Komisariat Straży Granicznej „Ustroń”

Komisariat Straży Granicznej „Ustroń”
Historia
Państwo

 II Rzeczpospolita

Sformowanie

1928

Rozformowanie

1938

Tradycje
Rodowód

Komisariat Straży Celnej „Ustroń”

Kontynuacja

Komisariat SG „Jabłonków”

Dowódcy
Ostatni

pkom. Tadeusz Szafarski

Organizacja
Dyslokacja

Ustroń

Formacja

Straż Graniczna

Podległość

Inspektorat Graniczny nr 17
Obwód SG „Bielsko”

Inspektorat Graniczny nr 17 Biała.jpg

Komisariat Straży Granicznej „Ustroń” – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-czechosłowackiej w latach 1928–1939.

Geneza

Na wniosek Ministerstwa Skarbu, uchwałą z 10 marca 1920, powołano do życia Straż Celną[1]. Proces tworzenia Straży Celnej trwał do końca 1922[2]. Komisariat Straży Celnej „Ustroń”, wraz ze swoimi placówkami granicznymi, wszedł w podporządkowanie Inspektoratu Straży Celnej „Cieszyn”[3].

W drugiej połowie 1927 przystąpiono do gruntownej reorganizacji Straży Celnej[4]. W praktyce skutkowało to rozwiązaniem tej formacji granicznej. Rozkazem nr 4 z 30 kwietnia 1928 w sprawie organizacji Śląskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski powołał komisariat Straży Granicznej „Ustroń”, który przejął ochronę granicy od rozwiązywanego komisariatu Straży Celnej[5].

Formowanie i zmiany organizacyjne

Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 Straż Graniczną[6]. Rozkazem nr 4 z 30 kwietnia 1928 w sprawie organizacji Śląskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski przydzielił komisariat „Ustroń” do Inspektoratu Granicznego nr 17 „Biała” i określił jego strukturę organizacyjną[5]. Rozkazem nr 10 z 5 listopada 1929 w sprawie reorganizacji Śląskiego Inspektoratu Okręgowego komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski określił numer i nową strukturę komisariatu[7]. Rozkazem nr 1 z 1 lipca 1938 w sprawach [...] organizacyjnych, komendant Straży Granicznej płk Jan Gorzechowski zatwierdził rozgraniczenie komisariatu[8]. Rozkazem nr 3 z 8 września 1938 w sprawach reorganizacji jednostek na terenach Śląskiego, Zachodniomałopolskiego i Wschodniomałopolskiego okręgów Straży Granicznej, a także utworzenia nowych komisariatów i placówek, komendant Straży Granicznej płk Jan Gorzechowski, działając na podstawie upoważnienia Ministra Skarbu z 14 października 1938 zarządził przeniesienie siedzib komendy obwodu „Bielsko” do Cieszyna, a komisariatu i placówki II linii „Ustroń” do Jabłonkowa[9]. Ponadto komisariat „Ustroń” miał zorganizować nowe placówki linii w miejscowościach: Mosty, Mnisi Wierch, Kosarzyska i Wielki Połom[10].

Służba graniczna

W 1938 zatwierdzono nowe rozgraniczenie komisariatów „Istebna” i „Ustroń”[8]:

  • linia biegnącą od kamienia granicznego nr 25 do wewnątrz ścieżką turystyczną na Mraźnicę (786), przez którą drogą turystyczną do szosy na Kubalonce. Następnie drogą przez Zameczek do mostu na Czarnej Wisełce przy szosie do Wisły i przez Czarne, Przysłup (1021) na szczyt Baraniej Góry (1214), skąd drogą turystyczną do miejscowości Magórki (1129) i dalej drogą turystyczną do miejscowości Fojtula. Od miejscowości Fojtula pozostaje poprzednie rozgraniczenie nie zostało zmienione.

Sąsiednie komisariaty:

Kierownicy/komendanci komisariatu

stopieńimię i nazwiskookres pełnienia służbykolejne stanowisko
pkom.Józef Szymiczekbył II 1933[11]
kom.Mieczysław Wygrzywalski[12]był w 1934
podkomisarzTadeusz Szafarski- 29 X 1938[13]

Struktura organizacyjna

Szkic komisariatu SG „Ustroń”

Organizacja komisariatu w kwietniu 1928[5]:

Komisariat SG Ustroń.png

Organizacja komisariatu w listopadzie 1929[14]:

Organizacja komisariatu w 1935[15]:

Przypisy

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Komisariat SG Ustroń.png
Rozmieszczenie komisariatu SG Ustroń w 1930
Inspektorat Graniczny nr 17 Biała.jpg
Rozmieszczenie Inspektoratu Granicznego nr 17 Biała w 1930
Szkic komisariatu Ustroń.jpg
Szkic komisariatu SG Ustroń - lata 30. XX wieku