Kolczatkowate

Kolczatkowate
	Tachyglossidae
	Gill, 1872
	; Przedstawiciel rodzaju – kolczatka australijska (Tachyglossus aculeatus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	prassaki
Rząd	stekowce
Rodzina	kolczatkowate
	Typ nomenklatoryczny
	Tachyglossus Illiger, 1811
Synonimy
	Echidnidae Burnett, 1830; Echidnina: Bonaparte, 1838; Echidneae: Lesson, 1842; Échidnidés: Gervais, 1855; Echidnida: Haeckel, 1866;
	Echidnidae Burnett, 1830; Echidnina: Bonaparte, 1838; Echidneae: Lesson, 1842; Échidnidés: Gervais, 1855; Echidnida: Haeckel, 1866;
Rodzaje
	4 rodzaje (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	4 rodzaje (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście

Kolczatkowate^[8] (Tachyglossidae) – rodzina stekowców z podgromady prassaków (Monotremata). Zwierzęta te występują tylko na obszarach Australii, Tasmanii i Nowej Gwinei^[9]. Ich cechą charakterystyczną jest wydłużony pysk - tzw. ryjek czy dziób. Ryjek ten ma podstawę kostną. Na jego końcu znajduje się niewielki otwór gębowy, przez który zwierzę wysuwa bardzo długi język. Kolczatki są ssakami jajorodnymi, a w ich budowie zachowały się pewne cechy gadzie. Mowa tu o kloace, czyli końcowej części jelita, do której otwierają się jajowody i nasieniowody. Samce kolczatek nie mają penisa w ścisłym tego słowa znaczeniu – ich narząd kopulacyjny, wysuwający się dopiero pod koniec gry wstępnej, to czterogłowy twór, wprowadzany podczas kopulacji do kloaki samicy. Każda z głów tego narządu może wydzielać nasienie. Prawdopodobnie budowa taka zapewnia bardziej równomierne rozprowadzenie nasienia w kloace, a tym samym zwiększenie prawdopodobieństwa zapłodnienia. W trakcie ciąży u samicy powstaje na brzuchu zagłębienie zwane "wylęgarką". Do wylęgarki składane są lepkie jaja, które przytwierdzają się do ścianki na czas inkubacji, czyli ok. 7-10 dni. Młode jest bardzo bezradne i zostaje w wylęgarce do czasu uzyskania pewnej samodzielności i porośnięcia kolcami, czyli przez około trzech tygodni. Samica nie ma sutków, młode ssie pewne miejsca na jej brzuchu, które pod wpływem ssania kształtują się w tzw. "nibysutki".

Systematyka

Do rodziny należą dwa występujące współcześnie rodzaje^[9]^[10]^[8]:

Tachyglossus Illiger, 1811 – kolczatka – jedynym przedstawicielem jest Tachyglossus aculeatus (Shaw, 1792) – kolczatka australijska
Zaglossus Gill, 1877 – prakolczatka

oraz rodzaje wymarłe:

Megalibgwilia Griffiths, Wells & Barrie, 1991^[11]
Murrayglossus Flannery, Rich, Vickers-Rich, Ziegler, Veatch & K.M. Helgen, 2022^[12]

Uwagi

↑ Typ nomenklatoryczny: Echidna F. Cuvier, 1797 (= Tachyglossus Illiger, 1811).

Przypisy

↑ Tachyglossidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ T.N. Gill. Arrangement of the families of mammals. With analytical tables. Prepared for the Smithsonian institution. „Smithsonian Miscellaneous Collection”. 11, s. 27, 1872. (ang.).
↑ G.T. Burnett. Illustrations of the Cetetheræ, including the Loripeda, Semipeda, and Pinnipeda, or Loripeds, Semipeds, and Pinnipeds: being the arrangement of the Seals, Dugongs, Whales, and their Allies, indicated in Outline. „Quarterly Journal of Science, Literature and the Arts”. 1830, s. 365, 1830. (ang.).
↑ Ch.L. Bonaparte. Synopsis Vertebratorum Systematis. „Nuovi annali delle scienze naturali”. 2, s. 113, 1838. (łac.).
↑ R.-P. Lesson: Nouveau Tableau du Règne Animal: Mammifères. Paris: Arthus Bertrand, 1842, s. 196. (fr.).
↑ P. Gervais: Histoire naturelle des mammifères: avec l’indication de leurs moeurs et de leurs rapports avec les arts, le commerce et l’agriculture. II. Carnivores, proboscidiens, jumentés, bisulques, édentés, marsupiaux, monotrèmes, phoques, sirénides et cétacés. Paris: L. Curmer, 1855, s. 291. (fr.).
↑ E. Haeckel: Generelle morphologie der organismen. Allgemeine grundzüge der organischen formen-wissenschaft, mechanisch begründet durch die von Charles Darwin reformirte descendenztheorie. Cz. 2. Berlin: G. Reimer, 1866, s. clvii. (niem.).
↑ ^a ^b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 1. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest (red. red.): Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 42. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (red.): Family: Tachyglossidae. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-10-19].
↑ M. Griffiths, R.T. Wells & D.J. Barrie. Observations on the skulls of fossil and extant echidnas (Monotremata: Tachyglossidae).. „Australian Mammalogy”. 14 (2), s. 90, 1991. DOI: 10.1071/AM91009. (ang.).
↑ T.F. Flannery, T.H. Rich, P. Vickers-Rich, T. Ziegler, E.G. Veatch & K.M. Helgen. A review of monotreme (Monotremata) evolution. „Alcheringa: An Australasian Journal of Palaeontology”. 46 (1), s. 3–20, 2022. DOI: 10.1080/03115518.2022.2025900. (ang.).

[3] Typ nomenklatoryczny: Echidna F. Cuvier, 1797 (= Tachyglossus Illiger, 1811).

[itis-1] Tachyglossidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[Gill-2] T.N. Gill. Arrangement of the families of mammals. With analytical tables. Prepared for the Smithsonian institution. „Smithsonian Miscellaneous Collection”. 11, s. 27, 1872. (ang.).

[Burnett-4] G.T. Burnett. Illustrations of the Cetetheræ, including the Loripeda, Semipeda, and Pinnipeda, or Loripeds, Semipeds, and Pinnipeds: being the arrangement of the Seals, Dugongs, Whales, and their Allies, indicated in Outline. „Quarterly Journal of Science, Literature and the Arts”. 1830, s. 365, 1830. (ang.).

[Bonaparte-5] Ch.L. Bonaparte. Synopsis Vertebratorum Systematis. „Nuovi annali delle scienze naturali”. 2, s. 113, 1838. (łac.).

[Lesson-6] R.-P. Lesson: Nouveau Tableau du Règne Animal: Mammifères. Paris: Arthus Bertrand, 1842, s. 196. (fr.).

[Gervais-7] P. Gervais: Histoire naturelle des mammifères: avec l’indication de leurs moeurs et de leurs rapports avec les arts, le commerce et l’agriculture. II. Carnivores, proboscidiens, jumentés, bisulques, édentés, marsupiaux, monotrèmes, phoques, sirénides et cétacés. Paris: L. Curmer, 1855, s. 291. (fr.).

[Haeckel-8] E. Haeckel: Generelle morphologie der organismen. Allgemeine grundzüge der organischen formen-wissenschaft, mechanisch begründet durch die von Charles Darwin reformirte descendenztheorie. Cz. 2. Berlin: G. Reimer, 1866, s. clvii. (niem.).

[Cichocki&inni-9] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 1. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-10] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest (red. red.): Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 42. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Wilson&Reeder-11] D.E. Wilson & D.M. Reeder (red.): Family: Tachyglossidae. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-10-19].

[gri&inni-12] M. Griffiths, R.T. Wells & D.J. Barrie. Observations on the skulls of fossil and extant echidnas (Monotremata: Tachyglossidae).. „Australian Mammalogy”. 14 (2), s. 90, 1991. DOI: 10.1071/AM91009. (ang.).

[fla&inni-13] T.F. Flannery, T.H. Rich, P. Vickers-Rich, T. Ziegler, E.G. Veatch & K.M. Helgen. A review of monotreme (Monotremata) evolution. „Alcheringa: An Australasian Journal of Palaeontology”. 46 (1), s. 3–20, 2022. DOI: 10.1080/03115518.2022.2025900. (ang.).

[1]

[2]

[a]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne

Kolczatkowate

Systematyka

Uwagi

Przypisy

Media użyte na tej stronie