Komisariat Straży Granicznej „Goszczyno”

Komisariat SG „Goszczyno”
Komisariat SG „Krokowa”
Historia
Państwo II Rzeczpospolita
Sformowanie1928
Rozformowanie1939
Tradycje
RodowódKomisariat Straży Celnej „Krokowo”
Organizacja
DyslokacjaKrokowa
Goszczyno
FormacjaStraż Graniczna
PodległośćInspektorat Graniczny nr 5
Inspektorat Graniczny nr 5 Gdynia.png

Komisariat Straży Granicznej „Goszczyno” – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy państwowej w latach 1928–1939.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928 roku, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczną[1]. Rozkazem nr 2 z 19 kwietnia 1928 roku w sprawach organizacji Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski przydzielił komisariat „Krokowa” do Inspektoratu Granicznego nr 5 „Gdynia” i określił jego strukturę organizacyjną[2]. Już 29 kwietnia 1929 dowódca Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski rozkazem nr 1 w sprawie zmian w organizacji Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego zmieniał częściowo organizację komisariatu[3]. Rozkazem nr 12 z 10 stycznia 1930 roku w sprawie reorganizacji Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski ustalił nową organizację i dyslokację komisariatu[4]. Rozkazem nr 3 z 29 listopada 1933 roku w sprawach organizacyjnych', komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski przeniósł placówkę I linii „Karwińskie Błota” do Karwi[5]. Rozkazem nr 2 z 30 listopada 1937 roku w sprawach [...] przeniesienia siedzib i likwidacji jednostek, komendant Straży Granicznej płk Jan Gorzechowski utworzył posterunki wywiadowcze SG „Nadole” i „Święcino” [6]. Rozkazem nr 12 z 14 lipca 1939 roku w sprawie reorganizacji placówek II linii i posterunków wywiadowczych oraz obsady personalnej, komendant Straży Granicznej gen. bryg. Walerian Czuma zniósł posterunki SG „Nadole” i „Świecino”[7].

Służba graniczna

Kierownik Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego Straży Granicznej mjr Józef Zończyk w rozkazie organizacyjnym nr 2 z 8 czerwca 1928 roku udokładnił linie rozgraniczenia komisariatu. Granica północna: Karwińskie Błota; granica południowa: kamień graniczny nr 91[8].

Sąsiednie komisariaty

Funkcjonariusze komisariatu

Kierownicy/komendanci komisariatu
stopieńimię i nazwiskookres pełnienia służbykolejne stanowisko
komisarzKarol Kowalski[a]5 I 1934 – 14 IV 1934[10]zwolniony ze SG
aspirantJerzy Jędryczek24 III 1939[12] –
Zastępcy komendanta komisariatu
przodownikAleksander Ciężak1 V 1939[13] –

Struktura organizacyjna

Organizacja komisariatu w maju 1928[2]:

Organizacja komisariatu w kwietniu 1929[3]:

Organizacja komisariatu w styczniu 1930[14]:

Organizacja komisariatu w 1936:

  • komenda − Goszczyno
  • placówka Straży Granicznej II linii Goszczyno
  • placówka Straży Granicznej I linii Karwia
  • placówka Straży Granicznej I linii Dębki
  • placówka Straży Granicznej I linii Żarnowiec
  • placówka Straży Granicznej I linii Lubocino

Uwagi

  1. ↑ Karol Kowalski (ur. 26 stycznia 1894) – zatwierdzony w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 w korpusie oficerów rezerwy piechoty[9]. Od 1914 w I Brygadzie Legionów Polskich. W 1916 ukończył Szkołę Oficerską w Komorowie . Od listopada 1918 w Wojsku Polskim. W październiku 1928 przeszedł w stopniu podkomisarza do Straży Granicznej i skierowany został na praktykę do Oddziału II Komendy Straży Granicznej w Warszawie. Od 1 czerwca 1929 pełnił obowiązki oficera informacyjnego w Mazowieckim Inspektoracie Okręgowym SG w Ciechanowie do spraw kontaktów z Ekspozyturą nr 3 Oddziału II Sztabu Generalnego. W listopadzie 1929 został przeniesiony służbowo do Małopolskiego Inspektoratu Okręgowego SG w Sanoku na stanowisko oficera informacyjnego. W styczniu 1934 zostaje kierownikiem komisariatu SG „Goszczyno”, a już czerwcu 1934 przeniesiony został w stan nieczynny[10]. 2 sierpnia 1931 został odznaczony Krzyżem Niepodległości[11]

Przypisy

  1. ↑ Goryński 2012 ↓, s. 226.
  2. ↑ a b Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 19.
  3. ↑ a b Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 39.
  4. ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 75.
  5. ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 89.
  6. ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 118.
  7. ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 173.
  8. ↑ Kopie rozkazów PIOSG ↓, s. 45.
  9. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934, s. 11, 1031..
  10. ↑ a b Kozłowski 2015 ↓, s. 163.
  11. ↑ M.P. z 1931 r. nr 179, poz. 260.
  12. ↑ Rozkazy Komendy SG ↓, s. 13/39.
  13. ↑ Rozkazy Komendy SG ↓, s. 27/39.
  14. ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 74.

Bibliografia

  • Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
  • Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928-1939. 2012. [dostęp 2016-12-31].
  • Piotr Kozłowski: Zapomniani obrońcy granic południowo-wschodnich II Rzeczypospolitej 1922-1939: słownik biograficzny oficerów, strażników oraz pracowników kontraktowych straży celnej i straży granicznej. Przemyśl: Wydawnictwo Towarzystwa Przyjaciół Nauk, 2015. ISBN 978-83-61329-14-5.
  • Rozkazy, materiały dotyczące dyslokacji, organizacji służby, wywiadu wojskowego i przeciwprzemytniczego, budżetu PIOSG → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
  • Rozkazy Komendy Straży Granicznej 1928–1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
Straż Graniczna (1928–1939)
Inspektoraty okręgowe
od 1938 okręgi SG
Inspektoraty graniczne
od 1938 obwody SG
Obwody SG
powstałe po 1938
Komisariaty SG
Placówki I linii
Placówki II linii

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Inspektorat Graniczny nr 5 Gdynia.png
Rozmieszczenie inspektoratu granicznego nr 5 Gdynia w 1930 roku