Kolumna Vendôme
 nr rej. PA00085790 | |
 | |
| Państwo |  Francja |
|---|---|
| Region |  Île-de-France |
| Miejscowość | Paryż |
| Miejsce | Place Vendôme |
| Typ pomnika | kolumna |
| Całkowita wysokość | 44 m |
| Data budowy | 1805–1810 |
Położenie na mapie Paryża  (c) Eric Gaba, Wikimedia Commons user Sting, CC BY-SA 3.0 | |
Położenie na mapie Francji  | |
Położenie na mapie Île-de-France .svg "Mapa lokalizacyjna Île-de-France") | |
 48°52′02,89″N 2°19′45,89″E/48,867469 2,329414 | |
Kolumna Vendôme (oficjalnie Kolumna Wielkiej Armii) – pomnik w formie kolumny wzniesiony na Place Vendôme w Paryżu, w 1 dzielnicy.
Historia
Inspiracją dla kolumny była antyczna Kolumna Trajana oraz kilka pomników zaprojektowanych i nigdy nie zrealizowanych w czasach Wielkiej Rewolucji Francuskiej, przede wszystkim Kolumna Narodowa, pod którą na Place Vendôme położono w 1800 kamień węgielny. Trzy lata później Napoleon Bonaparte wrócił do projektu, lecz zamiast poświęcić ją chwale narodu, miała głosić sławę samego Pierwszego Konsula. Ostatecznie prace nad obeliskiem trwały od 1805 do 1810, rozważano również kilka koncepcji nazwy.
W 1814 posąg Napoleona Bonapartego został zdjęty z kolumny przez wojska VI koalicji antyfrancuskiej i zastąpiony sztandarem Burbonów. Metal z pomnika został wykorzystany do wykonania pomnika konnego Henryka IV na Île de la Cité. Odbudowano go w czasie monarchii lipcowej, autorem nowej trzyipółmetrowej rzeźby został Charles Émile Seurre. W czasie II Cesarstwa rzeźba ta, jako że była w kiepskim stanie, została zabrana z pomnika i zastąpiona prawie identyczną kopią.
W 1871 w czasie Komuny Paryskiej Rada Komuny zdecydowała o usunięciu kolumny jako:
symbolu brutalnej siły i fałszywej chwały, afirmacji militaryzmu, negacji prawa międzynarodowego, permanentnej obelgi zwycięzców w stronę zwyciężonych, ataku na 1 z 3 zasad Republiki: braterstwa.
16 maja 1871 kolumna, ku radości zgromadzonych tłumów, została obalona.
Dwa lata później, już po zdławieniu Komuny i w czasie prezydentury marszałka Mac-Mahona, kolumna została odbudowana.
Opis architektoniczny
Kolumna w całości odlana jest z brązu, jedynie do budowy bazy wykorzystano porfir. Wznosi się na wysokość 44 metrów, mając 3 metry w obwodzie. Jej elementy dekoracyjne (hełm, płaskorzeźby) według oficjalnej wersji odlano ze zdobytych na Rosjanach i Austriakach armat w bitwie pod Austerlitz w liczbie 1200. Specjaliści oceniają jednak prawdziwą liczbę wykorzystanych dział na jedynie 130. Bitwie tej poświęcone są ułożone spiralnie płaskorzeźby na kolumnie. Wykonał je zespół rzeźbiarzy pod kierunkiem Pierre’a-Nolasque Bergereta, w skład którego wchodzili Jean-Joseph Foucou, Louis-Simon Boizot, François Joseph Bosio, Lorenzo Bartolini, Claude Ramey, François Rude, Charles-Louis Corbet, Clodion i Henri-Joseph Rutxhiel. Kolumna posiada wewnętrzne schody, które pozwalają na wejście na zwieńczającą ją platformę. W czasach II Cesarstwa umieszczono tam posąg cesarza Napoleona I.
Inskrypcja na głównej tablicy pamiątkowej głosi:
| NEAPOLIO IMP AVG MONVMENTVM BELLI GERMANICI ANNO MDCCCV TRIMESTRI SPATIO DVCTV SVO PROFLIGATI EX AERE CAPTO GLORIAE EXERCITVS MAXIMI DICAVIT |
co oznacza: Cesarz Napoleon poświęcił chwale Wielkiej Armii tę kolumnę, pomnik wzniesiony z dział zdobytych na przeciwniku w wojnie z Niemcami w 1805, która to wojna, pod jego dowództwem, skończyła się w trzy miesiące.
Bibliografia
- Zdjęcia i opis kolumny (fr.)
Media użyte na tej stronie
(c) Eric Gaba, Wikimedia Commons user Sting, CC BY-SA 3.0
Blank land cover map of the city and department of Paris, France, as in January 2012, for geo-location purpose, with distinct boundaries for departments and arrondissements.
Autor: Superbenjamin, Licencja: CC BY-SA 4.0
Blank administrative map of France for geo-location purpose, with regions and departements distinguished. Approximate scale : 1:3,000,000
Autor: Thibault Pelloquin, Licencja: CC BY-SA 3.0
Cette carte représente l'Île de France (en jaune pâle), ses limites départementales et régionales (en traits gris) et ses principaux cours et points d'eau (en bleu). Les départements limitrophes (sont en rose-orange pâle)
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
.svg)
Symbol pomnika do legendy mapy
Autor: Patricia.fidi, Licencja: CC0
Unofficial (de facto) flag of the region Île-de-France in France. It was also the flag of the kingdom of France (s.XIV-XV)
On May 16, 1871, a group of Communards pulled down the Vendôme Column. In Franck's photograph its shattered remains litter the Place Vendôme. Modeled on the ancient Column of Trajan in Rome, the Vendôme Column was built by Napoleon I in the first decade of the nineteenth century as a glorification of the victorious French soldiers who defeated the Russian-Austrian alliance at the Battle of Austerlitz; the seventy-six battle-scene bas-reliefs that spiral up the shaft were cast from the bronze of 250 captured Russian cannons. Louis-Philippe crowned the column with a statue of Napoleon in 1833, and Napoleon III replaced it thirty years later with another of Napoleon in Roman costume.