Kościoły i inne związki wyznaniowe w Polsce

Kościoły i inne związki wyznaniowe w Polsce – wspólnoty religijne istniejące na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Na początku XXI wieku działają one na mocy przepisów Konstytucji RP o wolności sumienia i religii (m.in. art. 25 i 53) oraz ustawy o gwarancjach wolności sumienia i wyznania z 17 maja 1989 roku^[1].

Sytuacja przed 1989 r.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w II Rzeczypospolitej siedem wyznań zostało uznanych prawnie. Były to:

1. Kościół katolicki – Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską
2. Żydowski Związek Wyznaniowy– rozporządzenie Ministra WRiOP z dnia 5 kwietnia 1928 roku^[2].
3. Wschodni Kościół Staroobrzędowy – uznany rozporządzeniem Prezydenta z dnia 22 marca 1928 roku^[3].
4. Muzułmański Związek Religijny – ustawa z dnia 21 kwietnia 1936 roku^[3]
5. Karaimski Związek Religijny – ustawa z dnia 21 kwietnia 1936 roku^[3]
6. Kościół Ewangelicko-Augsburski – działał w oparciu o dekret Prezydenta z dnia 25 listopada 1936 roku^[4].
7. Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny – podstawą prawną był dekret Prezydenta RP z dnia 18 listopada 1938 roku^[5].

Przed II wojną światową, podczas spisu ludności w roku 1931 w RP największe grupy wyznaniowe stanowili wyznawcy 5 wyznań: katolicy obrządku łacińskiego (64,8%), prawosławni (11,8%), grekokatolicy (10,4%), wyznawcy judaizmu (9,8%) i protestanci (2,6%) – łącznie ponad 99% ludności. Zmiany, jakie zaszły po II wojnie światowej spowodowały, że Polska stała się państwem w znacznej mierze jednorodnym pod względem wyznaniowym, w którym od 86,7 do 95,5% ludności stanowią katolicy (udział procentowy jest zależny od przyjętych metod badawczych). Wpływ na ten stan miało kilka wydarzeń historycznych: utrata Kresów Wschodnich zamieszkanych w znacznej mierze przez ludność prawosławną, ucieczki i wysiedlenia protestantów z Ziem Zachodnich i Północnych, wymordowanie przez Niemców prawie całej ludności żydowskiej wyznającej judaizm, emigracja do Niemiec dalszych grup ludności głównie protestanckiej z Ziem Zachodnich i Północnych w wyniku represji państwowych oraz emigracja po marcu 1968 roku ocalałej podczas II wojny światowej ludności żydowskiej^[6].

Wkrótce po II wojnie światowej zarejestrowano 4 związki wyznaniowe:

1. Kościół Metodystów – 5 września 1945
2. Polski Kościół Katolicko-Narodowy – 1 lutego 1946
3. Unia Zborów Adwentystów Dnia Siódmego – 26 kwietnia 1946
4. Polski Kościół Ewangelicznych Chrześcijan Baptystów – 5 maja 1946.

Rejestracja tych czterech wyznań była wynikiem legalnego działania wymienionych Kościołów w warunkach okupacji hitlerowskiej^[7].

Następnie zarejestrowano:

1. Polski Kościół Starokatolicki – 5 września 1947 (zdelegalizowany w roku 1965)
2. Kościół Starokatolicki Mariawitów w RP – 5 września 1947 (potwierdzenie 31 października 1967)

Kolejne rejestracje przeprowadzano dopiero po zmianach politycznych, jakie nastąpiły w październiku 1956 roku.

Na podstawie Dekretu o stosunku państwa do Kościoła katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej z 9 lutego 1953 zastąpionego dekretem z 31 grudnia 1956 określono warunki obsadzania stanowisk duchownych. Zgodnie z art. 9 ustawy przepisy tego dekretu zastosowano również do innych Kościołów i związków wyznaniowych^[8]. W rezultacie rejestracja wyznania oznaczała poddanie się związków wyznaniowych nadzorowi władz, co skutkowało uzależnieniem składanych nominacji obsadzania stanowisk duchownych od zgody organów państwowych, a także zgodę na akceptowanie składania ślubowania przez duchownych na wierność ateistycznej władzy przed objęciem stanowiska. Od 1953 roku duchowni zarejestrowanych związków wyznaniowych składali ślubowanie o treści: „Ślubuję uroczyście dochować wierności Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, przestrzegać jej porządku prawnego i nie przedsiębrać niczego, co mogłoby zagrażać dobru Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej”^[9].

W 1987 roku w Polsce Ludowej działało 36 zarejestrowanych związków wyznaniowych o zasięgu ogólnokrajowym^[a] oraz 4 o zasięgu lokalnym^[b]. Jedynym niezarejestrowanym związkiem o zasięgu ogólnokrajowym byli Świadkowie Jehowy^[10].

Rejestracja związków wyznaniowych od roku 1989

Na podstawie art. 37 ustawy z dnia 17 maja 1989 roku o gwarancjach wolności sumienia i wyznania prawną rejestracją związków wyznaniowych na terenie RP zajmuje się minister właściwy do spraw wyznań religijnych (obecnie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji), prowadzący rejestr kościołów i innych związków wyznaniowych^[11] oraz wykaz Kościołów i innych związków wyznaniowych działających na podstawie odrębnych ustaw. Wspomniana rejestracja nie jest jednak konieczna, jeśli chodzi o swobodę odbywania praktyk religijnych. Obowiązujące prawo każdemu bowiem zapewnia wolność wyznania, głoszenia i sprawowania kultu religijnego (bez różnicy, czy wyznanie jest formalnie zarejestrowane, czy też nie).

Z chwilą wpisu do rejestru kościół lub inny związek wyznaniowy uzyskuje jednak, jako całość, osobowość prawną oraz korzysta ze wszystkich uprawnień i podlega obowiązkom określonym w ustawach^[12].

Prawo do złożenia wniosku o wpis do rejestru przysługuje 100 obywatelom polskim posiadającym pełną zdolność do czynności prawnych, którzy składają listę zawierającą ich notarialnie poświadczone podpisy^[13]. Wniosek powinien zawierać m.in. statut związku wyznaniowego^[14].

Podstawowa statystyka religii w Polsce na początku XXI wieku

Dane GUS na koniec 2011 roku^[c][d][15]:

1. katolicyzm – 86,9% (gł. Kościół rzymskokatolicki – 86,7%, Kościół greckokatolicki – 0,14%, starokatolicyzm – 0,12%)
2. prawosławie – 1,31% (gł. Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny – 1,31%)
3. protestantyzm – 0,38% (gł. luteranie i ewangelicy reformowani – 0,18%, zielonoświątkowcy – 0,09%, pozostali ewangelikalni chrześcijanie – 0,07%, adwentyści i inne grupy – 0,04%)
4. Świadkowie Jehowy – 0,34%
5. buddyzm – ok. 0,04%
6. islam – 0,013%
7. rodzimowierstwo – ok. 0,01%
8. judaizm – 0,004%

Zgodnie z wynikiem badań Instytutu Gallupa z 2014 roku Polska należy do najbardziej religijnych krajów w Europie. W wyznaniach mniejszościowych w zasadzie nie występuje znaczący wzrost liczby członków. Nastąpił natomiast wyraźny wzrost w grupie osób szeroko rozumianych jako bezwyznaniowe^[16].

Wspólnoty religijne w Polsce po 1997 r.

W Polsce 15 Kościołów i innych związków wyznaniowych działa na podstawie odrębnych ustaw. Są to: Kościół katolicki^[e], Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny^[f], Kościół Ewangelicko-Augsburski w Rzeczypospolitej Polskiej^[g], Kościół Ewangelicko-Reformowany w Rzeczypospolitej Polskiej^[h], Kościół Ewangelicko-Metodystyczny w Rzeczypospolitej Polskiej^[i], Kościół Polskokatolicki w Rzeczypospolitej Polskiej^[j], Kościół Adwentystów Dnia Siódmego w Rzeczypospolitej Polskiej^[k], Kościół Chrześcijan Baptystów w Rzeczypospolitej Polskiej^[l], Kościół Starokatolicki Mariawitów w Rzeczypospolitej Polskiej^[m], Kościół Katolicki Mariawitów w Rzeczypospolitej Polskiej^[n], Kościół Zielonoświątkowy w Rzeczypospolitej Polskiej^[o], Związek Gmin Wyznaniowych Żydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej^[p], Wschodni Kościół Staroobrzędowy^[q], Muzułmański Związek Religijny w Rzeczypospolitej Polskiej^[r] oraz Karaimski Związek Religijny w Rzeczypospolitej Polskiej^[s][17].

Na koniec 2018 roku baza Głównego Urzędu Statystycznego obejmowała dane dotyczące 203 kościołów i wyznań^[18]. Wykaz Kościołów i innych związków wyznaniowych działających na podstawie odrębnych ustaw lub wpisanych do rejestru MSWiA:

Kościoły i inne związki wyznaniowe liczące co najmniej 10 000 wiernych

Nazwa	Zwierzchnik	Liczba wiernych	Opis	Zdjęcie
Kościół Katolicki w RP obrządek łaciński (rzymskokatolicki, łaciński)	Przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski: abp Stanisław Gądecki, metropolita poznański	32 346 382 ochrzczonych (2021)[19]	Część Kościoła katolickiego, opierającą liturgię na obrządku łacińskim i liturgiach bliskich oraz pochodnych. Głową Kościoła jest papież, Biskup Kościoła Rzymskiego, który posiada najwyższą, pełną, bezpośrednią i powszechną władzę zwyczajną w kościele katolickim, którą może wykonywać zawsze w sposób nieskrępowany. Uznawany jest przez członków Kościoła rzymskokatolickiego za następcę Apostoła Piotra oraz zastępcę Chrystusa na ziemi. Najwyższym zgromadzeniem w Kościele jest Sobór powszechny wszystkich biskupów w sprawach najwyższej wagi. Przewodniczy mu papież, wszystkie uchwały soboru podlegają zatwierdzeniu przez papieża. Do tej pory według Kościoła rzymskokatolickiego odbyło się 21 soborów powszechnych. W kościele rzymskokatolickim w Polsce czołową rolę odgrywa Konferencja Episkopatu Polski, którą tworzą arcybiskupi-metropolici, biskupi ordynariusze i biskupi pomocniczy. Honorowo w Kościele katolickim w Polsce wyróżnia się spośród episkopatu godność prymasa Polski, nie ma ona jednak aktualnie znaczenia prawnego. Podstawowymi jednostkami administracyjnymi w strukturze Kościoła katolickiego są diecezje i parafie, a pomocniczymi metropolie i dekanaty. Duchowni rzymskokatoliccy żyją w celibacie, a kapłanem może być tylko mężczyzna. Kościół katolicki uznaje kult świętych, kult Maryi, kult obrazów i relikwii oraz modlitwy za zmarłych. Przyjmuje wiarę w czyściec, realną obecność Chrystusa w Eucharystii.	(c) Diego Delso, CC BY-SA 3.0 Rzymskokatolicka Archikatedra Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Gnieźnie
Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny	abp Sawa, metropolita warszawski i całej Polski	156 tys. wiernych (według spisu powszechnego 2011[20]) 503 996 wiernych (według deklaracji PAKP 2021[19])	Prawosławie zostało wyodrębnione z kościoła katolickiego w wyniku wielkiej schizmy wschodniej. Kościoły prawosławne opierają się na Wschodniej Tradycji Kościoła, odrzucając doktrynę o czyśćcu i nieomylności papieża. Kościoły narodowe są autokefaliczne[21]. Wierni Kościoła prawosławnego przyjmują Eucharystię pod postaciami chleba i wina[22]. Diakonów i prezbiterów nie obowiązuje celibat. Kościół uznaje modlitwy za zmarłych oraz 7 sakramentów świętych i liczne sakramentalia[21]. Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny to jeden z kanonicznych Kościołów prawosławnych, obejmujący swoją jurysdykcją parafie na terenie Polski[23].	Sobór Metropolitalny św. Marii Magdaleny w Warszawie
Świadkowie Jehowy w Polsce	Komitet Oddziału	114 435 głosicieli (2021)[24]	Związek wyznaniowy głoszący, że jedynym Wszechmocnym Bogiem-Stwórcą jest Jehowa[25] i uznający Jezusa Chrystusa za jednorodzonego Syna Bożego[26]. Wiosną (data „ruchoma”) obchodzą jedyne święto: Wieczerzę Pańską (Pamiątkę) w rocznicę śmierci Jezusa – według kalendarza księżycowego[27]. Świadkowie Jehowy znani są z działalności ewangelizacyjnej i wielu swoich publikacji (w tym czasopism: „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy” oraz „Przebudźcie się!”), które nieodpłatnie rozpowszechniają[28].	(c) Krystyna W., CC BY-SA 3.0 Biuro Oddziału Świadków Jehowy w Polsce w Nadarzynie
Kościół Ewangelicko-Augsburski w RP (luterański)	bp Jerzy Samiec, Biskup Kościoła	60 425 wiernych (2021)[19]	Kościół Ewangelicko-Augsburski opiera swoją wiarę na czterech zasadach: jedynie Pismo, jedynie Chrystus, jedynie łaska i jedynie wiara[29]. Zasadzie „jedynie Chrystus” podporządkowane są wszystkie inne. Wierni wierzą w jednego Boga oraz w to, że Jezus Chrystus jest jedynym pośrednikiem między Bogiem a człowiekiem, który przyjmuje zbawienie z darowanej łaski, bez własnej zasługi, poprzez wiarę w Jezusa. Uznaje niedzielę za dzień święty. Podczas nabożeństw prowadzona jest spowiedź ogólna przed Chrystusem. Kościół uznaje dwa sakramenty: Chrzest i Sakrament Ołtarza. Praktykowany jest chrzest niemowląt, a Wieczerza Pańska, udzielana jest pod dwiema postaciami chleba i wina. Głosi naukę o usprawiedliwieniu w której zaznacza, że zbawienie wynika z wiary w usprawiedliwiające dzieło Chrystusa, dokonanego na krzyżu, a nie z uczynków. Odrzucany jest kult świętych – modlić wolno się tylko do Trójjedynego Boga[30].	Kościół Św. Trójcy w Warszawie
Liga Muzułmańska w RP	Przewodniczący Youssef Chadid	35 000 wiernych (2018, szacunkowo)[31]	Liga Muzułmańska w RP została założona 14 kwietnia 2001 i prawnie zarejestrowana 6 stycznia 2004 w celu spełnienia potrzeb religijnych muzułmanów wyznających sunnizm zamieszkujących Polskę. Źródłem wiary dla Ligi pozostaje Koran, Sunny, a także stanowiska uczonych w islamie[32].	Ośrodek Kultury Muzułmańskiej w Warszawie
Kościół Greckokatolicki w Polsce	abp Eugeniusz Popowicz	33 tys. wiernych (według spisu powszechnego 2011[20]) 55 000 wiernych (według deklaracji Kościoła Greckokatolickiego 2021)[19]	Kościół greckokatolicki (unicki) powstał w 1596 w związku z zawarciem unii brzeskiej, na skutek której dotychczasowi wierni i duchowni prawosławni uznali zwierzchnictwo papieża, zachowując jednak część elementów tworzących ich duchowość, jak wschodnią liturgię, język staro-cerkiewno-słowiański, kalendarz juliański, czy możliwość zawierania związków małżeńskich przez duchownych[33]. Polscy biskupi greckokatoliccy wchodzą w skład Konferencji Episkopatu Polski[34].	Sobór św. Jana Chrzciciela w Przemyślu
Kościół Zielonoświątkowy	bp Marek Kamiński	24 110 wiernych (2021)[19]	Kościół uważa się za społeczność Ducha Świętego i uznaje życie chrześcijańskie jako związane z przeżywaniem jego obecności[35]. Jedyne źródło wiary stanowi Pismo Święte[36]. Chrzest przyjmowany jest w wieku świadomym poprzez zanurzenie, a Wieczerza Pańska odbywa się pod dwiema postaciami. Spowiedź prowadzona jest jedynie przed Bogiem[35]. Istotną cechą pobożności zielonoświątkowej jest głośna modlitwa (indywidualna i wspólna) w czasie nabożeństw. W modlitwie może pojawić się glosolalia (mówienie w innym, niewyuczonym języku), a także proroctwa i poselstwa[37]. Zielonoświątkowcy nie uznają nieomylności papieża[38] oraz kultu Marii świętych[39][40].	Kościół Zielonoświątkowy przy ul. Miłej we Wrocławiu
Kościół Starokatolicki Mariawitów w RP	bp Maria Karol Babi	22 691 wiernych (2020)[41]	Mariawityzm wyodrębnił się z polskiego Kościoła rzymskokatolickiego w 1906 roku. Powodem secesji było niezaakceptowanie przez hierarchię polską i papieża w Rzymie działalności Zgromadzenia Kapłanów Mariawitów, które powstało na skutek objawienia Dzieła Wielkiego Miłosierdzia, jakie otrzymała siostra zakonna Maria Franciszka Kozłowska 2 sierpnia 1893 roku w Płocku[42][43]. Kościół opiera się na starodawnych katolickich zasadach wiary i moralności zawartych w Piśmie Świętym, dekretach siedmiu pierwszych soborów powszechnych i objawieniach św. Marii Franciszki Kozłowskiej. Głównym zadaniem mariawitów jest szerzenie czci dla Przenajświętszego Sakramentu, co się wyraża w częstym przyjmowaniu Komunii Świętej pod postaciami chleba i wina, a także na odprawianiu adoracji ubłagania. Istnieją dwie formy spowiedzi: uszna i ogólna przed Chrystusem z rozgrzeszeniem kapłana. W Kościele mariawitów istnieje dobrowolny celibat, są duchowni żonaci i zamężne duchowne i celibatariusze. Mariawici jako pierwsi odprawili Mszę św. w języku polskim[44]. Była to pasterka sprawowana w płockiej kaplicy mariawickiej w 1907 roku[45]. Wszystkie posługi w Kościele są bezpłatne, duchowieństwu wolno jest przyjmować dobrowolne ofiary za posługi religijne, ale nie może ich żądać. Kościół Starokatolicki Mariawitów jest członkiem licznych organizacji ekumenicznych, utrzymuje przyjazne stosunki z Kościołami Unii Utrechckiej[44].	Świątynia Miłosierdzia i Miłości w Płocku
Kościół Polskokatolicki w RP	bp Wiktor Wysoczański	18 155 wiernych (2021)[19]	Nauka Kościoła Polskokatolickiego opiera się na teologii starokatolickiej, w wersji polskokatolickiej. Jest to wyznanie wyrosłe w Stanach Zjednoczonych wśród polskich emigrantów w końcu XIX wieku, utworzone przez biskupa Franciszka Hodura. Do Polski zostało przeniesione w latach 20. poprzedniego wieku. Liturgia Kościoła Polskokatolickiego w RP jest zbliżona do liturgii Kościoła rzymskokatolickiego. Duchownych polskokatolickich nie obowiązuje celibat, istnieją dwie formy spowiedzi uszna oraz ogólna z rozgrzeszeniem kapłana. Wierni przyjmują komunię pod dwiema postaciami[46][47][48].	Katedra św. Ducha w Warszawie

Kościoły i inne związki wyznaniowe liczące od 1000 do 10 000 wiernych

Nazwa	Zwierzchnik	Liczba wiernych	Opis	Zdjęcie
Kościół Adwentystów Dnia Siódmego	Ryszard Jankowski	9733 wiernych (2021)[19]	Kościół Adwentystów Dnia Siódmego jest Kościołem chrześcijańskim, wywodzącym się z grona denominacji protestanckich w wyniku przebudzenia adwentowego, jakie miało miejsce w pierwszej połowie XIX wieku na terenie Ameryki Północnej[49][50]. Adwentyści dnia siódmego deklarują wyznawanie zasad protestantyzmu tj. uznawanie Biblii za najwyższy autorytet religijny (zasada Sola Scriptura), głoszenie zbawienia jako daru łaski (zasada Sola Gratia) i jedynie za pośrednictwem Jezusa Chrystusa (zasada Solus Christus). Adwentyści postrzegają świat jako miejsce wielkiego boju między Bogiem a Szatanem, w który włączona jest cała ludzkość[51]. Akceptują doktrynę trynitaryzmu[52], świętują biblijny szabat – sobotę, nie praktykują kultu świętych, obrazów i figur[50].	Dom modlitwy adwentystów dnia siódmego w Poznaniu
Buddyjski Związek Diamentowej Drogi Linii Karma Kagyu	Michał Siwek	8284 wiernych (2011)[15]	Za swoją bazę związek przyjmuje buddyjskie nauki wadżrajany (Diamentowej Drogi)[53]. Stanowi część ogólnoświatowej sieci ośrodków buddyzmu należących do linii Karma Kagyu – jednej z czterech głównych tradycji buddyzmu tybetańskiego[54][55]. Akcentowana jest rola medytacji[53].	. Stupa w Kucharach
Kościół Chrystusowy w RP	Andrzej Bajeński	6048 wiernych (2021)[19]	Wolny kościół protestancki o charakterze ewangelikalnym, wywodzący się z tradycji Kościołów Chrystusowych[56], która głosi powrót do wiary, życia i porządku nowotestamentowego, wierność Jezusowi i wykonywanie woli Bożej. Należy do jej umiarkowanego nurtu Christian Churches. Uznaje zasady gdzie Biblia mówi – my mówimy, gdzie Biblia milczy – my milczymy oraz w sprawach zasadniczych – jedność, w sprawach drugorzędnych – wolność, a we wszystkim – miłość. Podkreśla potrzebę osobistego nawrócenia, którego efektem jest przyjęcie chrztu wiary poprzez zanurzenie[57]. Za najwyższy autorytet uważa Pismo Święte, a apostolski symbol wiary traktuje jako podstawowe wyznanie wiary[58]. Kościół zorganizowany jest jako federacja autonomicznych zborów[56].	Siedziba władz Kościoła Chrystusowego w RP w Warszawie
Islamskie Zgromadzenie Ahl-ul-Bayt	naczelny imam Polski Ryszard Ahmed Rusnak	6032 członków (2021, szacunki)[24]	Prawnie działający na terenie Polski szyicki związek wyznaniowy oparty na Ahl al-Bajt, co oznacza rodzinę proroka Mahometa. Działalność Zgromadzenia polega na pracy na rzecz społeczności muzułmańskiej, organizacji i aktywizacji jej życia religijnego, reprezentowaniu jej w kontaktach zewnętrznych i wobec organów administracji państwowej, jak również popularyzacji islamskich wartości oraz nauki proroka Mahometa i Ahl al-Bajt[59].
Kościół Chrześcijan Baptystów	Przewodniczący Rady Kościoła: prezbiter Marek Głodek	5429 członków (2021)[19]	Cechą charakterystyczną tego Kościoła jest chrzest na wyznanie wiary poprzez zanurzenie. Wiara jest dla baptystów sprawą świadomego wyboru, stąd nikogo ich zdaniem nie wolno przymuszać do identyfikacji religijnej[60].	Kaplica I Zboru Chrześcijan Baptystów „Wspólnota Nowego Narodzenia” w Poznaniu
Kościół Boży w Chrystusie	Andrzej Nędzusiak	4922 wiernych (2021)[19]	Należy do charyzmatycznego nurtu chrześcijaństwa. Nie odwołuje się do żadnej tradycji denominacyjnej, a jedyną podstawę wszelkiego działania i nauczania stanowi Pismo Święte[61]. Praktykuje chrzest poprzez całkowite zanurzenie. Akcentuje nowe narodzenie, wiążące się ze zmianą sposobu życia, którego efektem ma być życie wieczne. Uznaje Chrzest w Duchu Świętym, a także zbawienie z łaski. Wierzy w fizyczne uzdrowienie przez moc Boga dzięki modlitwie z nałożeniem rąk lub namaszczeniu[62][63].	Budynek mieszczący kaplicę zboru „Zwycięstwo w Chrystusie” w Jeleniej Górze
Kościół Nowoapostolski w Polsce	prezbiter okręgowy Rüdiger Krause	4769 wiernych (2021)[19]	Kościół Nowoapostolski powstał w wyniku chęci powrotu wiernych do pierwotnego chrześcijaństwa i przywrócenia urzędu apostolskiego. Wspólnota ta głosi, iż Kościół założony przez Jezusa Chrystusa i prowadzony przez apostołów był „Apostolski”. Kościół Nowoapostolski jako duchowa kontynuacja pierwotnego Kościoła pragnie być zupełnie z nim zgodny. Widzi swoje powołanie w duszpasterstwie i w zwiastowaniu Ewangelii oraz oczekuje od swoich wiernych sumiennego, z poczuciem odpowiedzialności, wywiązywania się z powierzonych i przyjętych obowiązków w życiu rodzinnym, zawodowym i społecznym. Podstawę wiary stanowi Stary i Nowy Testament. Celem wiernych jest przygotowanie się na spotkanie z Jezusem oraz udział w zbawieniu. Funkcję naczelnego duszpasterza pełni Główny Apostoł[64][65].	(c) Piotr Marynowski / Wikimedia Commons / CC-BY-SA-3.0 Kościół Nowoapostolski w Ostródzie
Kościół Ewangelicko-Metodystyczny w RP	ks. Andrzej Malicki	4396 wiernych (2021)[19]	Kościół wywodzi się z ruchu reformatorskiego pod przewodnictwem Johna Wesleya, który działał początkowo w strukturach Kościoła Anglii[66]. W doktrynie i praktyce metodyzm stanowi ogniwo pośrednie między tradycyjnymi Kościołami protestanckimi (luterańskimi, kalwińskimi) a ugrupowaniami tzw. Kościołów wolnych (zwłaszcza denominacje baptystyczne, zielonoświątkowe i należące do tzw. ruchu uświęceniowego)[67]. Podstawą doktrynalną, obok Biblii stanowią pisma Johna Wesleya[68][69].	Kościół św. Krzyża w Poznaniu
Rodzimy Kościół Polski		ok. 4000 wiernych (2011)[15]	Rodzimowierczy związek wyznaniowy, nawiązujący do etnicznych, przedchrześcijańskich wierzeń Słowian. Wiara Rodzimego Kościoła Polskiego z jednej strony opiera się na henoteizmie, a z drugiej na syntezie panteizmu (czy nawet panenteizmu) i politeizmu – czyli na przekonaniu, że o losie świata decyduje siła kosmiczna zwana Bogiem Najwyższym (przez część rodzimowierców z RKP utożsamianym z Metawszechświatem), którego poszczególnymi przejawami (kolejnymi wcieleniami) są inni, pomniejsi bogowie.	Chram Mazowiecki RKP
Kościół Ewangelicko-Reformowany	Superintendent generalny: bp Semko Koroza; Prezes Konsystorza Kościoła: Piotr Niewieczerzał	3200 wiernych (2020)[41]	Kościół nawiązujący głównie do nauki Ulryka Zwingliego i Jana Kalwina. Jego zasady wiary wyrażone są w Katechizmie Heidelberskim z 1563 oraz Konfesji sandomierskiej z 1570 roku[70]. Formy kultu reguluje Agenda Gdańska z 1637 roku[71]. Podstawą wiary jest Biblia, natomiast tradycja podlega stałej rewizji według zasady Ecclesia reformata et semper reformanda; odrzucona jest doktryna o nieomylności widzialnego Kościoła. Kalwinizm przyjmuje naukę o predestynacji. Praktykowany jest chrzest dzieci[71].	Kościół ewangelicko-reformowany w Łodzi
Kościół Wolnych Chrześcijan w RP	Jerzy Karzełek	3114 wiernych (2021)[19]	Wolni chrześcijanie za podstawę swojej wiary uznają 39 kanonicznych ksiąg Starego Testamentu i 27 kanonicznych ksiąg Nowego Testamentu. Za jedynego pośrednika między ludźmi a Bogiem uważany jest Jezus Chrystus. Praktykowana jest wiara w zmartwychwstanie ciała, pochwycenie wierzących i powtórne przyjście Jezusa Chrystusa na ziemię oraz ustanowienie przez Niego Tysiącletniego Królestwa. Komunia jest udzielana pod dwiema postaciami. Odrzucany jest kult Marii i świętych, modlitwy za zmarłych, a także urząd kapłański - funkcję tę może sprawować każdy z braci[72][73].	Kaplica Zboru Kościoła Wolnych Chrześcijan w Lublinie
Kościół Boży w Polsce	pastor główny Maciej Starczewski	2148 wiernych (2021)[19]	Wywodzi się z grupy odnowy charyzmatycznej działającej do 1991 w ramach Kościoła katolickiego. Należy do rodziny Church of God (siedziba w Cleveland USA), najstarszej zielonoświątkowej denominacji, założonej w 1886 r. Do 2002 Kościół działał pod nazwą Kościół Jezusa Chrystusa w Krakowie, a następnie jako Kościół Wiary[15].	Kaplica w Rudzie Śląskiej
Katolicki Kościół Narodowy w Polsce	Pierwszy Biskup Kościoła Adam Rosiek	2791 wiernych (2018)[74]	Kościół został założony 23 września 2012 przez duchownych Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego, działającego w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie jako Polski Narodowy Katolicki Kościół w Kanadzie – Seniorat Misyjny w Polsce. 16 sierpnia 2014 przyjęta została obecna nazwa. Nauka Katolickiego Kościoła Narodowego nie odbiega od wiary i tradycji Świętego Powszechnego i Apostolskiego Kościoła tradycji zachodniej. Kościół przyjmuje wszystkie dogmaty dotyczące Trójcy Świętej, mariologiczne oraz eklezjologiczne z wyłączeniem dogmatu o nieomylności papieża, którego uznaje jako następcę apostoła Piotra. Nie obowiązuje celibat duchownych. Sprawowana jest zarówno spowiedź uszna i ogólna. Komunia jest udzielana wiernym pod dwiema postaciami[75].	Ołtarz kaplicy w Warszawie
Międzynarodowe Towarzystwo Świadomości Kryszny	Przemysław Jaźwiński	2788 wyznawców (2021)[24]	Międzynarodowe Towarzystwo Świadomości Kryszny, powszechnie znane jako ruch Hare Kryszna, to nowy ruch religijny założony przez Bhaktivedantę Swamiego w Nowym Jorku w roku 1966.	Świątynia w Czarnowie
Misja Buddyjska – Trzy Schronienia w Polsce	Daiko Kanzen Osho (Jeremi Szczęsny-Maślankowski)	2560 wiernych (2008)[15]	Misja Buddyjska powstała w sierpniu 1992 i została formalnie zarejestrowana w 1995[76][77]. Cel jaki stawia sobie Misja, to rozpowszechnienie nauk buddyjskich różnych tradycji oraz edukacja polskich mnichów. Wspomaga tworzenie lokalnych świątyń i ośrodków świeckich w całej Polsce, zaprasza również nauczycieli z krajów buddyjskich[78][79]. Praktykowana jest recytacja schronień buddyjskich, modlitwy i medytacje. Członkowie misji w życiu codziennym kierują się etycznym zachowaniem i chęcią niesienia pomocy innym. Obchodzone są święta odnoszące się do narodzenia, oświecenia i odejścia Buddy[77].
Kościół Ewangelicznych Chrześcijan w RP	Leon Dziadkowiec	2203 wiernych (2021)[19]	Kościół Ewangelicznych Chrześcijan należy do grona wolnych kościołów protestanckich. Podstawę wiary stanowi Pismo Święte. Zasady kościoła opierają się na słowach Jezusa i apostołów zawartych w Nowym Testamencie, odwołuje się on również do pierwszych chrześcijan[80]. Kościół nawiązuje także do idei Reformacji, która umożliwiła powrót do Pisma Świętego jako fundamentu wiary chrześcijańskiej[81][82]. Zwraca się uwagę na nawrócenie, które ma być świadomą decyzją samego wierzącego[80][81].	Zbór w Toruniu
Związek Buddyjski Tradycji Karma Kamtzang w Polsce	Przewodniczący Waldemar Zych	2149 wiernych (2021)[24]	Wyznawcy praktykują buddyzm tybetański według tradycji szkoły Karma Kamtzang, znanej też pod nazwą Karma Kagyu[83].	Siedziba Związku Buddyjskiego Bencien Karma Kamtsang w Grabniku
Kościół Katolicki Mariawitów w RP	biskupka Damiana Maria Beatrycze Szulgowicz	1805 wiernych (2021)[19]	Kościół Katolicki Mariawitów jest odłamem od Kościoła Starokatolickiego Mariawitów. Po śmierci św. Marii Franciszki cała władza zwierzchnia w Kościele mariawitów przeszła w ręce jej najbliższego współpracownika – arcybiskupa Jana Marii Michała Kowalskiego. W roku 1924 zniósł on celibat duchownych, a kilka lat później wprowadził kapłaństwo kobiet. Zniesiono także spowiedź uszną, posty, zwyczaj święcenia przedmiotów. Reform tych nie zaakceptowali wszyscy mariawici, toteż w roku 1935 doszło do rozłamu. Abp Kowalski ze swoimi współpracownikami wyjechał do Felicjanowa, by utworzyć tam Kościół Katolicki Mariawitów. W Kościele istnieje silny kult Mateczki Kozłowskiej i Matki Boskiej Nieustającej Pomocy, duchowieństwo składa się wyłącznie z kobiet, a w wielu placówkach nabożeństwa odprawiają kapłani ludowi.	Klasztor mariawicki w Felicjanowie
Kościół Chrystusowy w Polsce		1706 wiernych (2012)[84]	Kościół Chrystusowy w Polsce to chrześcijański kościół protestancki o charakterze ewangelicznym, należący do nurtu Kościołów Chrystusowych (tzw. campbellitów); zorganizowany kongregacjonalnie (zbory posiadają autonomię). Jako jedyną normę postępowania uważany jest Nowy Testament, chrzest dokonywany jest poprzez zanurzenie. Siedzibą władz Kościoła jest miasto Sopot[84].	Siedziba Kościoła Chrystusowego w Polsce w Sopocie
Związek Gmin Wyznaniowych Żydowskich w RP	Lesław Piszewski; Naczelny Rabin Polski: Michael Schudrich	1704 wiernych (2021)[24]	Podstawą judaizmu jest wiara w jednego Boga (osobowego, niepodzielnego, będącego bytem niematerialnym, bezcielesnym i wiecznym), będącego nie tylko stwórcą świata, także jego stałym „nadzorcą”, czy też „opiekunem”. Bóg ten zawarł z ludem Izraela wieczyste przymierze, obiecując ochronę i pomoc w zamian za podporządkowanie się nakazom Boga[85]. Związek jest prawnym kontynuatorem działalności gmin żydowskich funkcjonujących na terytorium Polski przed II wojny światowej. Zajmuje się organizacją żydowskiego życia religijnego, nadzorem nad synagogami, domami modlitwy i cmentarzami, reguluje działanie stołówek koszernych i zakładów prowadzących ubój rytualny. Prowadzi działalność opiekuńczą i reprezentuje swoich wyznawców w kontaktach zewnętrznych, współpracując również z instytucjami międzynarodowymi[86].	Synagoga Reicherów w Łodzi
Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich	Mateusz Turek	1701 wiernych (2021)[24]	Mormońska grupa wyznaniowa powstała w 1830 roku w Stanach Zjednoczonych[87][88]. Pierwotna nazwa brzmiała Kościół Chrystusa[89]. Założycielem i pierwszym prorokiem Kościoła był Joseph Smith Jr[88]. Wyznawcy nazywani są potocznie mormonami (choć nazwa ta obejmuje również inne denominacje oparte na naukach Josepha Smitha)[90][91].	Kaplica Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich w Warszawie
Chrześcijańska Wspólnota Zielonoświątkowa	Prezbiter Naczelny Roman Jawdyk	1588 wiernych (1994)[15]	Wspólnota historycznie wywodzi się z działalności radykalnych zborów wchodzących w skład Związku Chrześcijan Wiary Ewangelicznej, powstałych w latach 20. XX wieku. Za najwyższy autorytet w sprawach wiary i życia uważa Pismo Święte, które jest Słowem Bożym natchnionym przez Ducha Świętego. Akcentuje nowe narodzenie i chrzest w Duchu Świętym. Praktykuje umywanie nóg przed Wieczerzą Pańską. Prowadzi modlitwę za władzę. Rozumie życie odrodzonego chrześcijanina jako jego uczciwe postępowanie i życie bez nałogów, jak również sumienne wykonywanie obowiązków, troskę o nierozerwalność małżeństwa oraz odpowiedzialne rodzicielstwo i macierzyństwo. Jej członkowie nie odbywają służby wojskowej. Nie obchodzi świąt nie ustanowionych przez Jezusa oraz tych, których nie obchodzili apostołowie i pierwsi chrześcijanie[92][93][94].	Dom modlitwy w Legnicy
Kościół Chrześcijan Wiary Ewangelicznej	Andrzej Jeziernicki	1570 wiernych (2021)[24]	Kościół Chrześcijan Wiary Ewangelicznej jako wspólnota o charakterze pentekostalnym podkreśla znaczenie Pisma Świętego (Starego i Nowego Testamentu) jako najważniejszego autorytetu co do wiary i życia[95][96]. Członkami wspólnot stają się chrześcijanie, którzy świadomie przyjęli Jezusa jako swojego Pana i Zbawiciela, czyli przeżyli nawrócenie. Praktykuje chrzest poprzez zanurzenie i chrzest w Duchu Świętym, połączony z manifestacją jego darów[96]. Zwraca uwagę na rolę kościoła domowego z ojcem rodziny na czele[95].	Budynek, w którym mieści się zbór Kościoła Chrześcijan Wiary Ewangelicznej w Cieszynie
Zrzeszenie Wolnych Badaczy Pisma Świętego	Henryk Szarkowicz	1467 wiernych (2021)[24]	Zrzeszenie Wolnych Badaczy Pisma Świętego powstało po podziałach w ruchu Badaczy Pisma Świętego, które nastąpiły po śmierci Charlesa T. Russella[97].
Wschodni Kościół Staroobrzędowy	Przewodniczący Naczelnej Rady Kościoła: Janusz Jewdokimow	1452 wiernych (2021)[19]	Wyznanie powstało na skutek sprzeciwu wobec reform w prawosławiu dokonanych w latach 1654–1657 przez patriarchę Nikona i cara Aleksego I Romanowa[74]. Staroobrzędowcy zachowują całość nauczania Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego (a w konsekwencji wszystkich kanonicznych Kościołów prawosławnych) w zakresie dogmatyki i teologii moralnej[98]. Używane są jednak teksty liturgiczne sprzed modyfikacji obrzędów, imię Chrystusa pisane jest jako Isus, znak krzyża czyniony jest dwoma palcami, stosowany jest jedynie krzyż o ośmiu końcach, praktykuje się tylko chrzest poprzez trzykrotne zanurzenie, a procesje poruszają się w kierunku za słońcem. Obowiązuje wiele regulacji życia wyznawców oraz liczne dni postne. Staroobrzędowcom nie wolno pić alkoholu i herbaty ani palić papierosów. Mężczyźni muszą nosić brody, a kobiety zakrywają głowy podczas nabożeństw[99].	Molenna w Wodziłkach
Świecki Ruch Misyjny „Epifania”	Henryk Olekszy	1350 wiernych (2021)[24]	Świecki Ruch Misyjny Epifania jest częścią międzynarodowego ruchu religijnego: Laymen’s Home Missionary Movement (Świecko Domowy Ruch Misjonarski)[100]. Ruch ten wywodzi się z milleryzmu, powstał w 1920 roku po podziałach w ruchu Badaczy Pisma Świętego, które nastąpiły po śmierci Charlesa T. Russella[101][102]. Założycielem ruchu był Paul S.L. Johnson, który sprawował urząd opiekuna wykonawczego i dyrektora LHMM aż do swojej śmierci w roku 1950. Po nim funkcję tę pełnili: Jolly, Gohlke, Hedman, Herzig i Snyder[102].	Dom modlitwy w Poznaniu
Polski Narodowy Katolicki Kościół w RP	bp Jerzy Rybka	1213 wiernych (2020)[41]	Polski Narodowy Katolicki Kościół w RP wyodrębnił się z Kościoła Polskokatolickiego w RP w 1995 roku. Założyli go wierni warszawskiej parafii polskokatolickiej Dobrego Pasterza, którzy byli krytycznie nastawieni do postępowania władz zwierzchnich Kościoła Polskokatolickiego w RP. 6 października 2006 roku PNKK w RP został wpisany do rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych MSWiA[103].	Kościół Dobrego Pasterza w Warszawie (ul. Modlińska)

Kościoły i inne związki wyznaniowe liczące do 1000 wiernych

Nazwa	Zwierzchnik	Liczba wiernych	Opis	Zdjęcie
Instytut Wiedzy o Tożsamości „Misja Czaitanii”	Elżbieta Dorota Serwin	781 wiernych (2021)[24]	Misja Czaitanii to nowy ruch religijny założony w 1977 roku przez Chrisa Butlera poprzez wyodrębnienie z Międzynarodowego Towarzystwa Świadomości Kryszny. Propaguje kult Kryszny i praktykowanie Bhaktijogi. W ośrodkach misji dwa razy w tygodniu prowadzone są medytacje zbiorowe. Członkom wyznania zalecany jest wegetarianizm i nieprzyjmowanie używek, jak również stronienie od gier hazardowych. Prowadzona jest działalność charytatywna i wydawnicza[104].	Budynek mieszczący siedzibę Instytutu w Lublinie
Kościół katolicki obrządku ormiańskiego (ormiańskokatolicki)	kardynał Kazimierz Nycz, metropolita warszawski	650 wiernych (2021)[19]	Obrządek ormiański wywodzi się z Armenii i ma dwa główne ryty – libański i lwowski, z których oba znane są w Polsce. Charakterystyczny jest język grabar (staroormiański), który zachował się tylko w modlitwach. Inną cechą wyróżniającą jest dominacja śpiewu (podstawą jest śpiew chóru), szaty liturgiczne księdza, wydłużony czas liturgii do 1,5 godziny oraz ustawienie kapłana „tyłem do wiernych”, czyli w kierunku wschodnim. Różnicę możemy również zauważyć w sakramentach świętych. W obrządku łacińskim dziecko otrzymuje na początku swojego życia chrzest, a po osiągnięciu pewnej dojrzałości i wiedzy religijnej przystępuje do sakramentu bierzmowania. W obrządku ormiańskim oba te sakramenty udzielane są jednocześnie już w wieku niemowlęcym. Księża ormiańscy są obowiązani nosić brody[105].	(c) PetrusSilesius, CC-BY-SA-3.0 Kościół ormiańskokatolicki Trójcy Świętej w Gliwicach
Ewangeliczna Wspólnota Zielonoświątkowa	Tadeusz Krzok	581 wiernych (2021)[24]	Wspólnota powstała na początku XX wieku, kiedy to w łonie Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego doszło do religijnego przebudzenia o charakterze zielonoświątkowym. Początki wspólnoty sięgają roku 1910, kiedy powstał zarejestrowany przez władze Austro-Węgier „Związek Stanowczych Chrześcijan”. W 1981 r. dokonano rejestracji (w Polsce) pod nazwą „Protestancka Wspólnota Regionu Bieszczadzkiego – Kościół Zielonoświątkowy”, a obecną nazwę Wspólnota nosi od 1988[106]. Ewangeliczna Wspólnota Zielonoświątkowa swe wyznanie wiary opiera wyłącznie na treści Pisma Świętego. Kościół naucza, że zbawienie jest osiągane z łaski przez wiarę, nie zaś dzięki uczynkom. Podkreśla działanie Ducha Świętego i znaczenie nowego narodzenia. Praktykowany jest chrzest wiary i powszechne kapłaństwo wszystkich wierzących. Głosi konserwatywne nauczanie w sprawach obyczajowych[107].	Dom modlitwy Ewangelicznej Wspólnoty Zielonoświątkowej w Woli Piotrowej
Staroprawosławna Cerkiew Staroobrzędowców	Przewodniczący Rady Ogólnego Zebrania Cerkwi oraz Duchowny o. Mariusz Jefimow	550 wiernych (2021)[19]	Powstał jako odłam Wschodniego Kościoła Staroobrzędowego. Został zarejestrowany w Polsce 18 grudnia 2013 roku[108].	Cerkiew w Grabowych Grądach
Muzułmański Związek Religijny w Rzeczypospolitej Polskiej	Mufti Tomasz Miśkiewicz	519 wiernych (2021)[24]	Częścią struktury organizacyjnej Muzułmańskiego Związku Religijnego są tatarskie Muzułmańskie Gminy Wyznaniowe. Każda gmina ma swoją siedzibę i podległe jej określone terytorium. Organizują one życie religijne swoich członków i posiadają osobowość prawną. Związek opiera swoją wiarę na Koranie i Sunnie. Prowadzi domy modlitwy, centra islamskie, świetlice dla dzieci. Zajmuje się działalnością wydawniczą, charytatywną i nauczaniem religii[109].	Meczet w Kruszynianach
Ewangeliczny Związek Braterski w RP	Zwierzchnik: Ludwik Skworcz	490 wiernych (2021)[24]	Związek oddaje cześć jedynie Bogu Trójjedynemu, uznaje Biblię za jedyne źródło wiary i moralności. Wierzy w śmierć Jezusa w celu zbawienia wierzących i jego zmartwychwstanie dla ich usprawiedliwienia. Osiągnięcie zbawienia przez człowieka jest możliwe jedynie przez Bożą łaskę. Podstawą doktryny kościoła pozostaje Nauka Apostolska i listy apostołów[110].
Stowarzyszenie Zborów Chrześcijan w RP	Oskar Schier	447 wiernych (2019)[111]	Związek wyznaniowy powstały z połączenia w 1984 zborów działających wcześniej autonomicznie[112]. Należy do konserwatywnego nurtu braci plymuckich, darbystów (braci zamkniętych). Praktykowany jest ekskluzywizm wyznaniowy i separatyzm religijny[113]. Każdy ze zborów jest jednostką samodzielną i nie jest uznawana jakakolwiek władza religijna[112]. Jako jedyne źródło wiary uznawane jest Pismo Święte. W modlitwach podczas spotkań zborowych mogą brać udział tylko mężczyźni. W trakcje nabożeństw bracia zasiadają wspólnie przy stole, odczytują wybrany werset biblijny, a następnie go komentują, po czym podawana jest pieśń do odśpiewania przez cały zbór lub modlitwa dla mężczyzn[113]. Członkowie zborów wierzą, że ich wyznanie jest żywym, widzialnym Kościołem Chrystusa na ziemi[112].
Międzynarodowa Szkoła Złotego Różokrzyża „Lectorum Rosicrucianum”	Kierownictwo Krajowe	395 wiernych (2020)[111]	Nauka Szkoły opiera się na koncepcji „dwóch ładów natury”. Istnieje znany nam porządek natury zawierający zarówno śmierć, jak i życie, znany też jest pierwotny, boski ład. Jednym z celów pracy kościoła Rosicrucianum jest głoszenie wiernym o prawdziwym źródle ich pragnienia oraz wyjaśnianie konieczności powrotu do boskiej natury.	Budynek mieszczący Centrum Lectorium Rosicrucianum w Krakowie
Związek Ajapa Yoga	Guru Prasad Paramahansa	342 wiernych (2020)[111]	Związek wyznaniowy działający na terenie Polski, oparty na zasadzie medytacji zwanej adźapajogą, która jest prostą, praktyczną i naukową techniką oddechowo-medytacyjną.
Wiara Baha’I w Polsce	Przewodniczący Patrick Crowley	335 wiernych (2015)[114]	Bahaizm założył Mirza Hussayn Ali Nuri w roku 1863. W Polsce został zarejestrowany w roku 1992.
Kościół „Chrystus dla wszystkich”	Prezbiter Naczelny Leszek Zając	327 wiernych (2005)[15]	Kościół nurtu zielonoświątkowego, założony w 1993 roku. Jego wyłączną podstawę nauczania i nieomylne źródło wiary stanowi Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. Należy do Aliansu Ewangelicznego[104].	Kościół „Chrystus dla Wszystkich” w Toruniu
Kościół Chrześcijan Dnia Sobotniego	Roman Witek	321 wiernych (2021)[24]	Wyznanie zostało wyodrębnione z polskiego Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego w 1933 jako ruch pod przewodnictwem Alfreda Kubego, nie zgadzający się z niektórymi z nauk Ellen G. White[115]. Odrzucone zostało uznawanie jej pism za natchnione, nauka o świątyni niebiańskiej, czy wiara w rok 1844 jako początek czasu końca. Kościół traktuje przykazania Boże i wiarę Jezusową zawartą w Piśmie Świętym jako podstawę swojego wyznania, Biblia jest uznawana jako jedyne źródło wiary. Za dzień głoszenia Słowa Bożego i czas odpoczynku uważana jest sobota. Przyjmuje potrzebę nowego narodzenia, które uwieńczone jest chrztem wiary i nakładaniem rąk. Zwraca uwagę na potrzebę korzystania z darów Ducha Świętego. Wyznaje jednak antytrynitaryzm - Duch Święty traktowany jest jako moc wypływająca od Ojca i Syna Bożego. Człowiek ma zostać zbawiony jedynie dzięki łasce, wyznawany jest kondycjonalizm. Członkowie kościoła powstrzymują się od spożywania pokarmów nieczystych oraz stosowania używek, zalecane im są formy rozrywki zgodne z wymaganiami zawartymi w Piśmie Świętym. Kościół głosi konserwatywną naukę odnośnie do małżeństwa i życia rodzinnego, kobiety podczas nabożeństw i prorokowania zakrywają głowy. Jest kościołem pacyfistycznym[116][117].	Siedziba zboru w Bielsku-Białej
Kościół Starokatolicki w Rzeczypospolitej Polskiej	ks. mgr Waldemar Maj	257 wiernych (2019)[118]	Kościół Starokatolicki w Rzeczypospolitej Polskiej jest kontynuatorem Kościoła Staro-katolickiego w PRL, który powstał w wyniku rozłamu w Polskim Kościele Starokatolickim (który powstał w 1932 w wyniku rozłamu w polskiej diecezji misyjnej Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego) w 1965[119]. Kościół zorganizowany jest w ustroju episkopalno-synodalnym, przyjmując naukę dogmatyczną i moralną Kościoła rzymskokatolickiego z wyjątkiem dogmatu o nieomylności papieża oraz jego uniwersalnej jurysdykcji. Duchownych starokatolickich obowiązuje dobrowolny celibat. Prowadzona jest spowiedź zarówno uszna, jak i ogólna[120]. Kościół Starokatolicki uznaje kult świętych, Maryi, obrazów i relikwii, a także modlitwy za zmarłych. Przyjmuje wiarę w realną obecność Chrystusa w Eucharystii[121][122].
Zbór Ewangeliczny „Agape” w Poznaniu	Przełożony Zboru Kazimierz Krystoń;	250 wiernych (2018)[123]	Zbór swoją naukę wywodzi od chrześcijaństwa apostolskiego. Jako najwyższy autorytet traktowana jest Biblia. Uznawany jest chrzest wiary. Zbór został zarejestrowany w 1991 roku[123].	Siedziba Zboru „Agape” w Poznaniu
Centrum Chrześcijańskie Kanaan	Bolesław Paliwoda	216 wiernych (2019)[111]	Ewangelikalny kościół założony we Wrocławiu w 1996 roku przez dawnych członków rzymskokatolickiego Ruchu Odnowy w Duchu Świętym. W 2018 skupiał 7 zborów[124].
Stowarzyszenie Badaczy Pisma Świętego w Polsce	Lech Bieleń	204 wiernych (2020)[111]	Jeden z odłamów Badaczy Pisma Świętego powstały w Polsce w latach trzydziestych XX wieku, którego założycielem był Czesław Kasprzykowski. Obecna siedziba stowarzyszenia w Polsce znajduje się Bydgoszczy[125].
Związek Postępowych Gmin Żydowskich „Beit Polska”	Prezes Zarządu Piotr Stasiak	ok. 200 wiernych (2016)[126]	Reformowany żydowski związek wyznaniowy. Został założony w 1999 w Warszawie[127][128] i oficjalnie zarejestrowany 30 lipca 2009[127]. Beit Polska organizuje nabożeństwa szabatowe, obchody żydowskich świąt, prowadzi naukę języka hebrajskiego i szkółkę dla dzieci, angażuje się również w inną działalność edukacyjną i kulturalną[128]. Przeprowadza konwersje na judaizm[129]. Do Beit Polska należą Beit Warszawa, Beit Trójmiasto oraz Beit Konstancin[128].	Synagoga Beit Warszawa
Chrześcijańska Wspólnota Ewangeliczna	Andrzej Cyrikas	200 wiernych (2018)[130]	Wspólnota swoją wiarę opiera wyłącznie na Piśmie Świętym i składa się z grup domowych prowadzonych przez liderów. Odrzucany jest podział wiernych na świeckich i duchownych. Zbory angażują się w działalność charytatywną[130][131].	Siedziba Chrześcijańskiej Wspólnoty Ewangelicznej w Bielsku-Białej
Wspólnota Unitarian Uniwersalistów w RP	Prezydent Helmut Iwa	200 wiernych (2018)[132]	Wspólnota działa w nawiązaniu do tradycji braci polskich, przekształconej w kierunku uniwersalizmu. Nie posiada konkretnej doktryny, której mieliby przestrzegać jej członkowie. Jej podstawą jest wiara w Boga oraz miłość bliźniego. Odnosi się do dziedzictwa arianizmu, humanizmu i synkretyzmu religijnego. Jako źródło swojej wiary uznaje święte księgi różnych religii (takie jak Biblia czy Koran). Posiada strukturę kongregacjonalną. Prowadzona jest praca charytatywna[132].
Rodzima Wiara	Stanisław Potrzebowski	190 wiernych (2016)[133]	Związek odwołujący się do przedchrześcijańskich wierzeń słowiańskich.
Zbór Stanowczych Chrześcijan w RP	Piotr Pilch	180 wiernych (2020)[111]	Zbór należy do ruchu zielonoświątkowego i powstał w wyniku działalności misjonarzy z Nowergii[134]. Wierni, który przyjęli nauczanie braci norweskich, odłączyli się w 1987 od zboru Stanowczych Chrześcijan pozostającego w strukturach Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego[135], a w 1990 zarejestrowali niezależną wspólnotę[134], związaną z Kościołem Chrześcijańskim Brunstad[136]. Zbór kładzie nacisk na osobiste przeżywanie Bożej miłości i opieki, naśladownictwo Jezusa i posłuszeństwo jego słowom[137].	Siedziba zboru w Wiśle-Malince
Wspólnota Chrześcijańska „Wrocław dla Jezusa”	Przewodniczący Rady Kościoła Adam Piątkowski	180 wiernych (2010)[15]	Wspólnota o charakterze zielonoświątkowym, została zarejestrowana w 1995. Kościół wierzy w działanie Ducha Świętego oraz obecność jego darów, takich jak prorokowanie, uzdrawianie, mówienie językami. Praktykowany jest chrzest wiary[138].
Kościół Chrześcijański w Duchu Prawdy i Pokoju	Starszy Kapłan Antoni Adamczyk	177 wiernych (2019)[118]	Początki związku wyznaniowego sięgają prowadzonych od roku 1975 spotkań modlitewnych przez byłego zakonnika zakonu bonifratrów. Kościół aarejestrowany został w roku 1991 i odwołuje się do pierwotnego chrześcijaństwa. Źródłem jego wiary jest Pismo Święte, szczególnie akcentuje się rolę Nowego Testamentu[139]. Wyznaje antytrynitaryzm, traktując Boga Ojca jako wyższego od Jezusa[140]. Praktykowany jest chrzest wiary[133] i chrzest w Duchu Świętym, który ma warunkować zbawienie. Każde nabożeństwo prowadzone przez kościół jest rozumiane jako powtórzenie Zesłania Ducha Świętego w Dniu Pięćdziesiątnicy[140]. Angażuje się w działalność charytatywną[139].
Karaimski Związek Religijny w RP	Szymon Pilecki	155 wiernych (2020)[111]	Karaimi posługują się językiem karaimskim należącym do języków tureckich, ale w odróżnieniu od większości ludów tureckich, nie są wyznawcami islamu. Wyznają religię, która na przełomie VII i VIII w. wyłoniła się z judaizmu. Założycielem tego odłamu był Anan ben Dawid z Basry. Uznają oni tylko Biblię, w szczególności Pięcioksiąg Mojżeszowy, odrzucając autorytet rabinów i Talmudu.
Związek Wyznaniowy Kwinarystów		146 wiernych (1997)[141]	Związek zarejestrowany 20 listopada 1992[141]. Podstawowa Doctrina Quinaria uznaje siłę / energię sprawczą stojącą za stworzeniem Wszechświata za Boską. Dla Kwinarystów Boskie są prawa natury dlatego nie wolno działać wbrew nim. Świat, w tym życie, świadomość i duchowość rozwija się samoistnie, bez ingerencji „sił wyższych” ale zgodnie z Boskimi prawami, które stopniowo odkrywamy i rozumiemy coraz lepiej poszerzając naszą wiedzę również dzięki nauce. Boskość jest zatem rozumiana przez Kwinarystów holistycznie: jako jedność praw, natury i Wszechświata[142][143][144].
Mesjańskie Zbory Boże (Dnia Siódmego)	Przewodniczący Emil Stekla	142 wiernych (2020)[111]	Chrześcijański związek wyznaniowy o charakterze ewangelicznym i antytrynitarnym, głoszący konieczność przestrzegania biblijnego Dekalogu, w tym przykazania o święceniu szabatu[145]. Wywodzi się z rozłamu w Kościele Chrześcijan Dnia Sobotniego, kiedy powołany został osobny zbór w Brennej, a następnie kolejne w innych miejscowościach. Utworzyły one własny związek wyznaniowy, zarejestrowany w 1991. Każda ze wspólnot kościoła jest autonomiczną jednostką, a w denominacji stosowana jest zasada pluralizmu w wielu kwestiach religijnych[146].
Kościół Chrześcijański „Słowo Wiary”	Biskup Dariusz Mach	137 wiernych (2020)[111]	Kościół został założony w 1998 i zarejestrowany w 2003 roku. Za cel swojej działalności przyjmuje głoszenie Ewangelii oraz nauczanie życia chrześcijańskiego. Jedynym źródłem wiary pozostaje Pismo Święte. Uznaje, że człowiek otrzymuje zbawienie dzięki wierze w ofiarę Jezusa. Praktykowany jest chrzest wiary, chrzest w Duchu Świętym i wiara w uzdrowienia[147].
Buddyjska Wspólnota „Zen Kannon”	Izabela Olejnik-Kozłowska	121 wiernych (2008)[127]	Wspólnota odwołuje się do buddyzmu japońskiego zen, opartego na Sōtō. Jest niedogmatyczny i podkreśla pracę nad sobą. Stosowane są praktyki medytacyjne zazen, których istotą jest poznanie swojej prawdziwej natury, osiągnięcie stanu buddy, jak również ango, sesje grupowe sessin, nauczanie grupowe i indywidualne pod przewodnictwem nauczyciela (teiso i dokusan)[148].
Kościół Katolicki w RP obrządek bizantyńsko-słowiański (neounicki)	bp Kazimierz Gurda, biskup siedlecki	117 wiernych (2021)[19]	Kościół został utworzony w latach 20. XX wieku w celu odnowienia na terenie byłego zaboru rosyjskiego działalności kościoła unickiego, co nastąpiło dzięki pozwoleniu uzyskanemu w 1923 od papieża Piusa XI. Postanowiono o utworzeniu nowego obrządku bizantyjsko-słowiańskiego, który zachowywał prawosławną liturgię i język używany w cerkwi, jednak uznawana była zwierzchność katolickiego papieża. Powstawały nowe parafie, które składały się przede wszystkim z dawnych wiernych kościoła prawosławnego. Po II wojnie światowej większość parafii kościoła znalazła się poza granicami Polski, dodatkowo wskutek wysiedleń jej wierni zostali rozproszeni na terytorium ziem zachodnich, w związku z czym do XXI wieku zachowała się jedynie jedna parafia w Kostomłotach[149].	Cerkiew neounicka św. Nikity Męczennika w Kostomłotach
Kościół Armia Zbawienia w RP	Zwierzchnik Joan Grace Munch	112 wiernych (2018)[150]	Kościół posiada charakter ewangelikalny, metodystyczny i uświęceniowy. Wyznaje salwacjonizm. Rozumie chrześcijaństwo jako walkę duchową, w której Bóg wymaga własnej armii. Struktura Armii Zbawienia przypomina organizację militarną z mundurami, stopniami wojskowymi oraz sztandarami. Jedynym źródłem jego wiary jest Pismo Święte. Nie są stosowane żadne rytuały religijne i sakramenty, jak chrzest i Wieczerza Pańska. Chrzest został zastąpiony przez zaprzysiężenie członka na stanowisku adherenta lub żołnierza, które poprzedza przeszkolenie. Wyznawana jest wiara w Trójjedynego Boga, współistnienie boskiej i ludzkiej natury w Jezusie Chrystusie, niezbędność nawrócenia i odrodzenia w Duchu Świętym do osiągnięcia zbawienia, które jest dane człowiekowi z łaski przez wiarę, dzięki śmierci Chrystusa na krzyżu. Uznawana jest nieśmiertelność duszy, a także przekonanie o sądzie ostatecznym podczas końca świata, zmartwychwstaniu ciała oraz wiecznej szczęśliwości dla zbawionych i wiekuistym potępieniu dla nieprawych. Obowiązkiem żołnierzy Armii jest głoszenie Bożego Królestwa i praca charytatywna, zabronione im jest stosowanie używek, uczestnictwo w grach hazardowych czy korzystanie z materiałów pornograficznych[150].
Światowy Uniwersytet Duchowy „Brahma Kumaris” w Polsce	Dyrektor Uniwersytetu Aneta Łój	107 wiernych (2020)[111]	Nauka Uniwersytetu oparta jest na zasadach z pogranicza hinduizmu i buddyzmu.
Kościół Chrześcijański „Arka” w Poznaniu	Pasterz Kościoła Marian Rassek	103 wiernych (2011)[15]	Kościół został zarejestrowany w 1992 i należy do nurtu kościołów lokalnych. Podstawą jego wiary jest Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. Jego misją jest głoszenie Ewangelii mówiącej o zbawieniu w Chrystusie, troska o życie duchowe i zacieśnianie jedności pomiędzy wyznawcami chrześcijaństwa. Praktykowany jest chrzest wiary. Kościół prowadzi działalność charytatywną[151].
Szkoła Zen Kwan Um w Polsce	Grzegorz Maciejewski	103 wiernych (2020)[111]	Szkoła zen, opierająca się na tradycji buddyzmu koreańskiego i nauczaniu Dae Soen Sa Nima Seung Sahna[152].
Reformowany Kościół Katolicki w Polsce	Biskup Kościoła Tomasz Puchalski	ok. 100 wiernych (2021)[153]	Kościół starokatolicki[154] zarejestrowany w Polsce 28 stycznia 2020 roku[155]. Należy do Ekumenicznej Wspólnoty Katolickiej. Przyjmuje wiarę wyrażoną w chrześcijańskich wyznaniach wiary, postanowieniach pierwszych soborów powszechnych i nauczaniu Ojców Kościoła. Nawiązuje do tradycji apostolskiej[154].
Konfederacja Ewangelicznych Kościołów Reformowanych w Polsce	Pastor Bogumił Jarmulak	ok. 100 wiernych	Kościół wyznaje klasyczny kalwinizm. W swoim nauczaniu odwołuje się do Jana Kalwina i Marcina Lutra. Księgami wyznaniowymi są trzy formy jedności. Teologia i sakramenty podobnie, jak w Kościele Ewangelicko-Reformowanym. Nie uznaje praktykowanego w Kościele Ewangelicko-Reformowanym wyświęcania kobiet na pastorki oraz stanowczo sprzeciwia się teologii liberalnej. Należy do konserwatywnego nurtu ewangelicznego.
Zbór w Wodzisławiu Śląskim		96 wiernych (2020)[111]	Protestancka wspólnota wyznaniowa należąca do nurtu kościołów lokalnych, działająca prawnie na terenie Polski od 14 maja 1990. Jej zasady wiary wywodzą się z Biblii, a w szczególności z nauki apostolskiej. Uznawane jest powszechne kapłaństwo wszystkich wierzących, stąd nie ma podziału jego członków na duchownych i świeckich. Celem działalności zboru jest szerzenie ewangelii, wspólna modlitwa, praktykowanie nauki apostołów. Stosowany jest chrzest wiary poprzez zanurzenie. Prowadzona jest działalność charytatywna, zbrór utrzymuje również kontakty partnerskie z innymi wspólnotami ewangelicznymi, w szczególności będącymi również kościołami lokalnymi[156].
Związek Buddyjski Kanzeon	Mistrz Zen Andrzej Bogdan Krajewski	95 wiernych (2020)[111]	Związek opiera się na nauce buddyzmu i należący do międzynarodowej sanghi, której siedziba znajduje się w Salt Lake City.
Związek Buddystów Zen „Bodhidharma”	Sensei Sunya Kjolhede	82 wiernych (2018)[157]	Związek wyznaniowy stanowiący jeden z ośrodków polskiego buddyzmu. Szkoła pochodzi z gałęzi buddyzmu zen.
Związek Buddyjski „Khordong” w Polsce	Przewodniczący Anna Siwecka	80 wiernych (2011)[15]	Związek wywodzący się z tradycji buddyzmu tybetańskiego – ningma. Zarejestrowany w 1994 roku.	Gompa Drophan Ling w Darnkowie
Misja „Centrum Służby Życia”	Janusz Grabiec	72 wiernych (2020)[111]	Ewangeliczna wspólnota religijna posiadająca swój jedyny zbór w Skoczowie. Misja powstała w Afryce Południowej i ma na celu zakładanie nowych zborów, wzorowanych na wspólnotach pierwszych chrześcijan opisanych w Dziejach Apostolskich. Organizacja nowych zborów prowadzona jest przez pracowników misji, a następnie zarząd nad nimi przekazywany jest ich wiernym. Każda ze wspólnot jest niezależna. Jedyne źródło wiary stanowi Pismo Święte. Misja angażuje się w działalność charytatywną[158].	Siedziba Misji „Centrum Służby Życia” w Skoczowie
Chrześcijańskie Centrum „Pan jest Sztandarem” – Kościół w Tarnowie	Pastor-Prezbiter Jan Skarbek	70 wiernych (2019)[159].	Związek wyznaniowy należący do protestantyzmu ewangelicznego. Powstał w wyniku spotkań biblijno-modlitewnych i został zarejestrowany w 1997. Wyznaje pięć zasad protestantyzmu, podstawę jego wiary stanowi Pismo Święte. Praktykowany jest chrzest wiary. Kościół prowadzi działalność edukacyjną, wydawniczą i charytatywną. Jest członkiem Aliansu Ewangelicznego[160].	Siedziba Kościoła w Tarnowie
Kościół Chrześcijański „Wieczernik”	Pastor Irena Stankiewicz	70 wiernych (2020)[111]	Kościół zielonoświątkowy, który wyodrębnił się z rzymskokatolickiego Ruch Odnowy w Duchu Świętym i został zarejestrowany jako niezależny związek wyznaniowy w 1996[161][162].
Zbór Chrześcijański w RP	Paweł Ratz	64 wiernych (2017)[163]	Jedynym źródłem wiary dla zboru pozostaje Pismo Święte. Jego działalność oparta jest na nauce Jezusa, która zawarta jest w biblijnych pismach apostołów. Misją zboru jest ewangelizacja i nauczanie biblijne, a także propagowanie chrześcijańskiej etyki. Prowadzi wykłady biblijne i działalność charytatywną. Praktykowany jest chrzest wodny poprzedzony wyznaniem wiary i świadectwem życia. Wieczerza Pańska jest sprawowana co tydzień pod dwiema postaciami[163].
Stowarzyszenie Jedności Muzułmańskiej	Naczelny Imam Mahmud Taha Żuk	51 członków (2019)[118]	Związek wyznaniowy zrzeszający polskich wyznawców szyickiej wersji islamu. Pozostaje w łączności ze współwyznawcami zamieszkującymi Iran. Swoją wiarę bazuje na Koranie, Sunnie i naukach dwunastu szyickich imamów. Prowadzi Instytut Muzułmański, będący placówką naukową[164].
Zbór Ewangelicznych Chrześcijan w Duchu Apostolskim	Rada Starszych (5 osób)	50 wiernych (2013, szacunki)[165]	Geneza zboru sięga pentekostalnego związku wyznaniowego powstałego na początku XX wieku na bazie zboru we wsi Stradecz, który rozwinął swoją działalność, zakładając kolejne wspólnoty na zachodnim terytorium Imperium Rosyjskiego. Po II wojnie światowej w granicach Polski pozostali wierni zamieszkali w północno-wschodniej części nowego terytorium kraju, należący do jednego zboru, który stał się samodzielną jednostką. Do rejestracji zboru z siedzibą w Ełku doszło 1990 roku[165]. Wyznaje Pentekostalizm Jedności Bóstwa[166].
Kościół Pentakostalny w RP	Prezbiter Naczelny Zbigniew Rękorajski	43 wiernych (2018)[167]	Zarejestrowany został w 1996 jako Zbór Ewangeliczny Horeb i funkcjonował pod tą nazwą do 2000. Za podstawę swojej wiary oraz chrześcijańskiego życia przyjmuje Pismo Święte. Celem jego działalności jest głoszenie Ewangelii. Praktykowane są obrzędy chrztu przez zanurzenie oraz Wieczerzy Pańskiej. Prowadzone są ewangelizacje uliczne oraz działalność charytatywna[167].
Stowarzyszenie Muzułmańskie Ahmadiyya	Amir Hamid Karim Mahmud	45 wiernych (2009)[15]	Należy do muzułmańskiego ruchu reformatorskiego Ahmadijja. Uważa swojego założyciela Mirzę Gulama Ahmada za mesjasza. Stowarzyszenie zajmuje się również działalnością wydawniczą i organizacją wykładów. Angażuje się w pracę charytatywną[168].
Chrześcijański Kościół Pełnej Ewangelii „Duch i Moc”	Przewodnicząca Czesława Przybylska	64 wiernych (2016)[169]	Powstał na terenie Polski w 1995 roku i działa jako grupa domowa. Jego członkowie mają na celu wzrastanie w dojrzałości chrześcijańskiej oraz pielęgnowanie relacji z Jezusem i bycie jego uczniami, a także głoszenie Ewangelii[169].
Centrum Chrześcijańskie „Nowa Fala”	Pastor Adam Sawicki	50 wiernych (2010)[170]	Centrum związane jest z nurtem zielonoświątkowym i powstało w wyniku zarejestrowania w 1996 związku wyznaniowego przez osoby działające wcześniej w ruchu oazowym i charyzmatycznym w kościele rzymskokatolickim. Celem Centrum jest prowadzenie uwielbień i ewangelizacji, pomoc młodym małżeństwom oraz rodzinom wielodzietnym i gorzej sytuowanym[170].
Kościół Anglikański w Polsce	Proboszcz Parafii Warszawskiej David Brown	40 wiernych (2006)[171]	Stanowi część Kościoła Anglii i jego diecezji w Europie. Został zarejestrowany w Polsce w 1996. Zasady jego wiary są zawarte w Piśmie Świętym oraz Modlitewniku Powszechnym, zaś jego doktryna została zdefiniowana w 39 artykułach. Kościół aspiruje do bycia drogą środka pomiędzy pozostałymi kościołami protestanckimi, a kościołem rzymskokatolickim. Chrzest udzielany jest zarówno dzieciom, jak i dorosłym. Potwierdzeniem wiary jest obrzęd konfirmacji, po której członek kościoła może uczestniczyć w Wieczerzy Pańskiej. Posiada jedną parafię w Warszawie[172], nabożeństwa anglikańskie odbywają się również regularnie w Gdańsku i Krakowie[173].	Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Warszawie (Res Sacra Miser)
Biblijny Kościół Baptystyczny	Pastor Adam Tołwiński	36 wiernych (2010)[15]	Kościół został zarejestrowany w 1996 i jest częścią konserwatywnego nurtu baptystycznego. Odrzuca ekumenizm, liberalną teologię i ordynację kobiet na duchownych. Jest przeciwny ruchowi charyzmatycznemu, pentekostalizmowi i użyciu podczas nabożeństw nowoczesnej muzyki. Akcentuje zbawienie przez wiarę i obowiązek prowadzenia przez człowieka świętego życia[174].
Stowarzyszenie Chrześcijańskiej Nauki	Lech Katrycz	35 wiernych (1996)[15]	Wyznanie założone w USA w 1879 roku przez Mary Baker Eddy.
Kościół Adwentystów Dnia Siódmego Ruch Reformacyjny	Paweł Zając	35 wiernych (2020)[111]	Powstał w wyniku podziału w łonie Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego spowodowanego odmiennymi poglądami na służbę wojskową. Nowy związek wyznaniowy został utworzony przez wiernych o orientacji pacyfistycznej[175]. Kościół kieruje się zasadą sola scriptura. Za jedynego pośrednika między człowiekiem i Bogiem uznawany jest Chrystus. Wierzy w zbawienie z łaski. Oddaje cześć jedynie Bogu w Trójcy. Odrzucany jest ewolucjonizm. Za warunek zbawienia uznawane jest nowe narodzenie. Sobota uznawana jest za dzień święty. Nie przyjmuje wiary w nieśmiertelność duszy i w męki piekielne. Ciało człowieka uznawane jest za świątynię Ducha Świętego, w związku z czym wierni odżywiają się w zdrowy sposób, stronią od używek, przestrzegają także zasad skromnego ubioru i nienoszenia biżuterii. Wierzą w bliskie powtórne przyjście Chrystusa. Nie angażują się w ruch ekumeniczny[176].	Dom modlitwy Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego Ruchu Reformacyjnego w Katowicach
Kościół Jezusa Chrystusa w Werbkowicach	Pastor Kościoła Antero Kaczan	30 wiernych (2010)[15]	Kościół zielonoświątkowy, zarejestrowany w 1993 roku. Swoją wiarę bazuje na Piśmie Świętym Starego i Nowego Testamentu. Jego działalność opiera się na głoszeniu Ewangelii i pracy charytatywnej. Akcentowana jest potrzeba nowego narodzenia, praktykowany jest chrzest wiary w imię Boga Trójjedynego poprzez pełne zanurzenie[177].
Kościół Reformowany Adwentystów Dnia Siódmego w Polsce	Przewodniczący Zarządu Roman Załozny	29 wiernych (2018)[178]	Wyznanie powstałe na skutek rozłamu w niemieckim ruchu adwentystycznym na tle stosunku do służby wojskowej w trakcie I wojny światowej, obierając pacyfistyczne stanowisko. Przyjmuje podobną doktrynę jak inne denominacje adwentystyczne – traktuje Pismo Święte jako podstawę wiary, święci sobotę i udziela chrztu wiary dorosłym przez zanurzenie[178].
Centrum Biblijne „Jezus Jest Panem”		29 wiernych (2010)[15]	Kościół pentekostalny zarejestrowany w 1990, powstały w wyniku odłączenia się od Kościoła Bożego w Chrystusie grupy wiernych przyjmujących teologię sukcesu. Źródłem wiary pozostaje nauka Jezusa oraz apostołów zawarta w Piśmie Świętym. Akcentowany jest chrzest w Duchu Świętym oraz jego dary, a także znaczenie osobistego stosunku do zaangażowania religijnego i indywidualnych potrzeb wiernych[179].
Zbór Ewangelii Łaski	Przełożony Zboru Piotr Kotysz	27 wiernych (2017)[180]	Wspólnota zielonoświątkowa uważająca W.M. Branhama za proroka, zarejestrowana w 1993[138]. Praktykowany jest chrzest w wieku świadomym przez zanurzenie, poprzedzony pokutą[180].
Chrześcijańska Wspólnota „Jezus Panem”	Pastor Wspólnoty Jerzy Tarnowski	24 wiernych (2010)[15]	Wspólnota założona w Pabianicach i zarejestrowana w 1992. Jej doktryna opiera się bezpośrednio na nauce Jezusa i apostołów zawartej w Nowym Testamencie. Podkreśla niezbędność duchowego odrodzenia, chrztu przez pełne zanurzenie oraz przyjęcia miłości Boga i bliźniego za fundament życia chrześcijańskiego. Celem wspólnoty jest praca ewangelizacyjno-misyjna mająca na celu rozpowszechnianie Ewangelii i obietnicy zbawienia w Jezusie[179].
Izraelicka Niezależna Gmina Wyznaniowa w Poznaniu		20 wiernych (2008)[15]	Gmina wyodrębniła się ze Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich w RP. Została zarejestrowana w 2001 roku.
Zbór Wolnych Chrześcijan w Jaworznie	Przełożony Zboru Jan Brokl	20 wiernych (2001)[15]	Powstał w wyniku podziału w zborze Kościoła Wolnych Chrześcijan w Jaworznie i został zarejestrowany jak odrębny związek wyznaniowy w 1992. Jego doktryna opiera się tylko na Piśmie Świętym. Celem działalności zboru jest głoszenie Ewangelii i niesienie pomocy potrzebującym. Jego członkowie czekają na powtórne przyjście Chrystusa i praktykują chrzest wiary[181].
Kościół Jezusa Chrystusa Wiary Chrześcijańskiej	Pastor Tomasz Konrad Jankowski	20 wiernych (1999)[15]	Kościół został zarejestrowany w 1997. Podstawą jego wiary jest Biblia jako natchnione, nieomylne Słowo Boże. Praktykowany jest chrzest wiary i chrzest w Duchu Świętym. Wyznawana jest wiara w uzdrowienia, zmartwychwstanie i pochwycenie wierzących, życie wieczne i wieczne potępienie[182].
Kościół Jezusa Chrystusa „Syjon” w Rzeszowie	Pastor Lucyna Kopacz	17 wiernych (2018)[183]	Kościół protestancki, należący do Aliansu Ewangelicznego w RP. Podstawowym źródłem wiary jest Biblia, chrzest przyjmuje się w wieku świadomym, wierni spotykają się na regularnych nabożeństwach i są zobowiązani do życia zgodnego z biblijnymi zasadami. Kościół powstał z przekształcenia istniejącej od 1991 rzeszowskiej Wspólnoty Modlitewno-Ewangelizacyjnej. 30 lipca 1997 roku wierni złożyli wniosek w Departamencie Wyznań MSWiA o rejestrację kościoła, która nastąpiła 17 listopada 1997[184].
Stolica Boża i Barankowa		15 wiernych (2011)[185]	Wyznanie o niesprecyzowanej doktrynie stanowiące rodzaj kilkunastu osobowej komuny, wspólnie prowadzącej gospodarstwo rolne[185].
Wspólnota Chrześcijańska „Pojednanie”		15 wiernych (2018)[15]	Ewangelikalna, bezdenominacyjna wspólnota powstała w 1989 na bazie rzymskokatolickiej grupy oazowej związanej z duszpasterstwem akademickim. Jej członkowie postanowili o zarejestrowaniu własnego kościoła, czego dokonano w 1991. Wspólnota działa jako kościół domowy, a jej doktryna jest powiązana z kościołami założonymi przez osoby związane z seminarium teologicznym The Master’s Seminary w Sun Valley. Uznaje Pismo Święte za najwyższy autorytet i wierzy w zbawienie dzięki zastępczej śmierci Jezusa na krzyżu. Udzielany jest chrzest wiary poprzez zanurzenie[186].
Stowarzyszenie Świadomości Duchowej Miłości w Polsce		12 wiernych (2011)[15]	Stowarzyszenie zarejestrowane w 1990 roku.

Kościoły i inne związki wyznaniowe, co do których brak jest niektórych istotnych danych

Ta część listy zawiera nowo powstałe związki wyznaniowe lub o niepełnych bądź niepotwierdzonych danych.

Nazwa	Zwierzchnik	Liczba wiernych	Opis	Zdjęcie
Uczniowie Ducha Świętego (Kościół Panunistyczny)	Weronika Stęporowska	1018 wiernych (2011)[15]	Wyznanie nie posiada powiązań z innymi denominacjami i powstało na skutek proroctw mistyczki Józefy Lesickiej, zapowiadającej nastąpienie ery Ducha Świętego[187]. Podstawowym źródłem wiary jest wyłącznie Nowy Testament, w szczególności fragmenty odnoszące się do działania Ducha Świętego oraz budowania Królestwa Chrystusowego na ziemi. Spotkania członków odbywają się w piątki, na pamiątkę śmierci Jezusa na krzyżu[188]. Wyznawcy Ducha Świętego uznają Kościół katolicki za matkę wszystkich kościołów, a inne denominacje za ich braci[187].
Zachodni Zakon Sufi	Przedstawiciel Krajowy Zakonu Sufi Mariola Trzpis-Miedziewska	576 wiernych (2002)[15]	Organizacja związana z ruchem New Age, otwarta dla wszystkich ludzi bez względu na rasę czy wyznanie.
Ruch Williama Branhama		ok. 500[189]	Działa od końca lat 60. Opiera się na naukach Williama Branhama. Wspólnota nie zabiega o rejestrację. Ma cztery odłamy.
Medytacyjne Stowarzyszenie Najwyższej Mistrzyni Czing Hai w Polsce	Przewodniczący Łukasz Kuś	460 wiernych (2000)[15]	Zarejestrowane w 1994 roku
Związek wyznaniowy Hindu Bhavan w RP	Pradhan Haresh Lalwani	ok. 320 wiernych (2010)[15]	Zarejestrowany w 2008 roku.
Zachodniosłowiański Związek Wyznaniowy „Słowiańska Wiara”		296 wiernych (2011)[15]	Związek odwołujący się do przedchrześcijańskich wierzeń słowiańskich.	Obrządki ZZW „Słowiańska Wiara”
Kościół Zjednoczeniowy	Reprezentant Narodowy Martha Anna Kral	261 wiernych (1992)[15]	Głównym celem Kościoła jest zbudowanie Królestwa Bożego na Ziemi. Mooniści wierzą, że Jezus Chrystus nie doprowadził do końca swojej misji, gdyż nie założył Prawdziwej Rodziny, której dzieci byłyby wolne od grzechu pierworodnego. Takąż misję miał wypełnić Sun Myung Moon i jego trzecia małżonka, Hak Ja Han, nazywana przez wyznawców Matką Niebiańską, z którą miał dwanaścioro dzieci.
Jednota Braci Polskich		260 wiernych (2003)[15]	Wyznanie zostało założone w 1945 przez ks. Karola Grycza-Śmiłowskiego, duchownego Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego i miało stanowić odnowę działalności ruchu braci polskich. Po jego śmierci w 1959 zmieniło doktrynę podzielone na Jednotę Braci Polskich wyznającą unitarianizm oraz Zbór Panmonistyczny. W 1984 częścią Jednoty stali się dawni członkowie jednego ze zborów zielonoświątkowego, co miało wpływ na zmianę duchowości Jednoty na zielonoświątkową, przy zachowaniu niektórych elementów arianizmu, jak antytrynitaryzm. Bracia za wyłączną podstawę swej doktryny uważają Biblię i udzielają chrztu przez zanurzenie na podstawie wiary[190]. Raz do roku obchodzą Wieczerzę Pańską[191]. Za dzień świąteczny uznają sobotę (szabat) i przestrzegają biblijnych przepisów pokarmowych[192].
Centrum Chrześcijańskie „Miecz Ducha” w Kaliszu	Przewodniczący Rady Kościoła Andrzej Stawikowski	ok. 200 wiernych (2010)[15]	Wspólnota powstała w wyniku uniezależnienia się grupy charyzmatycznej działającej w kościele rzymskokatolickim od macierzystego wyznania. Dla jej członków źródło wiary stanowi Pismo Święte, a zbawienie ma być osiągane przez wiarę dzięki ofierze Jezusa na krzyżu[193].
Kościół Ewangeliczny w RP	Przewodniczący Rady Kościoła Daniel Cichocki	ok. 200 wiernych (2007)[15]	Powstał w wyniku odłączenia się od Kościoła Ewangelicznych Chrześcijan w 2003[194].
Związek Taoistów Tao Te King	Przewodniczący Związku Lada Malińakova	ok. 200 wiernych (2011)[15]	Zarejestrowany w 2004 roku.
Kościół Prezbiteriański	Pastor Naczelny Mi Soon Shin	ok. 200 wiernych (2011)[15]	Zarejestrowany w 2006 roku[195].
Niezależna Gmina Wyznania Mojżeszowego w Gdańsku	Przewodniczący Zarządu Jakub Szadaj	ok. 190 wiernych (2004)[15]	Związek wyznaniowy zarejestrowany w 2000 w wyniku odłączenia się od Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich, co spowodowane zostało konfliktem Związku z Przewodniczącym Gminy Wyznaniowej w Gdańsku. Niezależna Gmina Wyznania Mojżeszowego zajmuje się pielęgnowaniem żydowskiej tradycji i kultury. Prowadzi działalność edukacyjną, charytatywną oraz roztacza opiekę nad żydowskimi cmentarzami i zabytkami[196].
Chrześcijański Kościół Dobra	Suweren Jacek Zakrzewski	ok. 170 wiernych (1997)[15]	Kościół został zarejestrowany w 1996. Jako podstawę swojej wiary uważa tradycję chrześcijańską, jak również własne obserwacje i odczucia[197].
Związek Buddystów Czan	Przewodniczący Paweł Rościszewski	ok. 150 wiernych (2001)[15]	Zarejestrowany w 1997 roku. Zrzesza buddystów praktykujących czan (jap. zen) według nauk Mistrza Szengjena i jego ucznia Johna Crooka
Gmina Wyznaniowa Starozakonnych w RP		120 wiernych (2017)[127]	Gmina działająca w opozycji do Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich. Została zarejestrowana w 2003 roku[127].
Sangha „Dogen Zenji”		115 wiernych (2010)[15]	Zarejestrowany w 2009 roku. Związek zrzesza uczniowie Mistrza Kaisena.
Unia Ewangelikalna w RP		107 wiernych (2018)[197]	Kościół został zarejestrowany w 2004. Podstawę jego wiary stanowi Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu[198].
Zakon Braci Zjednoczenia Energetycznego	Wielki Brat Zakonu: Robert Mikołajek	ok. 100 wiernych (2011)[15]	Związek wyznaniowy działający na terenie Polski, tylko w województwie małopolskim[15]. Prowadzi działalność badawczo-edukacyjną w zakresie tworzenia zindywidualizowanych technik dążenia do wiedzy oraz zajmuje się konstruowaniem indywidualnego oprzyrządowania filozoficznego dla osób zajmujących się poszukiwaniem wiedzy. W początkowej fazie Doktryna i Dogmat Zakonu wypracowane zostały w oparciu o nauki mistrzów zawarte w buddyzmie, hinduizmie, jodze i sztuce zen, a w późniejszym czasie przemodelowane zostały w oparciu o mistykę chrześcijańską i jej liczne nurty.
Związek hatha jogi Brama Jogi	Nauczyciel Tadeusz Grajnert	ok. 100 wiernych (2011)[15]	Zarejestrowany w 1998. Związek propaguje Hatha Jogę.
Ormiański Kościół Apostolski Katolikosatu Eczmiadzyńskiego w RP	Przewodniczący Zarządu Ks. Mher Tsaturyan	ok. 100 wiernych (2011)[15]	Zarejestrowany w 2010 roku[199].
Kościół Chrześcijański „Jezus Żyje”	Pierwszy Pastor Jerzy Przeradowski	95 wiernych (2011)[15]	Zarejestrowany w 1997 roku[200].
Polski Ewangeliczny Kościół Braterski		94 wiernych (2005)[15]	Kościół powstał w 1996 i został zarejestrowany w 1997. Praktykowane jest powszechne kapłaństwo wszystkich wierzących bez ordynacji i hierarchii. Nie istnieją w nim sakramenty. Zbory kościoła są autonomiczne. Jedynym źródłem wiary i normą życia chrześcijańskiego pozostaje Biblia[201].
Chrześcijański Związek Wyznaniowy „Źródło”	Przewodniczący Julian Miłogrodzki	76 wiernych (2011)[15]	Zarejestrowany w 1997 roku[202].
Warszawski Kościół Międzynarodowy	Przewodniczący Rowan Sally Howard	ok. 70 wiernych (2011)[15]	Zarejestrowany w 2000 roku.
Związek Khyung Dzon w Polsce		68 wiernych (1995)[15]	Zarejestrowany w 1995 roku.
Zbór Panmonistyczny		53 wiernych (2005)[15]	Wyznanie powstałe w 1921 roku. W roku 1961 przyjęło obecną formę oraz nazwę.
„Wspólnota bez Bram” Mumon-Kai Związek Buddyjski Zen Rinzai w RP	Waldemar Pieńkowski	53 wiernych (2005)[15]	Związek wyznaniowy działający na terenie Polski, z kręgu buddyzmu zen, uważany za zamkniętą, zelitaryzowaną wspólnotę, której członkowie to jednocześni kapłani.
Warszawski Kościół Chrystusowy	Przewodniczący Stanisław Solanikow	52 wiernych (1998)[15]	Kościół wywodzi się z tradycji Kościołów Chrystusowych. Swoją wiarę opiera jedynie na Piśmie Świętym, zakłada powrót do nauki biblijnej. Nie uznaje innych dogmatów religijnych i naukowych. Zarejestrowany w 1995 roku[203].
Kościół Chrześcijański „Miejsce Odnowienia”	Pastor Senior Małgorzata Lewandowska	ok. 50 wiernych (1999)[15]	Społeczność związana z ruchem zielonoświątkowym, zarejestrowana w 1995. Pismo Święte uznawane jest za jedyne źródło wiary. Udzielany jest chrzest wodny w wieku świadomym w imię Jezusa, połączony z uznaniem go za Pana i zbawiciela. Kościół kupia się na rozwijaniu wśród członków osobistej więzi z Bogiem. Poza nabożeństwami, odbywają się spotkania modlitewno-biblijne w małych grupach[204].
Kościół „Ekklesia” w Warszawie		ok. 50 wiernych (2004)[15]	Został zarejestrowany w 1997 roku. Fundamentem nauczania kościoła jest Jezus Chrystus jako zbawiciel oraz jego słowa zawarte w Piśmie Świętym, które uważane jest za natchnione i doskonałe[205].
Chrześcijański Kościół „Maranatha” w Wiśle	Pastor Tadeusz Pilch	35 wiernych (2014)[206]	Został zarejestrowany w 1997. Jego zadaniem jest głoszenie Ewangelii o Jezusie Chrystusie, co odbywa się dzięki organizacji koncertów w szkołach, domach kultury i domach dziecka. Prowadzi także działalność charytatywną[206].
Zbór w Opolu – „Społeczność Wywołanych”	Biskup Czesław Sobociński	19 wiernych (2018)[15]	Zbór skupia wiernych wierzących w Jezusa i czekających na jego powtórne przyjście. Praktykowany jest chrzest wiary. Społeczność została zarejestrowana w 1998. W 2018 jej wierni skupieni byli w jednej misji działającej w Gorzowie Wielkopolskim[206].
Związek Wyznaniowy „Eckankar” w Polsce	Prezydent Helena McKevitt	ok. 30 wiernych (2011)[15]	Opiera się na w świętej księdze Shariat-Ki-Sugmad. Zarejestrowany w 1997 roku.
Kościół w Radomiu		24 wiernych (1999)[15]	Kościół należy do nurtu chrześcijańskich kościołów lokalnych. Został zarejestrowany w 1994. Nawiązuje do pierwotnego kościoła apostolskiego, nie posiada hierarchii, członkowie wspólnoty są dla siebie braćmi i siostrami[203].
Chrześcijańska Wspólnota Mennonitów		20 wiernych (2017)[15]	Kościół został zarejestrowany w 1997, działa w Mińsku Mazowieckim, gdzie posiada jeden zbór. Praktykowany jest chrzest wodny. Prowadzi szkołę języka angielskiego[203].
Miejscowy Kościół w Lublinie		17 wiernych (2006)[15]	Kościół za swoją podstawę uważa Pismo Święte i osobę Jezusa. Uznaje tradycje zgodne z nauką biblijną. Został zarejestrowany w 1998[202].
Kościół Jezusa Chrystusa w Kamiennej Górze	Pasterz Roman Wnuk	16 wiernych (1996)[15]	Kościół ewangeliczny powstały w 1992. Praktykuje świadomy chrzest wodny i wiarę w odkupienie w Jezusie, odrzuca kult maryjny, świętych i obrazów[177].
Zbór Ewangeliczny „Betel” w Warszawie		15 wiernych (2005)[15]	Zbór należy do nurtu ewangelicznego. Powstał w 1993 i został zarejestrowany w 1994. Nawiązuje do chrześcijaństwa apostolskiego, a także grup wyznaniowych, które zachowały prawd wiary zawarte w Nowym Testamencie. Zbór czepie z tradycji Reformacji oraz dziedzictwa anabaptyzmu, baptyzmu, braci czeskich, mennonitów, czy waldensów. Biblia traktowana jest jako nadrzędny autorytet. Uznawane jest nowe narodzenie i chrzest wiary. Działalność zboru polega na nauczaniu, głoszeniu Ewangelii wszystkim ludziom, sprawowaniu opieki duchowej nad jego członkami, dbaniu o ich rozwój duchowy oraz trosce o potrzeby materialne współwyznawców i innych potrzebujących. Utrzymywane są kontakty z innymi zborami ewangelikalnymi[207].
Kościół Chrześcijan w Rybniku	Starszy Piotr Skoczylas	15 wiernych (2010)[15]	Kościół został zarejestrowany w 1998 i działa w formie zbliżonej do chrześcijaństwa pierwotnego. Uznawane jest nowe narodzenie, chrzest wiary i chrzest w Duchu Świętym[208].
Lokalny Kościół w Kwidzynie		17 wiernych (2018)[209]	Zarejestrowany w 1998 roku[209].
Związek Tybetańskiego Bon „Sa Trik Er Sang”	Przewodniczący Rady Michał Wolniak	5 wiernych (2011)[15]	Zarejestrowany w 2010 roku.
Chrześcijańska Wspólnota Braterska			Posiada charakter ewangeliczno-zielonoświątkowy[113], zarejestrowana 17 maja 2022[155]. Jej geneza sięga grupy młodzieżowej przy zborze Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego przy ul. Miłej we Wrocławiu, który po rozpadzie ZKE stał się częścią Kościoła Zielonoświątkowego w RP. Grupa sprzeciwiała się nowoczesnym formom prowadzenia nabożeństw, Ruchowi Wiary czy teologii sukcesu. W 1989 jej członkowie wystąpili z Kościoła Zielonoświątkowego, a tworzona przez nich grupa domowa weszła w skład federacji zborów pięćdziesiątników (prostaków). Wobec powstałych po pewnym czasie niezgodności ideowych, relacje z federacją pięćdziesiatników zostały zerwane i w 1993 jako niezależny zbór domowy została powołana Chrześcijańska Wspólnota Braterska, od 2004 stanowiący wrocławską filię Zboru Ewangelicznego „Agape” w Poznaniu. W wyniku powstawania kolejnych wspólnot-córek ChWB w innych miastach oraz odmiennego charakteru filialnej wspólnoty od macierzystego zboru „Agape”, w 2018 podjęta została decyzja o usamodzielnieniu się, a starania w tym kierunku rozpoczęto w 2019[113].
Bractwo Zakonne Himavanti	Ryszard Matuszewski		Działa od lat 80. XX wieku. Ruch uznawany za sektę destruktywną.
Zbór Ewangelicko-Baptystyczny w Katowicach	Przełożony Zboru Tomasz Kalisz		Zarejestrowany w 1990 roku[210].
Ruch Świadomości Babadżi Herakhandi Samadż	Przewodniczący Mariusz Iwanowski		Związek z nurtu hinduistycznego, zarejestrowany w 1990 roku. Ruch szerzy „Odwieczną Religię” zgodnie z przekazem Baba Ji; wierni starają się koncentrować uwagę na istnieniu Boga; wśród praktyk rozwoju duchowego znajdują się joga, medytacja i psychoterapia (oparta o psychologię humanistyczną)[211]
Kościół Ewangelicko-Prezbiteriański w Polsce	Przewodniczący Naczelnej Rady Moner Shaded		Kościół reformowany, prezbiteriański, zarejestrowany w 1993 roku[212]. Należy do Aliansu Ewangelicznego. Źródło wiary stanowi dla niego Biblia jako natchnione i nieomylne Słowo Boże. Jego wiara wyrażona jest w apostolskim symbolu wiary[213], konfesji westminsterskiej i Małym Katechizmie Westminsterskim[214].	Siedziba parafii Chrystusa Zbawiciela w Krakowie
Wspólnota Dzog-czen w Polsce	Dyrektor Zarządu Tomasz Jerzy Damzyn		Zarejestrowana w 1994 roku. Dzog-czen nawiązuje do przed buddyjskiej tradycji kultów szamańskich Bon oraz nauk szkoły ningma.
Kościół Miłosiernego Boga	Zwierzchnik Edward Bogusławski		Zarejestrowany w 1994 roku.
Polski Kościół Słowiański			Zarejestrowany w 1995 roku.
Związek Garuda w Polsce	Przewodnicząca Justyna Przondo		Zarejestrowany w 1995. Skupia osoby praktykujące starotybetańską tradycję Bon.
Kościół Panteistyczny „Pneuma”	Prezes Janusz Nowakowski		Zarejestrowany w 1996 roku.
Kościół Nowego Przymierza w Lublinie	Pastor Paweł Chojecki		Zarejestrowany w roku 1997, powstał w wyniku rozłamu we Wspólnocie Chrześcijańskiej „Pojednanie”[215]. Traktuje Biblię jako nieomylne źródło wiedzy chrześcijańskiej i uważa, że zbawienie pochodzi z niczym nie zasłużonej łaski[216]. Mocno angażuje się w politykę[217].
Związek Buddyjski Dak Shang Kagyu w Polsce			Zarejestrowany w 1997 roku.
Kościół Unitariański			Został zarejestrowany w 1997. Jest wyznaniem niedogmatycznym, odwołuje się do dziedzictwa humanizmu, uniwersalizmu, radykalnego nurtu Reformacji i braci polskich[218].
Polski Kościół Dialogu	Dialogos Maciej Bugaj		Zarejestrowany w 1997 roku.
Chrześcijański Kościół „Dobra Nowina”	Pastor Mariusz Krzysztof Siedlecki		Kościół został założony przez osoby zaangażowane wcześniej w Ruch Światło-Życie i Ruch Odnowy w Duchu Świętym w kościele rzymskokatolickim. Do rejestracji związku wyznaniowego doszło w 1997[219].
Kościół „Misja dla Polski”	Pastor Feliks Byczkowski		Zarejestrowany w 1997 roku.
Zgromadzenie Braci i Sióstr „Politeistów”	Generalny Zwierzchnik Dawid Oleszko		Zarejestrowany w 1998 roku.
Związek Wyznaniowy Polska Chrześcijańska Służba			Zarejestrowany w 1998 roku. PChS odwołuje się do idei purytanizmu i pietyzmu, w których istotna jest wiara doświadczalna i jej praktyczne rezultaty w życiu osobistym opartej na głębszym nauczaniu Pisma Św.
Kościół Chrześcijański „Otwarte Drzwi”	Pastor Joannes Wilhelmus Marie van Dam		Zarejestrowany w 1998 roku.
Kościół Miłosierdzia Jezusowego	Głowa Kościoła Sebastian Poznański		Zarejestrowany w 2001 roku.
Kościół Chrześcijański w Warszawie	Pastor Kościoła Maksymilian Pyra		Został założony i zarejestrowany w 1996 przez część dotychczasowych członków Centrum Biblijnego „Jezus Jest Panem”. Źródłem jego wiary pozostaje Pismo Święte. Przyjmuje apostolski symbol wiary, nicejskie wyznanie wiary i atanazjańskie wyznanie wiary. Odwołuje się do tradycji Reformacji, pentekostalizmu i Reformacji Nowoapostolskiej[220].
Kościół Chwały	Przewodniczący Marcin Podżorski		Zarejestrowany w 2003 roku. Powstał w wyniku reorganizacji Centrum Biblijnego „Jezus Jest Panem”. Początkowo nosił nazwę Chrześcijański Kościół Reformacyjny.
Dom Izraela Polania	Pastor Grażyna Rozwadowska		Historia kościoła sięga spotkań Szkoły Biblijnej, rozpoczętych w lutym 1997. Na ich podstawie w tym samym roku został zarejestrowany Kościół Chrześcijański w Świdniku, którego siedziba w 2005 została przeniesiona do Lublina i dokonano wówczas zmiany jego nazwy na Kościół Chrześcijański Nowe Życie, pod którą funkcjonował do 2016. W lutym 2016 przyjął obecną nazwę, która ma oznaczać wspólnotę wierzących, należących do zaginionych po niewoli asyryjskiej owiec z Domu Izraela. Kościół uważa swoją wiarę za kontynuację wierzeń Abrahama, Mojżesza i proroków Izraela, a także Jeszuy i apostołów, pierwszych chrześcijan, braci polskich, jak również mieszkających w IV wieku na obecnym terytorium Polski Wandalów i Gotów. Nie uważa siebie za część kościoła katolickiego, ani protestanckiego. Najwyższym autorytetem pozostaje dla niego Biblia. Wyznaje wiarę w jednego Boga Jehowę, którego wolę miał wypełnić Jeszua Mesjasz, będący arcykapłanem kościoła. Jeszua na krzyżu oddał swoje życie za grzechy ludzi. Duch Boży umożliwia nowe narodzenie i zamieszkuje w wierzących. Praktykowany jest chrzest wiary, podczas którego osoba ochrzczona zanurza się również w śmierci i zmartwychwstaniu Jeszuy i zaczyna w nim nowe życie. Uznaje chrzest w Duchu Świętym z manifestacją jego darów, takich jak glosolalia, prorokowanie, czy uzdrowienia. Wyznaje zbawienie z łaski przez wiarę. Nie prowadzi kultu świętych, obrazów, ani modlitw do aniołów i za zmarłych. Udzielana jest Wieczerza Pańska pod dwiema postaciami. Dniem świętym pozostaje szabat, do pozostałych świąt obchodzonych przez kościół należą Pesach, Szawuot, Rosz ha-Szana, Jom Kipur i Sukkot. Nie są uznawane święta, których obchodzenie nie występuje w Biblii, takie jak Wielkanoc i Boże Narodzenie[221].
Ewangeliczny Kościół Chrześcijański	Biskup Tomasz Marut		Zarejestrowany w 2006 roku[222].
Ormiański Kościół Apostolski w RP	Prezes Unan Ananyan	335 wiernych (2011)[199]	Zarejestrowany w 2006 roku[199].
Związek Wyznaniowy Singh Saba Gurudwara w RP	Naczelny Przełożony Jawahar Jyoti Singh		Zarejestrowany w 2007 roku. Jedyny sikhijski związek wyznaniowy w Polsce.
Instytut Śardza Ling	Przewodniczący Dariusz Sawczuk		Zarejestrowany w 2008 roku. Instytut założony przez Njimę Dakpę Rinpocze w 2007 roku na życzenie uczniów.
Zrzeszenie Kościołów Chrystusowych w RP			Zarejestrowany w 2009 roku[222].
Związek Buddyjski „Dzogczien Kunzang Cziuling” w RP			Zarejestrowany w Polsce 2 sierpnia 2011 roku[155].
Wyznawcy Słońca	Naczelny Pierwszy Łukasz Zalega	600 wiernych (2018)[223]	Zarejestrowany w Polsce 14 października 2013 roku[155].
Kościół Dobrej Nadziei	Biskup Naczelny Kościoła Tomasz Szczęsny-Wróblewski		Zarejestrowany w Polsce 4 czerwca 2014 roku[155].
Związek Buddyjski „Yeshe Khorlo” w Rzeczypospolitej Polskiej			Zarejestrowany w Polsce 30 września 2014 roku[155].
Ośrodek Wietnamskiego Buddyzmu w Polsce	Przewodniczący Hien Ha Minh		Zarejestrowany w Polsce 17 czerwca 2015 roku[155].
Kościół Chrześcijański ZOE	Biskup Krzysztof Dominik Rompa		Zarejestrowany w Polsce 12 stycznia 2016 roku[155].
Kościół „Chrześcijańska Wspólnota Jordan”	Pastor Główny Kościoła Władysław Jan Jamróz	80 wiernych[224]	Zarejestrowany w Polsce 27 stycznia 2016 roku. Praktykowany jest chrzest wodny. Kościół angażuje się w działalność charytatywną i wydawniczą[224].
Odrodzony Kościół Starokatolicki	Pasterz Kościoła Janusz Jan Bukowski		Zarejestrowany w Polsce 25 kwietnia 2016 roku[155].
Ewangeliczny Kościół Metodystyczny w Rzeczypospolitej Polskiej	Superintendent Krajowy Piotr Gąsiorowski		Kościół metodystyczny zarejestrowany w Polsce 24 stycznia 2017 roku[155][225]. Jest częścią Ruchu Wesleyańskiego (The Wesleyan Church)[225].
Kościół Boga Żywego, Będącego Wsparciem i Podporą Prawdy, Kościół Światło Świata	Przewodniczący Rady Kościoła Rogelio Rojas Gonzales		Zarejestrowany w Polsce 31 lipca 2018 roku[155].
Kościół Chrześcijan Pełnej Ewangelii Obóz Boży			Zarejestrowany w Polsce 27 stycznia 2020 roku. Działa jako federacja kościołów, misji i służb w kilkunastu miastach w Polsce, jak również za granicą, której kierownictwo sprawują apostoł Artur Ceroński i prorok Agata Cerońska[226]. Wyznaje wiarę w jednego Boga objawionego jako Ojciec, Syn i Duch Święty. Uważa Biblię za główną podstawę wiary i życia, uznaje potrzebę nowego narodzenia i zbawienie z łaski. Wolność od grzechu dzięki Jezusowi łączy również z uwolnieniem wierzącego od następstw grzechu, przez które rozumie choroby, zniewolenia duchowe, odrzucenie, czy biedę[227]. W związku z tym wierzy w uzdrowienie chorych poprzez nakładanie rąk[228]. Praktykuje chrzest wiary i powszechne kapłaństwo wszystkich wierzących[227].
Narodowy Kościół Katolicki	Biskup Robert Stanisław Matysiak		Zarejestrowany w Polsce 12 marca 2021 roku[155]. Kościół starokatolicki, przyjmujący ekumeniczne chrześcijańskie wyznania wiary oraz postanowienia soborów powszechnych z czasów niepodzielonego Kościoła pierwszego tysiąclecia. Odwołuje się do tradycji pierwotnego Kościoła. Nie uznaje dogmatu o nieomylności papieża, jednak traktuje go jako primus inter pares między katolickimi biskupami[229].
Kościół Naturalny	Naczelna Kościoła Hanna Czubek		Zarejestrowany w Polsce 3 grudnia 2021 roku[155].

Organizacje międzywyznaniowe wpisane do rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych

Krajowe organizacje międzykościelne

Związki wyznaniowe już nieistniejące

Badania dotyczące przekonań religijnych

Według sondażu Eurobarometru z 2010 roku odpowiedzi mieszkańców Polski na pytania w sprawie wiary były następujące^[247]:

• 79% – „Wierzę w istnienie Boga”
• 14% – „Wierzę w istnienie pewnego rodzaju ducha lub siły życiowej”
•   5% – „Nie wierzę w żaden rodzaj ducha, Boga lub siły życiowej”
•   2% – „Nie wiem”.

Zgodnie z sondażem tylko cztery kraje europejskie mają większy odsetek wierzących w Boga: Malta 94%, Rumunia 92% i Cypr 88%, przy średniej europejskiej 51%^[248].

W 2018 r. opublikowano badanie przeprowadzone przez Pew Research Centre, w którym Polska okazała się krajem z największą na świecie różnicą w religijności (definiowaną jako znaczenie religii w życiu) między grupą wiekową 18–39 a 40 i więcej. Różnica ta wynosi 23 punkty procentowe. Jest ona jeszcze większa (29 p.p.), jeśli chodzi o uczestnictwo w nabożeństwach religijnych – 26% dorosłych poniżej 40 r.ż. deklaruje cotygodniowe uczestnictwo w nabożeństwach, w porównaniu do 55% osób w wieku 40 lat i powyżej^[249].

Zobacz też

• Związki wyznaniowe w II Rzeczypospolitej

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Leszek Jańczuk. Wspólnoty pentekostalne w Polsce i ich klasyfikacja. „Łódzkie Studia Teologiczne”. 25 (2016) 4, 2016. ISSN 1231-1634. 
• Anna Bieńkuńska, Paweł Ciecieląg, Arkadiusz Góralczyk, Grzegorz Gudaszewski, Tomasz Piasecki, Wojciech Sadłoń: Wyznania religijne w Polsce w latach 2015–2018. Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2019. ISBN 978-83-66466-00-5.
• Dominik Rozkrut i in.: Rocznik statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 2017. T. LXXVII. Warszawa: GUS, 2016. ISSN 1506-0632.
• Paweł Ciecieląg, dr Mikołaj Haponiuk, Olga Lewandowska, Małgorzata Krzysztofik: Wyznania religijne. Stowarzyszenia narodowościowe i etniczne w Polsce 2009–2011. Warszawa: GUS, 2013. ISBN 978-83-7027-519-8.
• Dominik Rozkrut: Mały Rocznik Statystyczny Polski. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2021. ISSN 1640-3630.
• Dominik Rozkrut: Mały Rocznik Statystyczny Polski. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2022. ISSN 1640-3630.
• Paweł Ciecieląg, Grzegorz Gudaszewski, Mikołaj Haponiuk, Wojciech Sadłoń, Karol Sobiestiański, Wioletta Zwalińska: Wyznania religijne. Stowarzyszenia narodowościowe i etniczne w Polsce 2012–2014. Warszawa: GUS, 2016. ISBN 978-83-7027-612-6.
• MAiC: Wykaz kościołów i związków wyznaniowych działających na podstawie odrębnych ustaw – stan na 20.10.2015. 2015-10-20.
• Kościoły i związki wyznaniowe wpisane do rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych. mswia.gov.pl. [dostęp 2015-09-04].
• Mały Rocznik Statystyczny – Archiwum. old.stat.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-13)]., Główny Urząd Statystyczny
• Wydział Publikacji Zbiorczych w Departamencie Analiz i Opracowań ZbiorczychW.P.Z.D.A.O.Z. GUS Wydział Publikacji Zbiorczych w Departamencie Analiz i Opracowań ZbiorczychW.P.Z.D.A.O.Z., Rocznik statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 2012, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2012, s. 212, 213, ISSN 1506-0632 .
• Wiktor Wysoczański. System zwierzchnictwa państwowego nad związkami wyznaniowymi w Polsce lat 1918–1939. „Rocznik Teologiczny”. XI. 2, s. 67–97, 1969. 

Polska – tematy i zagadnienia

Historia	Kalendarium Stolica Władcy Historia kobiet w Polsce Prehistoria ziem polskich Historia Polski (do 1138) Polska w okresie rozbicia dzielnicowego Historia Polski (1320–1386) Historia Polski (1386–1492) Historia Polski (1492–1572) Historia Polski (1572–1697) Historia Polski (1697–1763) Historia Polski (1764–1795) Pod zaborami (1795–1918) Polska w czasie I wojny światowej II Rzeczpospolita Polska w czasie II wojny światowej Polska Rzeczpospolita Ludowa Gospodarka Partie polityczne LWP III Rzeczpospolita
Geografia	Krainy historyczne Krainy geograficzne Mapy topograficzne Miejscowości i ich części Miasta Lasy Wyspy Jeziora Rzeki Góry Parki narodowe Szata roślinna Fauna Ochrona przyrody Regionalizacja fizycznogeograficzna
Prawo i ustrój polityczny	Podział administracyjny Konstytucja System prawny Prawa człowieka Wymiar sprawiedliwości Parlament Wybory Partie polityczne Politycy Polityka zagraniczna Polska w organizacjach międzynarodowych Polska w Unii Europejskiej
Demografia, bezpieczeństwo i życie społeczne	Demografia Polskie nazwiska Polacy Polonia Związki wyznaniowe Mniejszości narodowe i etniczne Ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego Przestępczość Siły Zbrojne System opieki zdrowotnej Ordery i odznaczenia (lista) Sport Święta państwowe Dni wolne od pracy
Kultura	Architektura Polszczyzna Styl narodowy Sztuka Teatr Kinematografia Literatura Dewizy polskie Media Muzyka Pieśni hymniczne Tańce narodowe Folklor Stroje ludowe Edukacja System oświaty Szkolnictwo wyższe Filozofia Polscy patroni Etymologia nazwy Godło Flagi Polonica Tradycje życia codziennego Kuchnia
Gospodarka	Rolnictwo Przemysł Turystyka Transport Marynarka Handlowa Polska Wyłączna Strefa Ekonomiczna Waluta Narodowy Bank Polski Giełda Papierów Wartościowych Transformacja systemowa Plan Balcerowicza Historia gospodarcza Energetyka Kopalnie Górnośląski Okręg Przemysłowy Polska A i B Venture capital

• Zobacz też: portal Polska i wikiprojekt Polski kanon Wikipedii