Kodeks 0209

Kodeks 0209 (GA)
Ilustracja
Strona recto
Data powstaniaVII wiek
RodzajKodeks majuskułowy
Numer0209
ZawartośćRzymian 14-16 †
2. Koryntian 1-9 †
1. Piotra 1,1-2,3
Językgrecki
Rozmiary27 × 19 cm
Typ tekstutekst mieszany
KategoriaIII
Miejsce przechowywaniaAnn Arbor

Kodeks 0209 (Gregory-Aland no. 0209) – grecki kodeks uncjalny Nowego Testamentu pisany na pergaminie, paleograficznie datowany na VII wiek. Do naszych czasów zachowało się osiem kart kodeksu. Przechowywany jest w Ann Arbor. Jest palimpsestem, zarówno tekst dolny, jak i górny przekazują tekst biblijny. Fragment jest wykorzystywany w krytycznych wydaniach greckiego Nowego Testamentu. Do jego osobliwości tekstualnych należy umieszczanie końcowej doksologii Listu do Rzymian w rozdziale 14.

Opis

Do dnia dzisiejszego zachowało się osiem kart, z tekstem Listu do Rzymian (14,9-23; 16,25-27; 15,1-2), 2. Listu do Koryntian (1,1-15; 4,4-13; 6,11-7,2; 9,2-10,17) i 1. Listu Piotra 1,1-2,3[1]. Oryginalne karty kodeksu miały rozmiar 27 na 19 cm[1]. Tekst pisany jest dwiema kolumnami na stronę, w 29-32 linijkach w kolumnie. Jest palimpsestem, tekst górny pisany jest minuskułą, również przekazuje tekst Nowego Testamentu i na liście rękopisów Nowego Testamentu jest klasyfikowany jako lekcjonarz 1611[1].

Lekcjonarz 1611 zawiera wybrane teksty z Dziejów Apostolskich oraz Listów apostolskich do czytań liturgicznych, na 221 pergaminowych kartach. Tekst pisany jest dwoma kolumnami na stronę, w 46 linijkach w kolumnie[2].

Tekst

Fragment reprezentuje mieszaną tradycję tekstualną. Kurt Aland zaklasyfikował go do kategorii III[1], co oznacza, że jest ważny dla poznania historii tekstu Nowego Testamentu[3].

Zakończenie Listu do Rzymian (Rz 16,25-27) zostało umieszczone za Rz 14,23. W tym samym miejscu umieszczają zakończenie rękopisy: Codex Angelicus, Athous Lavrensis, minuskuł 181, 326, 330, 451, 460, 614, 1241, 1877, 1881, 1984, 1985, 2492, 2495[4]). W grupie tych rękopisów 0209 jest najstarszy. Bruce M. Metzger przytacza dwa wyjaśnienia dla tego wariantu. Według pierwszego wyjaśnienia umieszczenie zakończenia w tym właśnie miejscu powstało w wyniku skrócenia Listu do Rzymian przez Marcjona, bądź któregoś z jego następców. Według drugiego wyjaśnienia już Paweł polecił sporządzić List do Rzymian w dwóch wersjach, krótszej i dłuższej[5].

W 2 Koryntian 1,10 stosuje wariant τηλικουτου θανατου (takiego niebezpieczeństwa), w czym jest wspierany przez rękopisy: א, A, B, C, Dgr, Ggr, K, P, Ψ, 0121a, 0150, 0243, 33, 81, 88, 104, 181, 326, 330, 436, 451, 614, 1241, 1739, 1877, 1881, 1962, 1984, 1985, 2127, 2492, 2495, oraz rękopisy reprezentujące bizantyjską tradycję tekstualną. Inne rękopisy stosują liczbę mnogą (takich niebezpieczeństw). Wariant kodeksu jest uważany za poprawny przez krytyków tekstu[6].

Historia

Kenneth W. Clark oszacował jego datę na VII, jednak z pewnym wahaniem[7]. Rękopis datowany jest paleograficznie przez INTF na VII wiek[1][8]. W XIV wieku został wykorzystany przy produkcji lekcjonarza i stał się dolnym tekstem palimpsestu[2]. W 1919 roku został nabyty w Konstantynopolu przez ekspedycję naukową Uniwersytetu w Michigan[7].

Pierwszy opis rękopisu sporządził Kenneth W. Clark w 1937 roku[7]. Dzięki temu rękopis stał się znany dla biblistów. Na listę rękopisów Nowego Testamentu wciągnął go Kurt Aland w 1953 roku (w grupie majuskułów), oznaczając go przy pomocy siglum 0209. Górny tekst palimpsestu Aland wciągnął na listę lekcjonarzy Nowego Testamentu oznaczając go przy pomocy siglum ℓ 1611[9][10]. Transkrypcję tekstu 0209 oraz facsimile jednej jego strony opublikował w 1968 roku amerykański biblista Jacob Greenlee[11].

Fragment był badany przez włoskiego paleografa Orsiniego[12]. Został zdigitalizowany przez CSNTM w 2008 roku[13].

Fragment cytowany jest we współczesnych krytycznych wydaniach greckiego tekstu. Cytuje go Novum Testamentum Graece Nestle-Alanda (NA26[14], NA27[15]). Nie był cytowany w trzecim wydaniu greckiego Nowego Testamentu przygotowanego przez Zjednoczone Towarzystwa Biblijne (UBS3[16]), był natomiast cytowany w czwartym wydaniu (UBS4[17]). W 27. wydaniu Nestle-Alanda (NA27) traktowany jest jako świadek pierwszego rzędu cytowania[15].

Rękopis przechowywany jest w bibliotece Uniwersytetu w Michigan (Ms. 8, ff. 96, 106-112) w Ann Arbor[1][8].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f Aland i Aland 1995 ↓, s. 125.
  2. ↑ a b Aland 1963 ↓, s. 295.
  3. ↑ Aland i Aland 1995 ↓, s. 159.
  4. ↑ UBS4 1993 ↓, s. 566.
  5. ↑ Metzger 2001 ↓, s. 472.
  6. ↑ UBS4 1993 ↓, s. 611.
  7. ↑ a b c Clark 1937 ↓, s. 277.
  8. ↑ a b INTF Cod. 0209 ↓.
  9. ↑ Aland 1963 ↓, s. 10.
  10. ↑ Aland i Aland 1995 ↓, s. 74.
  11. ↑ Greenlee 1968 ↓, s. 91-115.
  12. ↑ LDAB
  13. ↑ Uncial 209 CSNTM
  14. ↑ NA26 1991 ↓, s. 51*.
  15. ↑ a b NA27 2001 ↓, s. 60*.
  16. ↑ UBS3 1983 ↓, s. XVIII.
  17. ↑ UBS4 1993 ↓, s. 15*.

Bibliografia

Krytyczne wydania NT
  • K. Aland, E. Aland (red.): Novum Testamentum Graece. Wyd. 26. Stuttgart: Deutsche Bibelgesellschaft, 1991. ISBN 3-438-05100-1. [NA26]
  • Eberhard et Erwin Nestle: Novum Testamentum Graece. communiter ediderunt: B. et K. Aland, J. Karavidopoulos, C.M. Martini, B.M. Metzger. Wyd. 27. Stuttgart: Deutsche Bibelgesellschaft, 2001. ISBN 978-3-438-05100-4. [NA27]
  • K. Aland, M. Black, C. M. Martini, B. Metzger, A. Wikgren: The Greek New Testament. Wyd. 3. Stuttgart: United Bible Societies, 1983. ISBN 3-438-05113-3. [UBS3]
  • B. Aland, K. Aland, J. Karavidopoulos, C. M. Martini, B. Metzger, A. Wikgren: The Greek New Testament. Wyd. 4. Stuttgart: United Bible Societies, 1993. ISBN 978-3-438-05110-3. [UBS4]
Wydanie tekstu
  • J.H. Greenlee. Nine Uncial Palimpsests of the New Testament. „S & D”. XXXIX, s. 91-115, 1968. Salt Lake City. 
Listy rękopisów
  • K. Aland: Kurzgefasste Liste der griechieschen Handschriften des Neuen Testaments. Wyd. 1. Berlin: Walter de Gruyter, 1963.
  • INTF: Kodeks 0209 (GA). W: Liste Handschriften [on-line]. Münster Institute. [dostęp 2016-11-01].
  • K.W. Clark: A Descriptive Catalogue of the Greek New Testament Manuscripts in America. Chicago: University Chicago Press, 1937, s. 277. (ang.)
Inne opracowania
  • K. Aland, B. Aland: The Text of the New Testament: An Introduction to the Critical Editions and to the Theory and Practice of Modern Textual Criticism. przeł. Erroll F. Rhodes. Grand Rapids, Michigan: William B. Eerdmans Publishing Company, 1995. ISBN 978-0-8028-4098-1. (ang.)
  • Bruce M. Metzger: A Textual Commentary on the Greek New Testament. Wyd. 2. Stuttgart: Deutsche Bibelgesellschaft, 2001. ISBN 3-438-06010-8. (ang.)

Linki zewnętrzne

Wykaz kodeksów majuskułowych Nowego Testamentu
01-045
046-0322

Media użyte na tej stronie

Uncial 0209 (GA) 112r.jpg
folio 112 recto of the codex