Kokoszki (Gdańsk)

Kokoszki
Dzielnica Gdańska
Ilustracja
Panorama Kokoszek
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Miasto

Gdańsk

W granicach Gdańska

1 stycznia 1973[1]

Zarządzający

Edyta Peplińska, Przewodnicząca Zarządu Dzielnicy

Powierzchnia

19,94 km²

Populacja (2019)
• liczba ludności


9693[2]

• gęstość

486 os./km²

Plan
Plan
Położenie na mapie Gdańska
Mapa konturowa Gdańska, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kokoszki”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Kokoszki”
Ziemia54°21′35″N 18°29′37″E/54,359722 18,493611
Portal Polska
Stacja kolejowa Gdańsk Kokoszki i zakłady PB Kokoszki – Wytwórnia Elementów Prefabrykowanych
Kokoszki

Kokoszki (kaszb. Kòkòszczi, niem. Kokoschken, dawniej Kokoszkowy)[3]dzielnica administracyjna w Gdańsku, położona na zachodzie miasta. Ma charakter mieszkaniowo-przemysłowy.

Położenie

Kokoszki są najdalej wysuniętą na zachód dzielnicą Gdańska. Od północy graniczą z Matarnią, od wschodu z Jasieniem, od południa z gminą wiejską Kolbudy, od zachodu z gminą miejsko-wiejską Żukowo. Dzielnica leży na Pojezierzu Kaszubskim. Zachodnie i południowe obrzeża dzielnicy zajmują moreny czołowe Wysoczyzny Żukowsko-Przywidzkiej, które w bezimiennym wzgórzu na terenie historycznego Bysewa osiągają 172,1 m npm, dzięki czemu Kokoszki są drugą najwyższą dzielnicą Gdańska, oraz piątą pod tym względem w Trójmieście[4].

Obszarem dzielnicy prowadzą turystyczne szlaki Wzgórz Szymbarskich i Kartuski.

Przy ul. Smęgorzyńskiej rośnie powołany na pomnik przyrody w 2011 roku dąb szypułkowy o obwodzie 405 cm[5]. W lesie pomiędzy ul. Gostyńską/Goplańską a ul. Tuchomską rośnie buk zwyczajny o obwodzie 368 cm objęty ochroną w 2018 roku[6].

Podjednostki

Do dzielnicy Kokoszki należą następujące jednostki terytorialne:

Historia

Kokoszki są notowane w źródłach dopiero w XVI wieku, z właścicielami Werdenami. Najpierw jako Kokoszka, Burggrafin, od XVII wieku w dzisiejszej postaci Kokoszki. Prywatna wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie gdańskim województwa pomorskiego[7]. Pod koniec XIX wieku pojawia się forma Kokoszkowy, Niemcy pisali Kokoschken[8].

Przy ulicy Stokłosy został ulokowany folwark i szkoła[8].

W latach 1920–1939 Kokoszki znajdowały się na granicy Polski z Wolnym Miastem Gdańsk. Dla upamiętnienia tego faktu rondo na skrzyżowaniu ulicy Kartuskiej i Otomińskiej od 2016 roku nosi nazwę Rondo Graniczne Wolne Miasto Gdańsk – Rzeczpospolita Polska (1920–1939)[9].

Podczas niemieckiej okupacji od 1941 wprowadzona została sztuczna nazwa (bez powiązania historycznego) – Klein Bessa.

Od połowy 1942 istniała tu filia obozu koncentracyjnego Stutthof. Obóz znajdował się naprzeciw dworca kolejowego Gdańsk Kokoszki[8].

W 1945 miejsce walk niemiecko-radzieckich. W ich toku zestrzelone zostały samoloty Ił-2 i He-111, wydobyte z 2018[10][11].

W 1988 został założony niewielki cmentarz przy miejscowej parafii katolickiej. Na jego terenie zostały pochowane ludzkie szczątki, odnalezione przy pracach ziemnych na terenie przyległym do obozu koncentracyjnego w Kokoszkach[12].

Od początku XXI wieku następuje wzrost roli Kokoszek jako centrum przemysłowo-logistycznego. Znajdują się tutaj m.in. Park Przemysłowo-Technologiczny Maszynowa, centra dystrybucyjne Jeronimo Martins i International Paper (wcześniej pod nazwą Weyerhaueser) oraz firmy wytwarzające prefabrykaty, baterie, akumulatory, puzzle i artykuły dla zwierząt[13].

W 2021 ogłoszono przetarg na budowę w rejonie ulic Kartuskiej, Stokłosy i Bysewskiej zbiornika retencyjnego "Kartuska" wraz z odpływem do potoku Strzelniczka[14].

Ul. Kartuska, miejsce katastrofy autobusu oraz pamiątkowa płyta i krzyż

Katastrofa autobusu

2 maja 1994 roku, w Kokoszkach, wydarzyła się największa katastrofa drogowa w historii polskiej komunikacji. W autobusie, który uderzył w drzewo, zginęły 32 osoby, a 43 zostały ranne.

Komunikacja i transport

Drogi krajowe

Przez Kokoszki biegnie Obwodnica Trójmiasta, która jest fragmentem drogi ekspresowej nr 6 oraz ulica Kartuska, która jest częścią drogi krajowej nr 7[15].

Ulice te krzyżują się na węźle Karczemki znajdującym się na terenie dzielnicy[15].

Kolej

Na terenie dzielnicy znajduje się nieczynna obecnie w ruchu pasażerskim stacja węzłowa Gdańsk Kokoszki. Przez stację przechodziły dwie normalnotorowe linie kolejowe: linia kolejowa Gdańsk Wrzeszcz - Stara Piła i linia kolejowa Kokoszki – Gdańsk Osowa. Na stacji znajdowała się lokomotywownia[16].

Autobusy

Ulicą Kartuską przejeżdża większość autobusów regionalnych kursujących z Gdańska w kierunku powiatów: kartuskiego, kościerskiego, chojnickiego i bytowskiego[17].

Przez Kokoszki kursują autobusy miejskie[18].

Rada Dzielnicy

W Radzie Dzielnicy zasiada 15 radnych. W kadencji 2019–2024[19][20]:

  • Przewodnicząca Zarządu Dzielnicy – Edyta Peplińska
  • Przewodnicząca Rady Dzielnicy – Elżbieta Pogońska

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Przypisy

  1. Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 325
  2. BIP - Urząd Miejski w Gdańsku, bip.gdansk.pl [dostęp 2020-04-28].
  3. Dr F. Lorentz "Polskie i kaszubskie nazwy miejscowości na Pomorzu Kaszubskiem" (ISBN 83-60437-22-X) (ISBN 978-83-60437-22-3)
  4. Tomasz Larczyński, 10 szczytów najwyższych dzielnic Trójmiasta. Korona Trójmiasta cz. 6, „Trojmiasto.pl”, 15 października 2022 [dostęp 2022-11-20].
  5. Uchwała nr XIV/194/11 Rady Miasta Gdańska z dnia 30 czerwca 2011r. w sprawie uznania drzewa za pomnik przyrody. [dostęp 2014-06-15].
  6. Uchwała nr LI/1509/18 Rady Miasta Gdańska z dnia 23 kwietnia 2018 r. w sprawie ustanowienia pomnika przyrody.. [dostęp 2018-05-31].
  7. Mapy województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI w. : rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna / Marian Biskup, Andrzej Tomczak. Toruń 1955, s. 90.
  8. a b c Historia: Kokoszki. [dostęp 2012-05-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-02)].
  9. Katarzyna Moritz: Wolne Miasto Gdańsk będzie miało swoje rondo. 2016-11-08. [dostęp 2016-11-09].
  10. Szczątki niemieckiego samolotu z okresu wojny w stawie w Kokoszkach
  11. W Gdańsku odnaleziono szczątki niemieckiego bombowca
  12. Cmentarz Parafialny w Kokoszkach. zdiz.gda.pl.
  13. Kokoszki. Dawne wsie i park przemysłowy
  14. Gdańsk szykuje kolejny zbiornik retencyjny. Ruszył przetarg na zaprojektowanie obiektu w Kokoszkach
  15. a b Mapa: podział Gdańska na dzelnice
  16. Kokoszki, www.kolej.one.pl [dostęp 2017-11-24] (pol.).
  17. Rozkład jazdy pks na przystanku Gdańsk, gm. M. Gdańsk rozkład jazdy » e-podroznik.pl, tel.: 703 402 802, www.e-podroznik.pl [dostęp 2017-11-24] (pol.).
  18. Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2010-09-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-05)].
  19. Składy Rady Dzielnicy, kokoszki.org [dostęp 2019-07-10] (pol.).
  20. Składy Rady Dzielnicy, gdansk.pl [dostęp 2019-12-15] (pol.).

Media użyte na tej stronie

Gdańsk location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Gdańsk, Polska
Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.92 N
  • S: 53.40 N
  • W: 16.65 E
  • E: 19.75 E
Luftbild Polen 2010-07 04RaBoe).jpg
Autor: © Ra Boe / Wikipedia, Licencja: CC BY-SA 3.0
Gdańsk Kokoszki - skrzyżowanie ulic Nowatorów i Budowlanych.
Stacja Kokoszki 072.JPG
Autor: © 2009 by Tomasz Sienicki [user: tsca, mail: tomasz.sienicki at gmail.com], Licencja: CC BY 3.0
Stacja kolejowa Kokoszki (Gdańsk) i zakłady PB Kokoszki - Wytwórnia Elementów Prefabrykowanych.
Gdansk kokoszki.svg
Autor: Oruniak, Licencja: CC BY-SA 3.0
Gdańsk Kokoszki.
Gdańsk Kokoszki.jpg
Autor: Artur Andrzej, Licencja: CC0
Gdańsk Kokoszki, bloki przy ul. Fundamentowej.
Kokoszki-plyta.jpg
Autor: Tomasz Przechlewski, Licencja: CC BY 2.5
Gdańsk-Kokoszki. Miejsce katastrofy autobusowej z 2 maja 1994