Korona Ziemi

Korona Ziemi

Korona Ziemi (ang. Seven Summits) – najwyższe szczyty poszczególnych części świata. A także w tym samym kontekście to:

  • książka pod tym samym tytułem autorstwa Dicka Bassa,
  • lista najwyższych szczytów w każdej części świata podana w książce,
  • podobna lista zaproponowana przez Reinholda Messnera.

Drugie co do wysokości szczyty danych części świata są określane mianem Koronki Ziemi.

Lista szczytów

Historia

Richard Bass, amerykański biznesmen i miłośnik gór, wyznaczył sobie cel zdobycia najwyższych szczytów Ziemi w każdej z części świata. W jego wersji były to: Ameryka Północna, Ameryka Południowa, Europa, Azja, Afryka, Antarktyda i Australia. Wynajął profesjonalnych alpinistów, by pomogli mu zdobyć Mount Everest, najtrudniejszy z jego siódemki. Zdobył ten szczyt jako ostatni 30 kwietnia 1985, następnie współtworzył książkę opisującą całe przedsięwzięcie.

Znany alpinista Reinhold Messner podał w wątpliwość wybór Australii i dokonał zmiany w liście Bassa, zastępując Australię Australią i Oceanią. Pat Morrow jako pierwszy, a następnie sam Messner, sprostali temu wyzwaniu, obaj w 1986.

Kolejne wersje Korony powstały poprzez zaliczenie jako szczytu europejskiego Elbrusa zamiast Mont Blanc. Zatem wersji Korony Ziemi jest obecnie aż 4 (lub jedna, ale obejmująca je wszystkie - to znaczy: ze zmianami i wielu alpinistów decyduje się na zdobycie dziewięciu szczytów).

Kontrowersje

Czy Elbrus powinien reprezentować Europę?

Poza problemem wyboru szczytu na południowy wschód od kontynentu azjatyckiego, toczy się spór o obecność Elbrusa na liście jako najwyższego w Europie. Kaukaz ma więcej wspólnego z innymi azjatyckimi pasmami górskimi niż z europejskimi – encyklopedie geograficzne zaliczają go do Azji. Żadna lista bez Elbrusa nie zdobyła jednak aprobaty wśród entuzjastów wspinaczki.

Więcej o przebiegu granicy między Europą i Azją w haśle: granica Europa-Azja.

Zdobywcy Korony Ziemi

Pierwsi zdobywcy

  1. Richard Bass (USA) – 1985
  2. Gerry Roach (USA) – 1985
  3. Pat Morrow (Kanada) – 1986
  4. Gerhard Schmatz (Niemcy) – 1986
  5. Reinhold Messner (Włochy) – 1986
  6. Oswald Oelz (Austria/Szwajcaria) – 1989
  7. Phil Ershler (USA) – 1989
  8. Geoff Tabin (USA) – 1990
  9. Rob Hall (Nowa Zelandia) – 1990
  10. Gary Ball (Nowa Zelandia) – 1990

Polscy zdobywcy

26 Polaków zdobyło Koronę Ziemi, wszyscy jednak ze wspomaganiem tlenem z butli (stan na dzień 27 grudnia 2019):

  • Leszek Cichy (28 października 1999), jako 57. w historii
  • Anna Czerwińska (22 maja 2000), jako 66. w historii
  • Urszula Tokarska (2 czerwca 2005)[2], w wersji Bassa
  • Tomasz Kobielski, Janusz Adamski i Bogusław Ogrodnik (18 stycznia 2008)[3]
  • Robert Piotr Rozmus (18 stycznia 2009)[3]
  • Jarosław Hawrylewicz (2 listopada 2009)[4], w wersji Bassa
  • Martyna Wojciechowska (22 stycznia 2010)[5]
  • Anna Lichota (23 maja 2010)[6]
  • Marian Hudek (24 maja 2010)[7]
  • Roman Dzida (4 stycznia 2011)[8]
  • Ireneusz Szpot (20 maja 2011)[9]
  • Małgorzata Pierz-Pękala i Daniel Mizera (27 grudnia 2011) (pierwszy w historii duet matki z synem)
  • Agnieszka Kiela-Pałys (4 stycznia 2013)[10]
  • Izabela Smołokowska (24 sierpnia 2013) (9 szczytów)
  • Bartłomiej Wróblewski (25 maja 2014)[11].
  • Zygmunt Berdychowski (4 lipca 2015)[12]
  • Monika Witkowska (29 grudnia 2015) (9 szczytów)[13].
  • Barbara Górska (19 maja 2016)[14][3][15][16][17][18][19][20].
  • Janusz Kochański (6 grudnia 2016) (9 szczytów)[21]
  • Janusz Kochański (20 maja 2017) (Rekord w szybkości skompletowania korony – 126 dni [od 14 stycznia do 20 maja])[22]
  • Mariusz Szczuraszek (21 maja 2017) (9 szczytów)
  • Szczepan Brzeski (17 maja 2018) (9 szczytów)[23]
  • Bogumiła Raulin (22 maja 2018) (9 szczytów)[24]
  • Łukasz Łagożny (27 grudnia 2019) (9 szczytów)[25]
  • Grażyna Machnik (2019) (7 szczytów + oba bieguny) (13 stycznia 2019[26]) jako pierwsza Polka, która zdobyła Wielki Szlem Zdobywców[27]

Statystyki

  • Spośród wszystkich zdobywców Korony Ziemi, zdobyciem jej bez wspomagania tlenem z butli może się poszczycić znikomy procent zdobywców. Pierwszym, który zdobył Koronę bez wspomagania tlenem z butli był Reinhold Messner[28].
  • 24 grudnia 2011 roku 15-latek Jordan Romero stanął na Mount Vinson, najwyższym szczycie Antarktydy. Był to ostatni wierzchołek Amerykanina w drodze do Korony Ziemi. Dokonując tego wyczynu, Jordan Romero stał się najmłodszym alpinistą, który zdobył najwyższe szczyty wszystkich kontynentów[29][30].
  • Pierwszą kobietą, która skompletowała całą listę szczytów, była Japonka Junko Tabei (1992).

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Korona Ziemi, 7szczytow.pl [dostęp: 2019-07-17]
  2. ↑ Urszula Tokarska na wierzchołku świata. [dostęp 2010-06-17].
  3. ↑ a b c Korona Ziemi dla Roberta Rozmusa. [dostęp 2010-07-13].
  4. ↑ Statistics of 7 summits climber Hawrylewicz. [dostęp 2010-01-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-12)].
  5. ↑ Carstensz Expedition 2010 – martynawojciechowska.com. [dostęp 2010-01-24].
  6. ↑ Anna Lichota trzecią Polką z Koroną Ziemi!. [dostęp 2010-06-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-10-28)].
  7. ↑ Hudek zdobył Koronę Ziemi! Wszedł na McKinley. [dostęp 2010-07-13].
  8. ↑ Roman Dzida zdobył Koronę Ziemi!. [dostęp 2011-01-11].
  9. ↑ Kasia Pieczyńska: Ireneusz Szpot zdobywcą Korony Ziemi (pol.). MaratonyPolskiePL, 20 maja 2011, 08:26. [dostęp 2011-05-20].
  10. ↑ Vinson zdobyty!!! Dziewiąta góra z siedmiu ... (pol.). 7summits.pl. [dostęp 2013-01-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-26)].
  11. ↑ Bartłomiej Wróblewski: 7szczytów. [dostęp 2014-06-07].
  12. ↑ Zygmunt Berdychowski zdobywa Koronę Ziemi. goryonline.com, 2015-07-06. [dostęp 2015-07-22].
  13. ↑ Climbing the seven summits. Korona Ziemi [dostęp 2016-01-15].
  14. ↑ Himalayan Database Expedition Archives of Elizabeth Hawley [dostęp 2016-05-19].
  15. ↑ Barbara (Basia) Gorska: 9:30am weszła na szczyt Mount Everest Barbara (Basia) Gorska – mam podwójne obywatelstwo polskie i amerykańskie. Himalajska Baza Danych. [dostęp 2017-08-24].
  16. ↑ Barbara (Basia) Gorska: Team 2 potwierdzenie wejścia na szczyt Aconcagua. Cybercast team 2 Alpine Ascents International, 20 grudnia 2010. [dostęp 2017-08-24].
  17. ↑ Barbara (Basia) Gorska, Joe Butler: Powiadomienie o wejściu na szczyt <ount Vinson z firmy Mountain Trip. Mountain Trip. [dostęp 2017-08-24].
  18. ↑ Barbara (Basia) Gorska: Potwierdzenie wejścia na szczyt Carstensz Pyramid. Adventure Indonesia, 15 listopada 2012. [dostęp 2017-08-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  19. ↑ Barbara Gorska: Google Plus – podałam wszystkie certyfikaty i zdjęcia z Korony Ziemi. Google Plus, 19 maja 2016. [dostęp 2017-08-24].
  20. ↑ Barbara (Basia) Gorska: Strona Twitter. Twitter. [dostęp 2017-08-24].
  21. ↑ Janusz Kochański – Korona Ziemi w 11 miesięcy.
  22. ↑ Janusz Kochański rekordowo na Koronę Ziemi!
  23. ↑ Paweł Michalczyk. Szczepan Brzeski z Bochni zdobył Everest i zakończył projekt Korona Ziemi. Jego partnerka Sylwia Bajek weszła na Lhotse. „Gazeta Krakowska”, 18 maja 2018. ISSN 1898-3138. 
  24. ↑ Bogumiła Raulin zdobyła Mount Everest. Najmłodsza Polka, która zdobyła Koronę Ziemi.
  25. ↑ Łukasz Łagożny z Sanoka stanął na szczycie Masywu Vinsona na Antarktydzie. Jest pierwszym mieszkańcem Podkarpacia, który zdobył Koronę Ziemi (pol.). nowiny24. [dostęp 2020-01-10].
  26. ↑ Na szczycie Everestu spędziłam 40 minut, byłam w euforii. Pomyślałam, że skoro udało się już dokonać tak wiele, może warto pokusić się o więcej (pol.). gazeta.pl. [dostęp 2020-01-12].
  27. ↑ Korona Ziemi, oba bieguny i ponad siedem lat podróży. Tak Polka przeszła do historii (pol.). onet. [dostęp 2020-01-10].
  28. ↑ Korona Ziemi.
  29. ↑ 15-letni Jordan Romero najmłodszym zdobywcą Korony Ziemi. 2012-01-02. [dostęp 2012-01-09].
  30. ↑ Facts & figures of all 7summiteers!. [dostęp 2010-07-13].

Literatura

  • Richard Bass, Frank Wells, Rick Ridgeway, Seven Summits (Warner Books, 1986) ISBN 0-446-51312-1.
  • Anna Czerwińska, Korona Ziemi (Prószyński i S-ka, 2000) ISBN 83-7255-710-1.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Seven+Summits+Elevation+World+Map.png

The Seven Summits on an Elevation World Map. (For more information on why 9 peaks are on this map read the wikipedia Seven Summits article.)

Elevation key: Green < 500m, Yellow <1000m, Orange <2000m, Red <3000m, Dark Red <5000m, Grey >5000m