Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny i św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny w Luchowie Górnym

Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny i św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny
Distinctive emblem for cultural property.svg A/174 z dnia 13.02.1967
kościół parafialny
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Miejscowość

Luchów Górny

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

Kościół łaciński

Diecezja

Diecezja zamojsko-lubaczowska

Położenie na mapie gminy Tarnogród
Mapa konturowa gminy Tarnogród, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny i św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, blisko dolnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny i św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny”
Położenie na mapie powiatu biłgorajskiego
Mapa konturowa powiatu biłgorajskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny i św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny”
Ziemia50°19′37,1″N 22°41′03,5″E/50,326972 22,684306

Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny i św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny - rzymskokatolicki kościół, wzniesiony jako cerkiew prawosławna.

Historia

Pierwsze wzmianki o prawosławnej cerkwi w Luchowie Górnym pochodzą z r. 1589. Obiekt znajdował się w rejonie obecnego cmentarza rzymskokatolickiego we wsi[1]. Następnie świątynia ta przyjęła postanowienia unii brzeskiej, lecz w 1842 miejscowi parafianie wyrazili chęć powrotu do prawosławia[1][2]. Nowa cerkiew, nosząca wezwanie Opieki Matki Bożej, została wzniesiona dla miejscowej parafii prawosławnej w latach 1842-1850 według projektu Ludwika Radziszewskiego. Środki na budowę cerkwi pochodziły ze skarbu Królestwa Polskiego oraz z prywatnej ofiary gen. T. Sojmanowa[2]. Fakt, że luchowscy parafianie sami postanowili przejść na prawosławie sprawił, że władze rosyjskie poczyniły szczególne starania na rzecz budowy we wsi okazałej cerkwi[3][a].

Prawosławna placówka duszpasterska działała w Luchowie do I wojny światowej i bieżeństwa. W 1919 biskup lubelski Marian Leon Fulman erygował w miejscowości parafię rzymskokatolicką, a świątynia została zrewindykowana z przeznaczeniem jej na kościół[4].

Architektura

Budynek reprezentuje styl klasycystyczny. Jest to budowla murowana, w typie świątyń krzyżowo-kopułowych[2], z zamkniętym prostokątnie prezbiterium, do którego przylegają skarbczyk i zakrystia (dobudowane po zaadaptowaniu budowli na kościół[2]). Nad nawą kościelną znajduje się ośmioboczna kopuła[4]. Fasada prezbiterium oraz boczne ramiona krzyża zakończone są szczytami trójkątnymi, naroża budynku są boniowane[4]. Pierwotnie nad przedsionkiem znajdowała się sygnaturka, którą rozebrano w latach 1920-1922[2].

Wyposażenie

We wnętrzu kościoła znajduje się ołtarz główny z obrazami św. Józefa oraz Matki Boskiej Anielskiej, jak i dwa ołtarze boczne Świętego Krzyża i św. Anny. Na wyposażeniu świątyni są również dwa zabytkowe feretrony, barokowy i rokokowy[4].

Otoczenie

W sąsiedztwie dawnej cerkwi znajdował się cmentarz prawosławny, z którego pozostał jeden nagrobek[1]. We wsi znajduje się także nowszy, niemal całkowicie zniszczony cmentarz tego wyznania[5].

Uwagi

  1. Zdecydowana większość unickich placówek duszpasterskich na ziemi chełmskiej przyjęła prawosławie dopiero po siłowej likwidacji unickiej diecezji chełmskiej.

Przypisy

  1. a b c Kawałko D., Cmentarze województwa zamojskiego, Państwowa Służba Ochrony Zabytków, Zamość 1994, s. 219.
  2. a b c d e P. Cynalewska-Kuczma: Architektura cerkiewna Królestwa Polskiego narzędziem integracji z Imperium Rosyjskim. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, 2004, s. 141. ISBN 83-232-1463-8.
  3. P. Cynalewska-Kuczma: Architektura cerkiewna Królestwa Polskiego narzędziem integracji z Imperium Rosyjskim. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, 2004, s. 60. ISBN 83-232-1463-8.
  4. a b c d Luchów Górny
  5. D. Kawałko, Cmentarze..., s. 219–220.

Media użyte na tej stronie

Lublin Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lublin Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 52.35 N
  • S: 50.20 N
  • W: 21.52 E
  • E: 24.25 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Cerkiew św. Jerzego w Biłgoraju 2014.JPG
Autor: Daniel.zolopa, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cerkiew św. Jerzego w Biłgoraju
Luchów Górny, cerkiew Opieki Matki Bożej (HB2).jpg
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Luchów Górny, cerkiew Opieki Matki Bożej