Królewo (województwo pomorskie)
| wieś | |
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności | 382 |
| Strefa numeracyjna | 55 |
| Tablice rejestracyjne | GMB |
| SIMC | 0156647 |
Położenie na mapie gminy Stare Pole _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Stare Pole") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu malborskiego  | |
 54°02′29″N 19°08′29″E/54,041389 19,141389 | |
Królewo (niem. Königsdorf) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie malborskim, w gminie Stare Pole na obszarze Żuław Elbląskich przy trasie linii kolejowej Malbork-Elbląg i przy drodze krajowej 22.
Wieś królewska położona była w II połowie XVI wieku w województwie malborskim[1]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.
Wieś Królewo (dawniej Königsdorf) została założona przed 1340 rokiem na cześć wielkiego mistrza Ludwika Königa i nazwana jego imieniem.
Zabytki
Kościół pw. św. Mikołaja
Pierwszy kościół w tym miejscu został wzniesiony w XIV wieku[2], następnie rozebrano go i wzniesiono nowy kościół w II połowie XV wieku. XV-wieczny kościół rozebrano w 1816 ze względu na zły stan techniczny. Obecny kościół zbudowano w latach 1820-21 w stylu neogotyckim. W 1839 dobudowano wieżę, ale rozebrano ją 5 lat później. Budynek jest ceglany, na planie prostokątnym. Wraz z cmentarzem przykościelnym wpisany do rejestru zabytków, nr rej.: A-1457 z 27.05.1994[3]. Mur otaczający kościół i cmentarz pochodzi z początku XX wieku[4].
Obecna wieża kościelna została zbudowana w 1844 roku. Ze względu na ok. 60-centymetrowe zakrzywienie bywa nazywana krzywą wieżą[5] i stanowi znany element krajobrazu wsi. Wieża jest ceglana, czterokondygnacyjna, z dachem pokrytym blachą[4].
Najstarsza w Polsce topola biała
Datowana na ok. 1770-1790 r. topola biała rośnie na posesji przy skraju parku graniczącego z plebanią Kościoła Rzymskokatolickiego pw. św. Mikołaja. Mierzy w obwodzie pnia 920 cm i ponad 35 metrów wysokości (dane na 2020 r.)[6]. Jest jednocześnie najgrubszą i najstarszą znaną topolą w Polsce. Status pomnika przyrody posiada od 1988 roku.
Zobacz też: Topola Królewiecka
Inne zabytki
- kapliczka przydrożna z XVI wieku, wpisana do rejestru zabytków, nr rej.: A-837 z 24.04.1975.[3]
- budynek plebanii, wzniesiony ok. 1890 roku, z bogato zdobionymi elewacjami[4]
- park z przełomu XVIII i XIX wieku[4]
Przypisy
- ↑ Prusy Królewskie w drugiej połowie XVI wieku : suplement. Cz. 1, Mapy, plany, Warszawa 2021, k. 1.
- ↑ Królewo (Königsdorf), zulawy.infopl.info [dostęp 2021-01-19].
- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021, s. 66 [dostęp 2020-04-13].
- ↑ a b c d Dariusz Barton, Program Opieki Nad Zabytkami Gminy Stare Pole na lata 2015-2018., 2015.
- ↑ Redakcja, Królewo Malb. Z wieżą jak w Pizie, Malbork Nasze Miasto, 23 lutego 2006 [dostęp 2021-01-19] (pol.).
- ↑ Ernest Rudnicki, Topole w krajobrazie Polski, Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2020, ISBN 978-83-09-01125-5, OCLC 1253423269 [dostęp 2022-01-24].
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.92 N
- S: 53.40 N
- W: 16.65 E
- E: 19.75 E
Autor:
Mapa powiatu malborskiego, Polska
Autor:
Mapa gminy Stare Pole, Polska
Autor: Braniewiak, Licencja: CC BY-SA 4.0
Królewo, kościół 2021
Autor: Aleksander Durkiewicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Królewo - kościół Mikołaja z cmentarzem
Autor: Bernhard Schmid, Licencja: CC0
Plan kościoła pw. św. Mikołaja w Królewie (niem. Königsdorf) koło Malborka wg Bernharda Schmida. Książka, z której zaczerpnięty został plan została wydana w 1919, więc rysunek zapewne powstał mniej więcej wtedy.
Autor: Roman Kowalski II, Licencja: CC BY-SA 4.0
Najgrubsza topola biała w Polsce