Komisariat Straży Celnej „Bielszowice”

Komisariat SC „Bielszowice”
Historia
Państwo	II Rzeczpospolita
Sformowanie	1922
Rozformowanie	1928
Tradycje
Kontynuacja	Komisariat Straży Granicznej „Bielszowice” Komisariat Straży Granicznej „Nowa Wieś”
Komendanci
Pierwszy	komisarz Bernard Górny[1]
Organizacja
Dyslokacja	Bielszowice
Formacja	Straż Celna
Podległość	Inspektorat SC „Rybnik”

Rozmieszczenie placówek SC Komisariatu Bielszowice w 1926

Komisariat Straży Celnej „Bielszowice” – jednostka organizacyjna Straży Celnej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej w latach 1922–1928.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Na wniosek Ministerstwa Skarbu, uchwałą z 10 marca 1920 roku, powołano do życia Straż Celną^[2]. Od połowy 1921 roku jednostki Straży Celnej rozpoczęły przejmowanie odcinków granicy od pododdziałów Batalionów Celnych^[3]. Proces tworzenia Straży Celnej trwał do końca 1922 roku^[4].

Zarządzeniem Dyrekcji Ceł „Mysłowice” z 15 czerwca 1922 roku utworzono komisariat Straży Celnej „Bielszowice” podległy Inspektoratowi Celnemu w Rybniku^[5][6]. W dniu następnym do Bielszowic przybyła załoga komisariatu w sile 40 strażników. Rozlokowano się w domu gminnym przy ulicy Głównej 3^[7]. Kierownicy placówek zabrali swoich podwładnych i odmaszerowali do Karol-Emanuel, Pawłowa, Kończyc i Makoszowa^[5]. Ochraniany odcinek granicy państwowej zaczynał się przy kamieniu granicznym nr 159 na cmentarzu w Rudzie Śląskiej, a kończył w Mizerowie przy kamieniu nr 204. Długość odcinka wynosiła 12 730 metrów^[7].

W 1928 roku przystąpiono do reorganizacji komisariatu. Placówka Karol Emanuel włączona została do komisariatu Lipiny, a w zamian komisariat „Bielszowice” otrzymał placówkę „Piaśniki”. Komisariat przeszedł w podporządkowanie Inspektoratu Granicznego „Piaśniki”. Długość odcinka wynosiła wówczas około 14 kilometrów, zaczynała się od kamienia nr 169, a kończyła na kamieniu 218^[8].

Służba graniczna

Sąsiednie komisariaty

• komisariat Straży Celnej „Orzegów” ⇔ komisariat Straży Celnej „Knurów” − 1926

Kierownicy komisariatu

Struktura organizacyjna

Organizacja komisariatu w 1922^[5]

• komenda − Bielszowice
• placówka Straży Celnej „Karol Emanuel”
• placówka Straży Celnej „Pawłów”
• placówka Straży Celnej „Kończyce”
• placówka Straży Celnej „Makoszowy”

Organizacja komisariatu w 1926 roku^[6]:

• komenda – Bielszowice
• placówka Straży Celnej „Makoszowy”
• placówka Straży Celnej „Kończyce”
• placówka Straży Celnej „Pawłów”
• placówka Straży Celnej „Karol Emanuel”

Przypisy

Bibliografia

• Henryk Dominiczak: Granica polsko–niemiecka 1919–1939. Z dziejów formacji granicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
• Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4. OCLC 37244743. (pol.)
• Kalendarz z szematyzmem funkcjonariuszy Straży Celnej na rok 1927, Nakładem Zarządu Internatu imienia dra Władysława Rasińskiego dla Dzieci Funkcjonariuszy Straży Celnej, 1927 .
• Piotr Kozłowski. Straż Celna zapomnianą formacją graniczną II Rzeczypospolitej – dyslokacja jednostek granicznych w 1926 roku. „Problemy Ochrony Granic”. 50, 2012. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej w Kętrzynie. ISSN 1505-1757. 
• Henryk Mieczysław Kula: Polska Straż Graniczna w latach 1928-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 8311082671.
• Karolina Piekarz. Polskie formacje graniczne 1918 – 1924. „Mówią Wieki”. 2s, 2017. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Mówią Wieki”. ISSN 1897-8088. 
• Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne. Dokumenty organizacyjne. Wybór źródeł. T. 1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83874246.}
• Szkic historyczny z działalności komisariatu Straży Granicznej „Nowa Wieś” z lat 1921–1935. → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
• Szkic historyczny z działalności Inspektoratu Straży Granicznej „Rybnik” z lat 1918–1935. → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.