Konstanty Ostrogski (hetman)

Konstanty Ostrogski
Ilustracja
Herb
Ostrogski
Rodzina

Ostrogscy herbu własnego

Data urodzenia

1460

Data śmierci

10 sierpnia 1530

Ojciec

Iwan Ostrogski

Żona

Tatiana Anna Holszańska
Aleksandra Słucka

Dzieci

Ilia Ostrogski
Konstanty Wasyl Ostrogski

Konstanty Iwanowicz Ostrogski herbu własnego (ur. ok. 1460, zm. 10 sierpnia 1530) – książę, pierwszy hetman wielki litewski w latach 1497–1500 i 1507–1530, wojewoda trocki od 1522 roku, kasztelan wileński od 1511 roku, starosta upicki[1], namiestnik bracławski i winnicki w 1497 roku, starosta bracławski, starosta łucki w latach 1507–1522, marszałek ziemi wołyńskiej w latach 1507–1522[2].

Życiorys

Za czasów króla Jana Olbrachta walczył z Tatarami, a później z Moskwą. W nagrodę za rozbicie czambułu tatarskiego w bitwie pod Oczakowem dowodzonego przez Mehmeda I Gireja otrzymał, jako pierwszy, tytuł wielkiego hetmana litewskiego. W roku 1500, w czasie wojny litewsko-moskiewskiej 1500–1503, po przegranej bitwie nad Wiedroszą, dostał się do niewoli, w której przebywał trzy lata. Idąc na udawaną współpracę z Iwanem Srogim, dostał swobodę poruszania się, którą wykorzystał do ucieczki. Król Zygmunt Stary przywrócił go na stanowisko hetmańskie. Wspomagany przez Mikołaja Firleja kontynuował wojnę z Moskwą. W 1512 wraz z hetmanem wielkim koronnym, Mikołajem Kamienieckim, pokonał Tatarów w bitwie pod Wiśniowcem.

W 1512 wybuchła wojna litewsko-moskiewska. Konstanty Ostrogski dowodził w tej wojnie połączonymi siłami polsko-litewskimi w sile 35 tys. żołnierzy. Podkomendnymi hetmana byli Jerzy Radziwiłł, przyszły hetman polny i wielki litewski, oraz Janusz Świerczowski i Witold Sampoliński, dowodzący oddziałami koronnymi. W kampanii uczestniczył także przyszły hetman wielki koronny, Jan Amor Tarnowski. Kulminacją kampanii była bitwa pod Orszą w 1514 r., w której Ostrogski odniósł druzgocące zwycięstwo nad Rosjanami.

Wraz z namiestnikiem kijowskim, Andrzejem Niemirowiczem, i starostą czerkaskim, Eustachym Daszkiewiczem, odniósł 27 stycznia 1527 zwycięstwo nad Tatarami, w bitwie pod Olszanicą, gdzie poległo 40 000 Tatarów i uwolniono 80 000 jasyru.

Fundator cerkwi: Objawienia Pańskiego w Ostrogu[3], Trójcy Świętej w Międzyrzeczu Ostrogskim[4], Zaśnięcia Matki Bożej, św. Mikołaja i św. Trójcy (znana obecnie jako część zespołu bazylianów) w Wilnie[5].

Konstanty Ostrogski wyznawał prawosławie i używał języka staroruskiego. Pochowany w Ławrze Peczerskiej w Kijowie.

Jeden z portretów księcia znajduje się na zamku w Nieświeżu[6].

Współczesne upamiętnienie

Galeria

Przypisy

  1. Upita, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 814., s. 814.
  2. Urzędnicy wołyńscy XIV – XVIII w. Marian Wolski (oprac.), Kórnik 2007, s. 174.
  3. Jacek Tokarski, Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Ukrainie. T. 2, Warszawa: Burchard Edition, 2001, s. 182, ISBN 83-87654-11-6.
  4. Jacek Tokarski, Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Ukrainie, T. 2, Warszawa: Burchard Edition, 2001, s. 160–162, ISBN 83-87654-11-6.
  5. Koczetow D., Kuźmin A., Szlewis G.: Wilenskij wo imia Swiatoj Troicy mużskoj monastyr’. W: Prawosławnaja Encikłopiedija. T. VIII. Moskwa: Cerkowno-Naucznyj Centr „Prawosławnaja Encikłopiedija”, 2004, s. 49. ISBN 5-89572-005-6.
  6. Zamek Radziwiłłów w Nieświeżu, Białoruś. 9:03 – 9:09
  7. Sztandar i imię dla LITPOLUKRBRIG. "Będzie mogła brać udział w misjach pokojowych". [dostęp 2017-10-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-06)].

Media użyte na tej stronie

Konstanty ostrogski pomnik park jordana krakow.jpg
Autor: Skabiczewski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Pomnik hetmana Konstantego Ostrogskiego w Parku Jordana w Krakowie
Надгробок Костянтина Острозького.png
Надгробок князя Костянтина Острозького в Успенському соборі Києво-Печерської лаври.
Kanstantyn Astroski. Канстантын Астроскі (XVII, 1750).jpg
Партрэт Канстантына Астроскага (Kanstantyn Astroski). Зь Нясьвіскай партрэтнай галерэі, копія больш раньняга партрэта XVII ст. (?).
POL COA Ostrogski.svg
Autor: Projekt graficzny: Tadeusz Gajl, vector version: Avalokitesvara, Licencja: CC BY-SA 3.0
Coat of arms Ostrogski of polish princely family
Bulawa.PNG
Autor: Mathiasrex, Licencja: CC BY 2.5

Herb Hetmanów Rzeczypospolitej

author User:Mathiasrex -Maciej Szczepańczyk