Kombinat gastronomiczny „Kaskada” w Szczecinie

Kombinat gastronomiczny „Kaskada”
Ilustracja
Centrum Szczecina z kombinatem gastronomicznym „Kaskada” (po lewej stronie zdjęcia). Fotografię wykonano w 1978 r.
Państwo

 PRL

Miejscowość

Szczecin-Śródmieście

Adres

ul. Obrońców Stalingradu 28, Centrum

Typ budynku

lokal gastronomiczno-rozrywkowy

Styl architektoniczny

modernizm

Kondygnacje

4

Ukończenie budowy

1929

Ważniejsze przebudowy

1962

Zniszczono

27 kwietnia 1981 (pożar)

Rozebrano

1982

Pierwszy właściciel

Otto Ponath

Kolejni właściciele

Powszechne Domy Towarowe, Powszechna Spółdzielnia Spożywców „Społem”

Położenie na mapie Szczecina
Mapa konturowa Szczecina, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kombinat gastronomiczny „Kaskada””
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kombinat gastronomiczny „Kaskada””
Ziemia53°25′42,35″N 14°33′06,88″E/53,428431 14,551911

Kombinat gastronomiczny „Kaskada” w Szczecinie (do 1945 niem. Haus Ponath) – lokal gastronomiczno-rozrywkowy, który znajdował się przy zbiegu ul. Edmunda Bałuki (dawniej ul. Obrońców Stalingradu) i al. Niepodległości, w bezpośredniej bliskości pl. Żołnierza Polskiego. W 1981 roku spłonął[1].

Haus Ponath

Reklama z 1937 r.
Przedwojenna ulica Edmunda Bałuki (niem. Bismarckstraße). Haus Ponath po lewej

Modernistyczny, czterokondygnacyjny kompleks rozrywkowy zbudowany został w Szczecinie w 1929 (powstał z rozbudowy kamienicy) przez Ottona Ponatha, stąd jego wcześniejsza nazwa. Kompleks słynął z wysokiej jakości usług i nowoczesności. Na parterze znajdowała się kawiarnia i sala tańca, na pierwszym piętrze restauracja, a dalej pokój gier i zabaw, sala bilardowa, kabaret, latem przed budynkiem był też czynny ogródek[1].

Kombinat Gastronomiczny „Kaskada”

Po II wojnie światowej mało zniszczony budynek ulegał przebudowom i zmieniał swą funkcję. Do 1957 mieścił się w nim dom towarowy sieci Powszechne Domy Towarowe (PDT) oraz kawiarnia i restauracja „Centralna”[2]. Przez następne 5 lat budynek był wyłączony z użytkowania z powodu remontu[2]. Przebudowany gmach powrócił 21 kwietnia 1962 do dawnej funkcji zespołu rozrywkowo-gastronomicznego jako „Kaskada”[1], zdrobniale nazywana „Kaśką”[3]. Lokal uchodził za najbardziej ekskluzywny kompleks gastronomiczno-rozrywkowy w tej części Polski[3]. Na parterze „Kaskady” znajdowała się luksusowa restauracja „Kapitańska” z wykwintnymi daniami. Na pierwszym i drugim piętrze mieściły się restauracje „Rondo” i „Słowiańska”, o niższych cenach. Trzecie piętro zajmowała kawiarnia „Pokusa”[4].

Budynek spłonął 27 kwietnia 1981. W pożarze zginęło 14 osób.

W 1982 zgliszcza budynku zostały rozebrane[1], zachowano jedynie pozostałości posadzki parteru oraz piwnice[5]. Przez długi czas teren po „Kaskadzie” pozostawał niezagospodarowany[6]. 28 września 2011 zostało tam otwarte centrum handlowo-rozrywkowe Galeria Kaskada, nawiązujące architektonicznie do wyglądu dawnego kombinatu[2].

Przypisy

  1. a b c d Encyklopedia Szczecina. T. I A-O. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński, 1999, s. 420. ISBN 83-87341-45-2.
  2. a b c O nas. galeria-kaskada.pl. [dostęp 2020-12-29].
  3. a b Reszka 2001 ↓, s. 148.
  4. Reszka 2001 ↓, s. 149.
  5. Dżinsy, bankowcy, „mewy” i 4 tysiące dań. Spacer aleją Niepodległości – Pusty plac. szczecin.wyborcza.pl, 20 listopada 2015. [dostęp 2020-12-29].
  6. Realizowane inwestycje komercyjne na terenie Miasta Szczecin – GALERIA KASKADA w obrębie ulic: al. Niepodległości, Bogurodzicy, Świętego Wojciecha, Obrońców Stalingradu. bip.um.szczecin.pl. [dostęp 2020-12-29].

Bibliografia

  • Encyklopedia Szczecina. T. I A-O. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński, 1999. ISBN 83-87341-45-2. (pol.).
  • Jarosław Reszka: Cześć, giniemy! Największe katastrofy w powojennej Polsce. Warszawa: Wydawnictwo PAP, 2001. ISBN 83-911242-3-1.

Media użyte na tej stronie

West Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of West Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.65 N
  • S: 52.58 N
  • W: 13.95 E
  • E: 17.10 E
Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Bismarckstrasse in Stettin.jpg
Bismarckstrasse in Stettin
Haus Ponath Werbung, 1937, Stettin.jpg
Haus Ponath Werbung, 1937, Stettin
Szczecin Kaskada.jpg
Centrum Szczecina z nieistniejącym kombinatem gastronomicznym „Kaskada” (po lewej) oraz nieistniejącym również Pomnikiem Wdzięczności dla Armii Radzieckiej (po prawej).
Szczecin location map.png
Autor: OpenStreetMap contributors, Licencja: ODbL
OpenStreetMap location map of Szczecin, Poland
  • top = 53.545
  • bottom = 53.320
  • left = 14.429
  • right = 14.814