Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Lisewie

Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego
Distinctive emblem for cultural property.svg A/388 z 30.11.1929[1]
kościół parafialny
Ilustracja
widok ogólny
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Miejscowość

Lisewo

Adres

ul. Wybudowanie Wąbrzeskie

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

parafia

Podwyższenia Krzyża Świętego

Wezwanie

Podwyższenia Krzyża Świętego

Wspomnienie liturgiczne

14 września

Położenie na mapie gminy Lisewo
Mapa konturowa gminy Lisewo, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Położenie na mapie powiatu chełmińskiego
Mapa konturowa powiatu chełmińskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego”
Ziemia53°17′36,5″N 18°41′26,7″E/53,293472 18,690750

Kościół Podwyższenia Krzyża Świętegorzymskokatolicki kościół parafialny należący do parafii pod tym samym wezwaniem (dekanat Chełmno diecezji toruńskiej).

Świątynia ma około 700 lat, gdyż w swoim zasadniczym zrębie została wzniesiona pod koniec XIII wieku. Na przełomie XV i XVI wieku od strony północnej została dobudowana do niej kruchta, która w XVIII wieku została przebudowana na kaplicę. W latach 1551−1585, dzięki staraniom wojewody chełmińskiego Stanisława Kostki, została zbudowana gotycko-renesansowa, trzykondygnacyjna, ceglana wieża, której podstawa została założona na zbliżonym do kola planie. W rzeczywistości jest to szesnastobok. Z cegły został zbudowany również jej dach hełmowy. Wieża ta dodaje malowniczości surowemu, kamienno-ceglanemu kościołowi. Prezbiterium jest ozdobione schodkowym szczytem. Do wnętrza wchodzi się przez gotycki portal. We wnętrzu znajduje się wiele cennych zabytków, m.in. gotycka szafka ołtarzowa, rokokowy ołtarz główny, powstały w 2 połowie XVIII wieku, umieszczony wcześniej w kościele franciszkanów w Chełmnie, barokowe ołtarze boczne. Świątynia posiada także okazałe alabastrowe epitafium rodziny Kostków z 1591 roku, ozdobione sceną Sądu Ostatecznego, odkute w warsztacie van den Blocków w Gdańsku[2].

W lisewskim kościele pochowani są członkowie rodu Kostków, związanych w XVI i XVII w. z Lisewem jako starostowie lipieńscy, w tym Stanisław Kostka, wojewoda chełmiński oraz jego synowie, Jan Kostka, kasztelan gdański i wojewoda sandomierski, i Stanisław.[3],[4]

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022 [dostęp 2020-06-23].
  2. Gmina Lisewo, Skarby ziemi chełmińskiej [dostęp 2020-06-23] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-24].
  3. Paweł Czaplewski, Senatorowie świeccy, podskarbiowie i starostowie Prus Królewskich : 1454-1772, Toruń: TNT, 1921, s. 123.
  4. kościół p.w. Podwyższenia Krzyża Świętego w Lisewie, www.odznaka.kuj-pom.bydgoszcz.pttk.pl [dostęp 2021-05-27].

Media użyte na tej stronie

Kuyavian-Pomeranian Voivodeship location map.svg
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.83 N
  • S: 52.28 N
  • W: 17.16 E
  • E: 19.88 E
Chełmno County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Chełmno County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 53.45 N
  • S: 53.16 N
  • W: 18.26 E
  • E: 18.75 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Lisewo Church2.jpg
Autor: Margoz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Lisewo, ul. Wybudowanie Wąbrzeskie 1 - rzymskokatolicki kościół parafialny pw. Podwyższenia Krzyża, kon. XIII, XV/XVI
Lisewo (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Lisewo, Polska