Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Strzyżowie
 A/1466 z dnia 15.04.1983[1] | |||||||||||||||
| kościół parafialny | |||||||||||||||
_02.JPG) Widok ogólny | |||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||
| Diecezja | |||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Horodło _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Horodło") | |||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||||||||
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu hrubieszowskiego  | |||||||||||||||
 50°50′30,9″N 24°01′36,7″E/50,841917 24,026861 | |||||||||||||||
Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny – rzymskokatolicki kościół w Strzyżowie, pierwotnie cerkiew unicka, a następnie prawosławna.
Historia
Unicka cerkiew w Strzyżowie została wzniesiona w 1724. Na jej miejscu w 1817, z inicjatywy ks. Eliasza Zborowickiego, zbudowano nową świątynię. W 1875, wskutek likwidacji unickiej diecezji chełmskiej, strzyżowska świątynia została przymusowo zamieniona na cerkiew prawosławną[2].
W dwudziestoleciu międzywojennym cerkiew w Strzyżowie pozostała czynna. Należała do parafii wchodzącej w skład struktur dekanatu hrubieszowskiego diecezji warszawsko-chełmskiej, liczącej 2843 wiernych w latach 20. i 3820 w 1939[3]. Po II wojnie światowej (w czasie której budowla doznała znacznych strat[2]) i wysiedleniach ludności ukraińskiej wyznania prawosławnego obiekt przeszedł na własność katolików[4]. W 1946 został rekoncyliowany na kościół, zaś rok później stał się świątynią parafialną. Po zmianie wyznania budowla została przebudowana: usunięto z niej wejścia boczne, poszerzono przedsionek, zacierając cechy pierwotnego stylu obiektu[2].
Architektura
Kościół w Strzyżowie jest budowlą drewnianą, o konstrukcji zrębowej, szalowaną, orientowaną, jednonawową. Jedyna nawa świątyni została przedłużona po przebudowie cerkwi na kościół. Pomieszczenie ołtarzowe w kościele jest zamknięte trójbocznie, od północy przylega do niego zakrystia. Nawa i prezbiterium kryte są pozornymi sklepieniami o łuku spłaszczonym, zakrystię kryje strop[2]. Nad całą budowlą znajdują się dachy dwuspadowe, nad nawą wzniesiona została pojedyncza wieżyczka z sygnaturką[2]. Dzwonnica kościelna jest wolno stojącą konstrukcją wybudowaną w tym samym czasie, co cała budowla sakralna. Jest to obiekt drewniany, szalowany, o konstrukcji słupowo-ramowej, czworoboczny, zwieńczony dachem namiotowym[2].
We wnętrzu kościoła znajdują się trzy dziewiętnastowieczne ołtarze: główny z wizerunkiem Matki Boskiej z Dzieciątkiem oraz dwa boczne. Boczne ołtarze św. Stanisława Kostki i Przemienienia Pańskiego mają pochodzenie unickie i znajdowały się pierwotnie w cerkwi w Horodle. Z tej samej świątyni pochodzi obraz Ostatniej Wieczerzy, także namalowany w XIX w. W tym samym stuleciu powstała ambona, również przeniesiona z Horodła. W strzyżowskim kościele znajdują się również rzeźby dwóch aniołków wykonanych w stylu barokowym. Pozostałe elementy wyposażenia (druga ambona, chrzcielnica, ławki, konfesjonały) powstały w 1939 w pracowni Czesława Łacińskiego w Hrubieszowie[2].
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo lubelskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021 [dostęp 2016-04-04].
- ↑ a b c d e f g Strzyżów parafia pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny
- ↑ Grzesiak K.: Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918-1939. Wydawnictwo Archidiecezjalne GAUDIUM, 2010, s. 57. ISBN 978-83-7548-003-0.
- ↑ Grzesiak K.: Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918-1939. Wydawnictwo Archidiecezjalne GAUDIUM, 2010, s. 556-557. ISBN 978-83-7548-003-0.
|
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lublin Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 52.35 N
- S: 50.20 N
- W: 21.52 E
- E: 24.25 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Autor: Wojciech Koczułap, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Strzyżów - zespół dawnej cerkwi grekokatolickiej ob. rzymskokatolickiego kościoła parafialnego p.w. Narodzenia NMP, 1 poł. XIX, XX
Cerkiew w Hrubieszowie z 1873 r.