa rzeźb polichromowych ze sceny Ukrzyżowania (z lat 1510-1520, charakterystyczne dla mistrza z Barnkowa[2]), dzwon z 1770 r. o średnicy 0,8 m wykonany przez ludwisarza Friedricha Gottholda Körnera we Frankfurcie nad Odrą[3], witraże według projektu Ireny Kisielewskiej z 1982 r. Godne uwagi są również dwa mosiężne świeczniki z początku XX w. wiszące w formie obręczy oraz neogotycka chrzcielnica z 2 poł. XIX w.[4]

Historia

Wybudowany przed 1250 r. (na co wskazuje ślad portalu południowego o okrągłym łuku) prawdopodobnie z fundacji templariuszy. Z pierwotnego założenia pochodzą ściany zachodnia, południowa i północna. Był to kościół usytuowany na rzucie prostokąta, bez wieży. W XVI w. do części zachodniej dobudowano masyw wieżowy – w dolnej partii wykonany z głazów narzutowych, w górnych z cegieł. W 1758 r. podczas walk toczonych w bitwie pod Sarbinowem wieża niemal doszczętnie spłonęła, a budynek uległ częściowemu zniszczeniu. Od strony zachodniej w 1768 r. dobudowano czworoboczną wieżę, przebudowaną i otynkowaną w 1838 r. Od strony wschodniej w 1858 r.[5][6] wzniesiono w stylu neogotyckim transept i prezbiterium z półkolistą apsydą, do budowy której wykorzystano granitowy materiał rozbiórkowy ze ściany wschodniej. Duży dzwon z 1883 r., o średnicy 0,92 m (ludwisarz Fr. Schilling, wytwórnia z Apoldy[3]), został zabrany w czasie II wojny światowej; bogate archiwum kościelne zostało zniszczone przez zamieszkałe w budynku byłej pastorówki rodziny przesiedleńców ze wschodu, którym nakazano posprzątać budynek. Według relacji świadków, archiwum spalono na podwórzu posesji[7].

Przypisy

  1. BIP Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Szczecinie. [dostęp 2017-12-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-26)].
  2. a b Karty z dziejów Dębna. Dębno: PPH "Zapol" Dmochowski Sobczyk, 2005, s. 70. ISBN 83-60140-35-9.
  3. a b F. Wolff: Die Glocken der Provinz Brandenburgund ihre Giessen. Berlin: Der Zirkel, Architekturverlag G.m.b.H., 1920, s. 115.
  4. Ks. R.Gołębiowski. Parafia pw. św. Stanisława Biskupa Męczennika w Cychrach. Tygodnik Katolicki Niedziela, Edycja szczecińska 23/2003. [dostęp 2010-01-08].
  5. Z. Świechowski: Architektura granitowa Pomorza Zachodniego w XIII wieku. Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 1950, s. 72.
  6. W 1856 r. według J. Kosacki, B. Kucharski: Pomorze Zachodnie i Środkowe. Przewodnik. Warszawa: Sport i Turystyka - MUZA SA, 2001, s. 297. ISBN 83-7200-583-4.
  7. E. Zioła (red.): W Cychrach Oni byli pierwsi 1945-2013: stare i nowe dzieje Cychr. Cychry: 2013, s. 61.


Media użyte na tej stronie

Dębno (gmina w województwie zachodniopomorskim) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Dębno, Polska
West Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of West Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.65 N
  • S: 52.58 N
  • W: 13.95 E
  • E: 17.10 E
Powiat myśliborski location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu myśliborskiego, Polska
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Cychry Church 2009.JPG
Autor: , Licencja: CC BY-SA 3.0
Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Cychrach (woj. zachodniopomorskie)