Kopiec Piłsudskiego w Krakowie

Kopiec Józefa Piłsudskiego
Obiekt zabytkowy nr rej. A-607 z 22 czerwca 1981[1]
Ilustracja
Widok na kopiec od zachodu
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Kraków

Typ pomnika

kopiec

Całkowita wysokość

35 m

Data budowy

6 sierpnia 19349 lipca 1937

Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kopiec Józefa Piłsudskiego”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Kopiec Józefa Piłsudskiego”
Ziemia50°03′36″N 19°50′50″E/50,060000 19,847222
Budowa kopca Józefa Piłsudskiego w Krakowie w 1935 roku

Kopiec Józefa Piłsudskiego (Kopiec Niepodległości, Kopiec Wolności, Sowiniec, Kopiec na Sowińcu[2], Mogiła Mogił[3]) – najwyższy z pięciu istniejących w Krakowie kopców[4], usypany na szczycie Sowińca (najwyższego wzniesienia Pasma Sowińca) znajdującego się w Lesie Wolskim, w zachodniej części Krakowa na terenie dzielnicy Zwierzyniec. Największy kopiec w Polsce.

Historia

Pomysłodawcą powstania kopca był por. Franciszek Supergan. W 1934 Związek Legionistów Polskich zatwierdził pomysł usypania kopca-pomnika walki narodu o niepodległość. W Warszawie powstał Komitet Budowy Kopca na czele którego stanął płk Walery Sławek. Kopiec rozpoczęto sypać 6 sierpnia 1934 r. w dwudziestą rocznicę wymarszu z Krakowa I kompanii kadrowej Legionów. Autorem projektu był Franciszek Mączyński, a kierownikami robót byli inż. Stanisław Kuźmiński, a później inż. Kacper Marchewka.

Po śmierci marszałka Józefa Piłsudskiego postanowiono kopiec nazwać jego imieniem. Sypanie zakończono 9 lipca 1937 r. W kopcu złożono ziemię z wszystkich pól bitewnych I wojny światowej, na których walczyli Polacy, w tym ze szczytu Krzemieniuchy. W 1941 r. generalny gubernator Hans Frank wydał rozkaz zniwelowania kopca, który nie został wykonany[5].

Po II wojnie światowej władze starały się, aby kopiec wymazać z pejzażu miasta i ze świadomości krakowian. W 1953 r. przy użyciu czołgu usunięto ze szczytu kopca granitową płytę z wyrytym na niej Krzyżem Legionowym. Zniszczono wówczas cały stok kopca.

Nad kopcem czuwa Komitet Opieki nad Kopcem Józefa Piłsudskiego powstały w czerwcu 1980 r. W 1981 r. ruszyła akcja odnowy kopca. U jego podnóża spoczęła ziemia z pobojowisk II wojny światowej. Kopiec zaczęto nazywać Mogiłą Mogił.

W wyniku ulewnych deszczy w latach 1996 i 1997 65% zboczy kopca uległo procesowi podmycia (erozji) i zniszczenia. Remont kopca trwał 5 lat. W 2010 r. w wyniku intensywnych opadów 50-70 m² zbocza uległo zniszczeniu[3].

Wokół kopca znajduje się największa polana Lasu Wolskiego – Polana na Sowińcu z ławkami, wiatami, boiskiem i placem zabaw dla dzieci[6].

Galeria

Kopiec i okolica

Panorama z kopca

Wymiary

  • wysokość: ok. 35 m (393,6 m n.p.m.)
  • średnica podstawy: 111 m
  • objętość: 130 tysięcy m³
  • wysokość wzniesienia Sowiniec, na którym stoi: 358 m n.p.m.

Zobacz też

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022 [dostęp 2010-12-03].
  2. Zofia Dworak (red.), Plan Krakowa, nakład 75210 egz., Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1976, kwadrat 7B.
  3. a b PAP: Deszcz spowodował zniszczenia kopca Piłsudskiego.. gazeta.pl Wiadomości, 17 maja 2010. [dostęp 2010-05-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (20 maja 2010)]. (pol.).
  4. Kraków. Ile jest kopców w mieście i okolicy?, krajoznawcy.info.pl [dostęp 2018-01-10].
  5. Rocznik Krakowski. T. 52 (1986). s. 127.
  6. Na podstawie tablic informacyjnych zamontowanych przy polanie

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Kraków location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Kraków. Punkty graniczne mapy:
  • N: 50.15 N
  • S: 49.95 N
  • W: 19.76 E
  • E: 20.26 E
Lesser Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 50.59 N
  • S: 49.07 N
  • W: 18.92 E
  • E: 21.55 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Legenda pomnik.svg
Symbol pomnika do legendy mapy
Widok z kopca Piłsudskiego 1.jpg
Widok z kopca Piłsudskiego
Jozef Pilsudski1.jpg
Józef Piłsudski
Kraków widziany z Kopca Piłsudskiego.jpg
Autor: Ansala, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kraków widziany z Kopca Piłsudskiego
PłytaZKrzyżemLegionowym-KopiecPiłsudskiego-POL, Kraków.jpg
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 3.0
Płyta z Krzyżem Legionowym na szczycie Kopca Piłsudskiego w Krakowie.
WidokZKopcaPiłsudskiego-Opisy-POL, Kraków.JPG
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 3.0
Widok z Kopca Piłsudskiego na Kraków + opisy.
GłazNarzutowyIKrzyż-KopiecPiłsudskiego-POL, Kraków.jpg
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 3.0
Głaz narzutowy i krzyż przy wejściu na Kopiec Piłsudskiego w Krakowie.
Widok z kopca Piłsudskiego.jpg
Widok z kopca Piłsudskiego
KopiecPiłsudskiegoIKopiecKościuszki-WidokZKopcaKraka-POL, Kraków.jpg
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 3.0
Widok z Kopca Kraka na Kopiec Piłsudskiego (po lewej) i Kopiec Kościuszki (po prawej). Kraków 2016.
KopiecPiłsudskiego-WidokOdWschodu-POL, Kraków.jpg
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 3.0
Kopiec Piłsudskiego w Krakowie. Widok od wschodu. 2016
Tatry widziane z Kopca Piłsudskiego.jpg
Autor: Ansala, Licencja: CC BY-SA 4.0
Tatry widziane z Kopca Piłsudskiego
Budowa kopca Józefa Piłsudskiego w Krakowie (22-25-1).jpg
Fotografia grupowa osobistości biorących udział w budowie kopca. Widoczni m.in.: wojewoda krakowski Mikołaj Kwaśniewski (1. z lewej, łysy), Władysław Raczkiewicz (2. z lewej, stoi bokiem), prezydent Krakowa Mieczysław Kaplicki (5. z lewej, stoi bokiem), premier Walery Sławek (na prawo od M. Kaplickiego), minister poczt i telegrafów Emil Kaliński (na prawo od W. Sławka), wiceminister wyznań religijnych i oświecenia publicznego, ks. Bronisław Żongołłowicz (bokiem, w sutannie, trzyma kapelusz), gen. Edward Rydz-Śmigły (w środku, w mundurze), minister spraw wewnętrznych Marian Zyndram Kościałkowski (na prawo od E. Rydza-Śmigłego), szefa sztabu Okręgu Korpusu Nr V w Krakowie, płk Tadeusz Roman Tomaszewski (najwyższy, w mundurze), wicewojewoda krakowski Piotr Małaszyński (2. z prawej).
PawilonKołoKopcaPiłsudskiego-POL, Kraków.jpg
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 3.0
Pawilon wystawowo-handlowy, znajdujący się koło Kopca Piłsudskiego i wraz z nim wybudowany. Kraków, 2016.
KopiecPiłsudskiego-WidokOdZachodu-POL, Kraków.jpg
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 3.0
Kopiec Piłsudskiego w Krakowie. Widok od strony zachodniej. 2016
Kopiec Piłsudskiego 1938.jpg
Piłsudski's Mound, Kraków.
Widok z kopca Piłsudskiego 2.jpg
Widok z kopca Piłsudskiego