Kościół Opatrzności Bożej w Katowicach
 A/515/2019 z dn. 29 maja 2019 | |||||||||||||
| kościół parafialny | |||||||||||||
 widok ogólny | |||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||
| Parafia | Opatrzności Bożej w Katowicach-Zawodziu | ||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne | 1. niedziela lipca | ||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie Katowic  | |||||||||||||
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||||||
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |||||||||||||
 50°15′29,4″N 19°02′43,7″E/50,258167 19,045472 | |||||||||||||
Kościół Opatrzności Bożej – rzymskokatolicki kościół parafialny należący do dekanatu Katowice-Śródmieście archidiecezji katowickiej. Znajduje się w katowickiej dzielnicy Zawodzie.
Historia
Już w 1910 parafia w Bogucicach zakupiła działkę w Zawodziu, na której planowano wybudować nowy kościół. W latach 20. XX wieku teren ten został powiększony do powierzchni 5,721 m2, poprzez dokupienie kolejnej parceli. 13 października 1924 utworzony został Komitet Budowy Kościoła, na czele którego stanął ks. Franciszek Ścigała, proboszcz z Bogucic. 24 kwietnia 1925 Komitet przekształcił się w Towarzystwo Budowy Kościoła na Zawodziu. Prezesem Towarzystwa został p. Kosan, właściciel drukarni „Stella”. W 1926 mianowano lokalistę planowanej parafii, został nim ks. Antoni Linder z parafii w Siemianowicach Śląskich, a 1 stycznia 1927 erygowano parafię (wydzieloną z parafii św. Szczepana w Bogucicach). Do października 1928 nabożeństwa odbywały się w tymczasowym kościele, w sali w gospodzie Jana Posza przy ul. Murckowskiej[1].
Projekt kościoła opracował w 1929 Tadeusz Łobos, architekt z Katowic[2]. Świątynia miała być trójnawowa, z transeptem i wieżą z boku, o konstrukcji ramowej żelbetowej wypełnionej cegłą. Projekt został zatwierdzony przez kurię katowicką 17 stycznia 1930 i w tym samym roku przystąpiono do prac budowlanych[1].
Budowa świątyni została rozpoczęta w dniu 30 sierpnia 1930 roku, 31 sierpnia został poświęcony kamień węgielny, natomiast już 4 października 1931 roku budowla została poświęcona przez dziekana ks. J. Lubisa[1]. Budowę prowadziło przedsiębiorstwo Leopolda Dębińskiego. Pozostałe prace zlecono firmom: Gottfried Heinzel z Siemianowic (witraże), „Triton” z Katowic (prace wiertnicze), Franciszek Bier z Załęża (posadzki), „Krzyżanowski” z Zawodzia (żelazne ramy okienne), „Kutsch” z Zawodzia (drzwi), „Brody” z Zawodzia (ławki kościelne)[1].
W sierpniu 1931 roku trwały prace wykończeniowe (wykonanie posadzek, instalacji elektrycznej, wstawienie ławek[1]). Z kaplicy cmentarnej z Bogucic został przeniesiony ołtarz. 20 maja 1933 roku został poświęcony nowy boczny ołtarz św. Floriana, ufundowany przez pracowników huty Kunegunda. Na ołtarzu jest przedstawiony św. Florian w otoczeniu św. Barbary i św. Katarzyny. 19 stycznia 1936 roku został poświęcony pierwszy z trzech dzwonów o nazwie św. Barbara (wykonanego przez firmę Karola Schwabego z Białej k. Bielska). Pozostałe dwa – św. Florian i św. Antoni – zostały poświęcone w 1937 roku, ale w 1942 roku skonfiskował je i wywiózł okupant hitlerowski. W dniu 1 września 1936 roku rozpoczęły się prace budowlane przy wykończeniu wieży świątyni, która przy budowie gmachu świątyni została wzniesiona tylko do drugiej kondygnacji. 9 września 1943 roku zostały poświęcone organy, które zostały wykonane w zakładzie Carla Berschdorfa z Nysy[1]. 21 lutego 1945 roku świątynia została poważnie uszkodzona na skutek eksplozji wagonów z materiałami wybuchowymi, ustawionych na pobliskiej rampie kolejowej. We wrześniu 1950 roku w świątyni została położona nowa posadzka[3]. W latach 1953-1954 wnętrze ozdobiła polichromia autorstwa Adama Bunscha[1].
Obiekt wpisano do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego 29 maja 2019 (nr rej. A/515/2019).
Otoczenie
Obok kościoła znajduje się plebania wybudowana w latach 1948-1949 według projektu architekta Józefa Golasowskiego z Mysłowic[1]. W 1988 oddano do użytku dom katechetyczny wybudowany po stronie wschodniej kościoła[1].
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i Skorwider i inni, Zawodzie : monografia dzielnicy i parafii Opatrzności Bożej w Katowicach, Katowice: Wydawnictwo Prasa i Książka Grzegorz Grzegorek, 2011, s. 66-133, ISBN 978-83-929961-8-7, OCLC 803897866 [dostęp 2019-06-25].
- ↑ Aneta, Borowik, Słownik architektów, inżynierów i budowniczych związanych z Katowicami w okresie międzywojennym, Katowice, s. 88, ISBN 978-83-226-2106-6, OCLC 840689302 [dostęp 2019-06-25].
- ↑ Historia parafii (pol.). Rzymskokatolicka Parafia Opatrzności Bożej w Katowicach-Zawodziu. [dostęp 2018-06-12].
Media użyte na tej stronie
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Katowice. Punkty graniczne mapy:
- N: 50.30 N
- S: 50.125 N
- W: 18.885 E
- E: 19.125 E
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
- N: 51.1617 N
- S: 49.2956 N
- W: 17.8872 E
- E: 20.0559 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Autor: Adrian Tync, Licencja: CC BY-SA 4.0
Rzymskokatolicki kościół pod wezwaniem Opatrzności Bożej w Katowicach-Zawodziu.
Autor: Kindziolek1, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ołtarz kościelny