Komenda Rejonu Uzupełnień Kraków Powiat

Komenda Rejonu Uzupełnień Kraków Powiat
Powiatowa Komenda Uzupełnień
Kraków Powiat
Historia
Państwo

 II Rzeczpospolita

Sformowanie

1918

Rozformowanie

1939

Tradycje
Rodowód

PKU Kraków XV
PKU 20 pp
PKU Kraków Powiat[1]

Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Dyslokacja

garnizon Kraków

Podległość

DOK V

Skład

PKU typ II

Komendy rejonów uzupełnień OK V

Komenda Rejonu Uzupełnień Kraków Powiat (KRU Kraków Powiat) – organ wojskowy właściwy w sprawach uzupełnień Sił Zbrojnych II Rzeczypospolitej
i administracji rezerw w powierzonym mu rejonie[2].

Historia komendy

Rozkazem kierownika MSWojsk. nr 144 z 27 listopada 1918 w sprawie organizacji władz zaciągowych powołano do życia między innymi Powiatową Komendę Uzupełnień w Krakowie dla Okręgu Wojskowego XV obejmującego dawny obszar austriackiej komendy wojskowej krakowskiej z Zagłębiem Dąbrowskim wraz z kopalniami będzińskimi i powiat olkuskim, dawny obszar austriacko-przemyskiej komendy wojskowej – od Wisłoka na wschód[3].

20 stycznia 1922 roku w kasynie oficerskim w Krakowie odbył się wieczór dyskusyjny na temat „Obowiązki wychowawcze oficera względem nowobrańców”. Referował ppor. Stefan Kuta z PKU Kraków Powiat, który jednocześnie pełnił funkcję komendanta Krakowskiej Chorągwi Harcerskiej[4][5].

Z dniem 1 stycznia 1924 roku został zniesiony powiat podgórski, a jego terytorium włączone do powiatu krakowskiego[6]. W tym samym roku z PKU Nowy Targ został wyłączony powiat myślenicki i włączony do PKU Kraków Powiat[7][8]. W kwietniu 1925 roku PKU Kraków Powiat administrowała powiatami: bocheńskim, krakowskim, myślenickim i wielickim[9].

W 1926 roku siedziba komendy znajdowała się w koszarach im. Króla Jana Sobieskiego przy ul. Warszawskiej[10].

Z dniem 1 października 1927 roku została utworzona PKU Bochnia, której podporządkowano powiaty: bocheński i wielicki. Od tego dnia PKU Kraków Powiat administrowała powiatami: krakowskim i myślenickim[11].

W marcu 1930 roku PKU Kraków Powiat nadal podlegała Dowództwu Okręgu Korpusu Nr V i administrowała powiatami: krakowskim, myślenickim i wielickim[12]. W grudniu tego roku posiadała skład osobowy typ II[13].

Z dniem 1 kwietnia 1932 roku został zniesiony powiat wielicki[14].

1 lipca 1938 roku weszła w życie nowa organizacja służby uzupełnień, zgodnie z którą dotychczasowa PKU Kraków Powiat została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Kraków Powiat przy czym nazwa ta zaczęła obowiązywać 1 września 1938 roku[15], z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 roku o powszechnym obowiązku wojskowym[16]. Obok wspomnianej ustawy i rozporządzeń wykonawczych do niej, działalność KRU Kraków Powiat normowały przepisy służbowe MSWojsk. D.D.O. L. 500/Org. Tjn. Organizacja służby uzupełnień na stopie pokojowej z 13 czerwca 1938 roku. Zgodnie z tymi przepisami komenda rejonu uzupełnień była organem wykonawczym służby uzupełnień[17].

Komendant rejonu uzupełnień w sprawach dotyczących uzupełnień Sił Zbrojnych i administracji rezerw podlegał bezpośrednio dowódcy Okręgu Korpusu Nr V, który był okręgowym organem kierowniczym służby uzupełnień. Rejon uzupełnień nie uległ zmianie i nadal obejmował powiaty: krakowski i myślenicki[2].

Obsada personalna

Poniżej przedstawiono wykaz oficerów zajmujących stanowisko komendanta Powiatowej Komendy Uzupełnień i komendanta rejonu uzupełnień oraz wykaz osób funkcyjnych (oficerów i urzędników wojskowych) pełniących służbę w PKU i KRU Kraków Miasto, z uwzględnieniem najważniejszych zmian organizacyjnych przeprowadzonych w 1926 i 1938 roku.

Komendanci
  • ppłk piech. Stanisław Wilusz (1923[18] – IV 1924 → komendant PKU Buczacz[19][20])
  • ppłk piech. Kamil Jakesch (IV 1924[19][8] – X 1926 → dyspozycja dowódcy OK V[21])
  • ppłk piech. Marian Steczkowski (od X 1926[22])
  • ppłk dypl. piech. Tadeusz Kwiatkowski (IV 1928[23][24] – I 1929 → inspektor poborowy OK V[25])
  • ppłk dypl. kaw. Tadeusz Śmigielski (III 1929[26][27] – III 1934 → dyspozycja dowódcy OK V[28][29])
  • ppłk dypl. piech. dr Kazimierz Putek (VI 1934 – 1939[30])
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych PKU w latach 1921–1925[31][32]
  • I referent
    • kpt. piech. Jan Antoni Werner (do II 1925[33] → I referent PKU Kraków Miasto)
    • kpt. piech. Witold Sylwester Tettamandi (II[33] – VIII 1925[34] → I referent PKU Kraków Miasto)
    • mjr piech. Juliusz Miłowski (od VIII 1925[34])
    • kpt. piech. Witold Sylwester Tettamandi (X 1925[35] – II 1926 → kierownik I referatu)
  • II referent – urzędnik wojsk. XI rangi / por. kanc. Piotr Stuczyński (1923 – II 1926 → kierownik II referatu)
  • referent inwalidzki
    • urzędnik wojsk. XI rangi Adolf Weiss (1923)
    • kpt. kanc. Tadeusz Muszyński (1924 – II 1926 → referent inwalidzki)
  • oficer instrukcyjny
    • por. tab. Stefan Kaliński (1923 – 1924)
    • kpt. piech. Jan Jakub Wilczyński (do XII 1925 → 20 pp[36])
    • por. piech. Kazimierz Władysław Czarkowski (od XII 1925[36])
  • oficer ewidencyjny na powiat krakowski – urzędnik wojsk. X rangi / por. kanc. Rudolf Matzenauer (do 15 XII 1925 → Kancelaria Sztabu DOK V[36])
  • oficer ewidencyjny Podgórze – urzędnik wojsk. X rangi / por. kanc. Ludwik Jan Dorner (1923 – 1924)
  • oficer ewidencyjny na powiat wielicki
    • urzędnik wojsk. XI rangi Franciszek Bobka (1923)
    • por. kanc. Józef Masłowski (1924)
  • oficer ewidencyjny na powiat bocheński – wakat
  • oficer ewidencyjny na powiat myślenicki – por. piech. Marian Rodzaj (IV[37] – 1 VIII 1924 → PKU Katowice[38])
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych PKU w latach 1926–1938[39][40][41]
  • kierownik I referatu administracji rezerw i zastępca komendanta
    • kpt. piech. Witold Sylwester Tettamandi (II 1926 – IV 1933[42] → Dep. Uzup. MSWojsk.)
    • kpt. art. Lucjan Chwalibóg (IV 1933[43] – †6 XI 1934[44])
    • kpt. piech. Stanisław Baran[a] (od XII 1934[47])
  • kierownik II referatu poborowego
    • por. kanc. Piotr Stuczyński (od II 1926)
    • por. piech. Władysław Kotowicz (był w 1932 i 1935)
  • referent – por. kanc. Witold Masłowski (od II 1926)
  • referent inwalidzki – kpt. kanc. Tadeusz Muszyński (od II 1926)
  • referent (etat przejściowy) – por. kanc. Włodzimierz Dubrawski (od II 1926)
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych KRU w latach 1938–1939[30][b]
  • kierownik I referatu ewidencji – kpt. adm. (piech.) Lucjan Gawroński †1940 Katyń[49]
  • kierownik II referatu uzupełnień – kpt. adm. (piech.) Józef II Skowroński

Uwagi

  1. ↑ Kpt. piech. Stanisław Baran (ur. 19 kwietnia 1890). We wrześniu 1930 roku został zwolniony z zajmowanego stanowiska w KOP i oddany do dyspozycji dowódcy właściwego okręgu korpusu[45]. Do grudnia 1934 roku pełnił służbę w PKU Dębica na stanowisku kierownika II referatu poborowego. W 1939 roku dostał się do niemieckiej niewoli. Przebywał w Oflagu VI E, a od 17 września 1942 roku w Oflagu VI B Dössel[46].
  2. ↑ Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939 roku[48].

Przypisy

  1. ↑ Almanach oficerski 1923/24 ↓, s. 36.
  2. ↑ a b Dz.U. z 1939 r. nr 20, poz. 131.
  3. ↑ Szandrocho 2011 ↓, s. 44, 46.
  4. ↑ Korespondencje. Z Krakowa. „Polska Zbrojna”. 33, s. 3, 1922-02-03. Warszawa. 
  5. ↑ Obowiązki wychowawcze oficera względem nowobrańców. „Polska Zbrojna”. 23, s. 4, 1922-01-24. Warszawa. 
  6. ↑ Dz.U. z 1923 r. nr 122, poz. 992.
  7. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1473.
  8. ↑ a b Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1337.
  9. ↑ Dz.U. z 1925 r. nr 37, poz. 252.
  10. ↑ Księga adresowa 1926 ↓, s. 178.
  11. ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 28 z 14 października 1927 roku, poz. 350.
  12. ↑ Dz.U. z 1930 r. nr 31, poz. 270.
  13. ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 40 z 23 grudnia 1930 roku, poz. 471.
  14. ↑ Dz.U. z 1932 r. nr 1, poz. 3.
  15. ↑ Jarno 2001 ↓, s. 173.
  16. ↑ Dz.U. z 1938 r. nr 25, poz. 220.
  17. ↑ Historia WKU Suwałki ↓.
  18. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1468.
  19. ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 37 z 12 kwietnia 1924 roku, s. 210.
  20. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1329.
  21. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 46 z 25 października 1926 roku, s. 374.
  22. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 46 z 25 października 1926 roku, s. 379.
  23. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 157.
  24. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 24 lipca 1928 roku, s. 255, sprostowanie przydziału.
  25. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 29 stycznia 1929 roku, s. 25.
  26. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 12 marca 1929 roku, s. 91.
  27. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 227, zatwierdzony na stanowisku komendanta.
  28. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 30 marca 1934 roku, s. 135.
  29. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934 roku, s. 283, z dniem 31 sierpnia 1934 roku został przeniesiony w stan spoczynku.
  30. ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 850.
  31. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1468, 1554, 1556, 1562, 1568, 1570.
  32. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1283, 1337.
  33. ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 17 z 14 lutego 1925 roku, s. 75.
  34. ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 86 z 26 sierpnia 1925, s. 468.
  35. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 105 z 14 października 1925 roku, s. 566.
  36. ↑ a b c Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 129 z 1 grudnia 1925 roku, s. 699.
  37. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 41 z 26 kwietnia 1924 roku, s. 235.
  38. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 56 z 17 czerwca 1924 roku, s. 331.
  39. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926 roku, s. 12.
  40. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 516.
  41. ↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 8, 40, 85.
  42. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 11 kwietnia 1933 roku, s. 82.
  43. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 11 kwietnia 1933 roku, s. 84.
  44. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 6 lutego 1935 roku, s. 9.
  45. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 20 września 1930 roku, s. 288.
  46. ↑ Straty ↓.
  47. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934 roku, s. 273.
  48. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. VI.
  49. ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 158.

Bibliografia

Służba uzupełnień Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej
Wydziały Mobilizacji i Uzupełnień
Komendy rejonów uzupełnień
Powiatowe komendy uzupełnień

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
KRU DOK V.jpg
Komendy rejonów uzupełnień OK V