Komisariat Straży Celnej „Wincenta”

Komisariat Straży Celnej „Wincenta”
Historia
Państwo II Rzeczpospolita
Sformowanie1921
Rozformowanie1928
Tradycje
KontynuacjaKomisariat SG „Kolno”
Organizacja
DyslokacjaWincenta
FormacjaStraż Celna
PodległośćInspektorat SC „Grajewo”
Rozmieszczenie placówek SC komisariatu "Wincenta" w 1926 roku

Komisariat Straży Celnej „Wincenta” – jednostka organizacyjna Straży Celnej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej w latach 1921–1928.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Na wniosek Ministerstwa Skarbu, uchwałą z 10 marca 1920 roku, powołano do życia Straż Celną[1]. Od połowy 1921 roku jednostki Straży Celnej rozpoczęły przejmowanie odcinków granicy od pododdziałów Batalionów Celnych[2]. Proces tworzenia Straży Celnej trwał do końca 1922 roku[3]. Komisariat Straży Celnej „Wincenta”, wraz ze swoimi placówkami granicznymi, wszedł w podporządkowanie Inspektoratu Straży Celnej „Grajewo”[4].

1 czerwca 1921 roku w Lachowie stacjonowało jeszcze dowództwo 4 kompanii celnej 2 batalionu celnego. Posiadała ona swoje placówki w miejscowościach: Kurki, Glinki, Futory, Kiełcze, Filipki, Brzózki, Brzozowa, Bialiki, Wincenty[5]. Na przełomie roku 1921/1922 ochronę granicy państwowej w tym rejonie od pododdziałów 2 batalionu celnego przejęła Straż Celna[5].

W drugiej połowie 1927 roku przystąpiono do gruntownej reorganizacji Straży Celnej[6]. W praktyce skutkowało to rozwiązaniem tej formacji granicznej. Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928 roku w jej miejsce powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczną[7]. Rozkazem nr 1 z 12 marca 1928 roku w sprawach organizacji Mazowieckiego Inspektoratu Okręgowego Naczelny Inspektor Straży Celnej gen. bryg. Stefan Pasławski powołał komisariat Straży Granicznej „Kolno”, który przejął ochronę granicy od rozwiązywanego komisariatu Straży Celnej[8].

Służba graniczna

Sąsiednie komisariaty

Funkcjonariusze komisariatu

Kierownicy komisariatu
  • komisarz Lucjan Świderski[9] (był 1926 i w VII 1927)[10]

Obsada personalna w 1926[11]:

  • kierownik komisariatu – komisarz Lucjan Świderski
  • pomocnik kierownika komisariatu – podkomisarz Antoni Ambroziewicz

Struktura organizacyjna

Organizacja komisariatu w 1926 roku[4]:

Organizacja komisariatu w VII 1927 roku[12]:

  • komenda – Wincenta
  • placówka Straży Celnej „Kozioł”
  • placówka Straży Celnej „Wincenta”
  • placówka Straży Celnej „Bialiki”
  • placówka Straży Celnej „Brzozowo”
  • placówka Straży Celnej „Brzózki”

Przypisy

  1. ↑ Dominiczak 1975 ↓, s. 130.
  2. ↑ Piekarz 2017 ↓, s. 28.
  3. ↑ Dominiczak 1997 ↓, s. 250.
  4. ↑ a b Kozłowski 2012 ↓, s. 26.
  5. ↑ a b OdeB batalionów celnych ↓, s. 2bc.
  6. ↑ Kula 1994 ↓, s. 40.
  7. ↑ Goryński 2012 ↓, s. 226.
  8. ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 13.
  9. ↑ Tchórzewski 2012 ↓, s. 75.
  10. ↑ Wykaz strażników ISC „Grajewo” ↓, s. 34.
  11. ↑ a b Szematyzm Straży Celnej 1927 ↓, s. 176.
  12. ↑ Wykaz strażników ISC „Grajewo” ↓, s. 4-5.

Bibliografia

  • Henryk Dominiczak: Granica polsko–niemiecka 1919–1939. Z dziejów formacji granicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
  • Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4. OCLC 37244743. (pol.)
  • Kalendarz z szematyzmem funkcjonariuszy Straży Celnej na rok 1927, Nakładem Zarządu Internatu imienia dra Władysława Rasińskiego dla Dzieci Funkcjonariuszy Straży Celnej, 1927.
  • Piotr Kozłowski. Straż Celna zapomnianą formacją graniczną II Rzeczypospolitej – dyslokacja jednostek granicznych w 1926 roku. „Problemy Ochrony Granic”. 50, 2012. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej w Kętrzynie. ISSN 1505-1757. 
  • Henryk Mieczysław Kula: Polska Straż Graniczna w latach 1928-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 8311082671.
  • Karolina Piekarz. Polskie formacje graniczne 1918 – 1924. „Mówią Wieki”. 2s, 2017. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Mówią Wieki”. ISSN 1897-8088. 
  • Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne. Dokumenty organizacyjne. Wybór źródeł. T. 1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83874246.
  • Maciej Krzysztof Tchórzewski: Łomżyńskie formacje graniczne. Zarys dziejów. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 PSK, 2012. ISBN 978-83-934271-3-0.
  • Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928-1939. 2012. [dostęp 2018-02-27].
  • Ordre de Bataille batalionów celnych od numeru 1 do 19 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
  • Wykaz imienny strażników Inspektoratu Straży Celnej „Grajewo” w latach 1927–1928 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
Straż Celna
Dyrekcje ceł
Inspektoraty
okręgowe
Inspektoraty
Straży Celnej
Komisariaty
Straży Celnej
Placówki
Straży Celnej

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Wincenta komisariat SC 1926.jpg
Rozmieszczenie placówek SC komisariatu "Wincenta" w 1926 roku