Komisariat Straży Celnej „Kalety”

Komisariat Straży Celnej „Kalety”
Historia
Państwo	II Rzeczpospolita
Sformowanie	1922
Rozformowanie	1928
Tradycje
Kontynuacja	Komisariat Straży Granicznej „Kalety”
Organizacja
Dyslokacja	Kalety
Formacja	Straż Celna
Podległość	Inspektorat Straży Celnej „Tarnowskie Góry”

Rozmieszczenie placówek SC Komisariatu Kalety

Komisariat Straży Celnej „Kalety” – jednostka organizacyjna Straży Celnej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej w latach 1922–1928.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Na wniosek Ministerstwa Skarbu, uchwałą z 10 marca 1920 roku, powołano do życia Straż Celną^[1]. Od połowy 1921 roku jednostki Straży Celnej rozpoczęły przejmowanie odcinków granicy od pododdziałów Batalionów Celnych^[2]. Proces tworzenia Straży Celnej trwał do końca 1922 roku^[3]. Komisariat Straży Celnej „Kalety”, wraz ze swoimi placówkami granicznymi, wszedł w podporządkowanie Inspektoratu Straży Celnej „Tarnowskie Góry”^[4]. Objęcie granicy na Śląsku przez Straż Celną nastąpiło 16 czerwca 1922 roku. W Kaletach utworzony został komisariat straży celnej^[5].

Z dniem 8 marca 1928 placówka Piaseczna przekazana została do komisariatu „Tarnowskie Góry”, a 31 marca zlikwidowano placówkę „Krywałd“. Na bazie obsady tej ostatniej, z dniem 1 kwietnia utworzono placówkę II linii „Koszęcin”. Już 25 czerwca komisariat przekazał do komisariatu Lubliniec placówkę „Brusiek”^[5]. W tym samym dniu zlikwidowano też placówkę „Koszęcin”, a następnym dniu przekazano placówki „Mikołeska”, „Boruszowice”, „Kalety” i oddział konny do komisariatu „Tarnowskie Góry”. Z tym też dniem zlikwidowano też komisariat „Kalety”^[6]

Służba graniczna

Sąsiednie komisariaty

• komisariat Straży Celnej „Lubliniec Południe” ⇔ komisariat Straży Celnej „Tarnowskie Góry” − 1926

Funkcjonariusze komisariatu

Obsada personalna w 1926^[7]:

• kierownik komisariatu – komisarz Marcin Stanisz

Struktura organizacyjna

Organizacja komisariatu w 1926 roku^[4]:

• komenda – Kalety
• placówka Straży Celnej „Jędrysek”
• placówka Straży Celnej „Piaseczna”
• placówka Straży Celnej „Boruszowice”
• placówka Straży Celnej „Mikołeska”
• placówka Straży Celnej „Brusiek”
• placówka Straży Celnej „Krywałd”
• placówka Straży Celnej „Kalety”
• placówka wewnętrzna przy Urzędzie Celnym „Brynnek”

Organizacja komisariatu w 1928 roku^[5].

• komenda w Kaletach – komisarz Marcin Stanisz
• placówka Straży Celnej I linii „Piaseczna” – starszy przodownik Cyryl Czerski
• placówka Straży Celnej I linii „Boruszowice” – przodownik Józef Lasończyk
• placówka Straży Celnej I linii „Mikołeska” – przodownik Adam Murdza
• placówka Straży Celnej I linii „Brusiek” – przodownik Paweł Gołąbek
• placówka Straży Celnej I linii „Krywałd” – przodownik Klucznik
• placówka Straży Celnej II linii „Kalety” – strażnik Franciszek Jaworski
• oddział konny „Kalety” – przodownik Jan Marchewka

Przypisy

Bibliografia

• Henryk Dominiczak: Granica polsko–niemiecka 1919–1939. Z dziejów formacji granicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
• Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4. OCLC 37244743. (pol.)
• Kalendarz z szematyzmem funkcjonariuszy Straży Celnej na rok 1927, Nakładem Zarządu Internatu imienia dra Władysława Rasińskiego dla Dzieci Funkcjonariuszy Straży Celnej, 1927 .
• Piotr Kozłowski. Straż Celna zapomnianą formacją graniczną II Rzeczypospolitej – dyslokacja jednostek granicznych w 1926 roku. „Problemy Ochrony Granic”. 50, 2012. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej w Kętrzynie. ISSN 1505-1757. 
• Henryk Mieczysław Kula: Polska Straż Graniczna w latach 1928-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 8311082671.
• Karolina Piekarz. Polskie formacje graniczne 1918 – 1924. „Mówią Wieki”. 2s, 2017. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Mówią Wieki”. ISSN 1897-8088. 
• Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne. Dokumenty organizacyjne. Wybór źródeł. T. 1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83874246.
• Szkic historyczny z działalności komisariatu Straży Granicznej „Kalety” z lat 1928—1935. → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.