Krew za krew (powieść)

Krew za krew (alb. Prilli i thyer, dosł. Złamany kwiecień) – powieść albańskiego pisarza Ismaila Kadare, wydana po raz pierwszy w roku 1978. Jej polski przekład, dokonany z języka francuskiego przez Annę Mencwel i wydany w 1988 r., był drugim przekładem powieści tego autora na język polski (po Generale martwej armii, 1984).

Fabuła

We wsi Brezftoht u podnóża Gór Przeklętych skłócone od 70 lat rody Berishów i Krueciuciów (Kryequqet) toczą ze sobą wojnę. Jej ofiarą padło już czterdzieści cztery osoby. Zgodnie z zasadami prawa zwyczajowego, każda kolejna śmierć członka rodziny zobowiązuje do zemsty krwawej. W chwili gdy rozpoczyna się akcja powieści, wisząca w domu skrwawiona koszula Mehila Berishy zobowiązuje jego brata Gjorga do dokonania zemsty na rodzinie Krueciuciów. Po upływie czasu rozejmu przewidzianego w prawie zwyczajowym, zemsta staje się obowiązkiem Gjorga, ale prowadzi nieuchronnie do tego, by on sam padł jej ofiarą. W ostatniej scenie umierający Gjorg słyszy głos Zefa Krueciuca, który wygłasza przewidzianą zwyczajem formułę.

Powieść Krew za krew należy do najczęściej tłumaczonych dzieł Ismaila Kadare – doczekała się przekładu na 16 języków. W 1985 na motywach powieści powstał film fabularny Niezaproszeni w reżyserii Kujtima Çashku, a cztery lata później – film W cieniu słońca w reż. Waltera Sallesa.

Recenzje (w języku polskim)

• Leszek Bugajski, Życie Literackie 1988/20, s.15.
• Tomasz Miłkowski, Kultura 1988/29, s.10
• Beata Sowińska, Życie Warszawy 1988/150, s.7.
• A. Ulman, Nowe Książki 1989/1, s.51-52.

Inne przekłady obcojęzyczne

• 1981: O rimagmenos aprilis (grec. tłum. Mike Paidousi), wyd. Ateny
• 1982: Avril brisé (franc. tłum. Jusuf Vrioni), wyd. Paryż
• 1989: Broken April (ang. tłum. John Hodgson), wyd. Londyn
• 1989: Der zerissene April (niem. tłum. Joachim Röhm), wyd. Salzburg
• 1991: Abril despedacado (port. tłum. Maria Lucia Machado), wyd. São Paulo
• 1993: Avbrutt april (norw. tłum. Bente Christensen), wyd. Oslo
• 1994: Avrīl-i shikastah (pers. tłum. Qāsim Ṣanʻawī), wyd. Teheran
• 2000: Kettétört április (węg. tłum. Judit Szántó), wyd. Budapeszt
• 2001: Abril quebrado (hiszp. tłum. Ramon Sánchez), wyd. Madryt
• 2006: Särkynyt huhtikuu (fińs. tłum. Annikki Sumi), wyd. Helsinki
• 2007: Grymma april (szw. tłum. Dagmar Olsson), wyd. Sztokholm
• 2007: Krvavý duben (czes. tłum. Veronika Sysalová), wyd. Praga
• 2007: Murtud aprill (est. tłum. Pille Kruus) wyd. Tallinn
• 2010: אפריל שבור (hebr. tłum. Rami Saari), wyd. Jerozolima
• 2012: Bindavăṭuṇu vasantaya (syngal. tłum. Culānanda Samaranāyaka), wyd. Kolombo

Bibliografia

• Ismail Kadare: Krew za krew, Wydawnictwo Czytelnik, Warszawa 1988, ISBN 83-07-01650-9.
• Robert Elsie: Albanian Literature: A Short History, I.B. Tauris 2006, s.172, ISBN 978-1-84511-031-4.
• Gabriela Gańczarczyk: Między Albanią a Brazylią. „Krew za krew” Ismaila Kadare a „W cieniu Słońca” Waltera Sallesa, [w:] Bałkany w XX i XXI wieku. Historia – Polityka – Kultura, red. H.Stys, Sz. Sochacki, Toruń 2009.