Królestwo Libii
| 1951–1969 | |||||
| |||||
| Hymn: ليبيا ليبيا ليبيا (Libia, Libia, Libia) | |||||
 | |||||
| Język urzędowy | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Stolica | |||||
| Ustrój polityczny | |||||
| Typ państwa | |||||
| Głowa państwa | król Libii Idris I (ostatni) | ||||
| Szef rządu | premier Wanis al-Qaddafi (ostatni) | ||||
| Powierzchnia • całkowita |
| ||||
| Liczba ludności (1954) • całkowita • gęstość zaludnienia |
| ||||
| Waluta | |||||
| Deklaracja niepodległości | Francji i Wielkiej Brytanii | ||||
| Obalenie monarchii i utworzenie republiki | Muammar al-Kaddafi | ||||
| Religia dominująca | |||||
Królestwo Libii − państwo w Afryce, istniejące w latach 1951–1969 na terenie obecnego Państwa Libia.
Historia
Przed II wojną światową Libia była włoską kolonią, jednak w roku 1943 armia tego kraju zmuszona była opuścić Libię, która dostała się pod okupację aliancką, a formalnie znalazła się pod kontrolą Wielkiej Brytanii i Francji w 1947, gdy Włochy oficjalnie zrzekły się tego terytorium. Dwa państwa dokonały podziału odpowiedzialności za poszczególne części Libii, przy czym Brytyjczycy objęli władzę w Trypolitanii i Cyrenajce, zaś Francuzi w Fazzanie. 21 listopada 1949 roku Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych wydało rezolucję o konieczności nadania Libii niepodległości przed początkiem roku 1952.
Idris, emir Trypolitanii i Cyrenajki, reprezentował Libię w czasie negocjacji z Narodami Zjednoczonymi i 24 grudnia 1951 roku ogłosił deklarację niepodległości Zjednoczonego Królestwa Libii, złożonego z Cyrenajki, Trypolitanii i Fazzanu, którego został królem. Każda z trzech części składowych państwa otrzymała autonomię.
28 marca 1953 roku Libia dołączyła do Ligi Arabskiej. Nowe państwo miało ogromne problemy z kadrą zarządzającą, bowiem Włosi w czasach kolonialnych nie edukowali miejscowych, a wszystkie stanowiska obsadzane były przez nich. Włosi, zarówno przybyli z metropolii, jak i urodzeni w Libii byli właścicielami większości najlepszych gruntów w kraju, a także mieli faktyczny monopol na wykształcenie. Z powodu tych trudności Brytyjczycy prowadzili początkowo znaczną część administracji. W 1955 roku rozpoczęto poszukiwania złóż ropy naftowej, pierwsze pole odkryto w 1959 roku, zaś wydobycie ruszyło w kolejne cztery lata później. Wydobycie ropy stało się jednym z filarów libijskiej gospodarki.
Król Idris zaprowadził w kraju monarchię absolutną i zakazał istnienia partii politycznych[1]. W końcu lat 60. rząd króla był coraz bardziej niepopularny. Scentralizowany system formalnie federalnej Libii pogłębiał tradycyjne podziały regionalne i plemienne[2]. 25 kwietnia 1963 roku zniesiono federalny ustrój kraju, a także zmieniono nazwę kraju na Królestwo Libii.
Monarchia została obalona 1 września 1969 roku przez grupę Wolnych Oficerów, kierowanych przez Muammara Kadafiego. Król, który przebywał na leczeniu w Turcji, nie powrócił już do kraju i do śmierci w 1983 roku przebywał na wygnaniu w Egipcie. Zamachowcy proklamowali utworzenie Libijskiej Republiki Arabskiej.
Włosi w Libii
| Rok | Włosi | Udział | Populacja | Źródło |
|---|---|---|---|---|
| 1936 | 112 600 | 13,26% | 848 600 | Enciclopedia Geografica Mondiale K-Z, De Agostini,1996 |
| 1939 | 108 419 | 12,37% | 876 563 | Guida Breve d'Italia Vol. III, C.T.I., 1939 |
| 1962 | 35 000 | 2,1% | 1 681 739 | Enciclopedia Motta, Vol. VIII, Motta Editore, 1969 |
| 1982 | 1 500 | 0,05% | 2 856 000 | Atlante Geografico Universale, Fabbri Editori, 1988 |
| 2004 | 22 530 | 0,4% | 5 631 585 | L'Aménagement Linguistique dans le Monde |
Przez cały okres obecności kolonialnej Włosi osiedlali się w Libii, głównie na wybrzeżu. Osadnictwo było instytucjonalnie wspierane przez faszystowskie władze i Mussoliniego, który marzył o odbudowie Imperium rzymskiego. W chwili wybuchu II wojny światowej Włosi stanowili 12% populacji kraju. Po kapitulacji Włoch wielu z nich sukcesywnie wyjeżdżało do ojczyzny. Obecnie stanowią w Libii mniej niż 1% populacji.
Trzy prowincje (1951-1963)
Początkowo Libia składała się z trzech regionów, Fazzanu, Cyrenajki i Trypolitanii, które były historycznymi krainami i cieszyły się w ramach Libii autonomią.
| Prowincja | Stolica | Powierzchnia km² |
|---|---|---|
| Cyrenajka | Bengazi | 775 000 |
| Fazzan | Sabha | 725 000 |
| Trypolitania | Trypolis | 250 000 |
Reforma w roku 1963
Po zmianach w konstytucji w 1963 zlikwidowano trzy historyczne prowincje i utworzono nowe regiony, tzw. muhafazah[3].
Przypisy
- ↑ Blundy & Lycett 1987, s. 38–39; Kawczynski 2011, s. 7–9, 14; Bruce St. John 2012, s. 108.
- ↑ Harris 1986, s. 14; Blundy & Lycett 1987, s. 52; Kawczynski 2011, s. 15–16.
- ↑ "Municipalities of Libya"
Bibliografia
- Daniel Kawczynski, Seeking Gaddafi: Libya, the West and the Arab Spring, wyd. Updated ed, London: Biteback, 2011, ISBN 978-1-84954-148-0, OCLC 751807187.
- St. John, Ronald Bruce, Libya: From Colony to Revolution (revised edition), Oxford: Oneworld, 2012, ISBN 978-1-85168-919-4, OCLC 759585111.
- Blundy, David; Lycett, Andrew (1987). Qaddafi and the Libyan Revolution. Boston and Toronto: Little Brown & Co. ISBN 978-0-316-10042-7.
Media użyte na tej stronie
.svg)
Autor: Пакко, Licencja: CC BY-SA 3.0
Emblem of the Kingdom of Libya, known as the "Crown of Libya", after a design used during 1952-1969.
The constitution of the Kingdom of Libya of 1952 in article 7 describes the flag, but not the emblem. No official description is available at present (due to the restrictions placed on government archives since the military coup of 1969), and the design is reconstructed from many variants in shape and color schemes. The 24dec1951.com website conducted research into the design as represented in official government sources of 1952-1969, and describes the emblem as follows:
- Top Crown adorned with a white Crescent and five-pointed star at its summit, at which five visible side frames originating from a ring at the base converge. The star studded base and frame contain a velvet black head cover like object.
- The Top Crown is supported at its base by two beautiful plantar designs; in the form of three intertwined C and S scroll shapes.
- Two massive “Shoulder” frames contain the body of the crown from the right and left [...]. Each side is a complex formation of intertwined branches in the shape of an S Curve, which is essentially two back-to-back C scrolls; the larger one of which terminates in a large beautiful spiral at the top. [...]
- The background color of the large interior below the Top Crown can be white or transparent, although this is not evident in the picture of the Libyan pound. The background color of the center region surrounding the large white Crescent and Star is black as in the center stripe of the Libyan flag.
- A white ring with thin black borders, surrounds the center large white Crescent and Star.
- Nine five-pointed white stars surround the center ring.
- Large white crescent.
- Five pointed star located well above the perimeter of the crescent. This differs from the flag, which places the star at the extremities of the crescent.
- A Center Crown, seated above the ring containing the Crescent and Star. Its design is identical to the Top Crown, except for being smaller in size.
- Plantar/ floral ornamentation similar to #2 above, providing variation and connectivity to the base.
- At the base, an elegant design that resembles a document scroll with a ring tie at its center. It is noted that the color scheme of the crown is most likely white for the stars and crescents, black and white (or transparent) for spaces, and gold for the crowns and frames. [...]
The Ottoman Turks conquered the country in the mid-16th century, and the three States or "Wilayat" of Tripolitania, Cyrenaica and Fezzan (which make up Libya) remained part of their empire with the exception of the virtual autonomy of the Karamanlis. The Karamanlis ruled from 1711 until 1835 mainly in Tripolitania, but had influence in Cyrenaica and Fezzan as well by the mid 18th century.