Kruszyn (województwo dolnośląskie)

Artykuł

51°15′36″N 15°36′54″E

- błąd

38 m

WD

51°15'37.1"N, 15°36'51.8"E

- błąd

14 m

Odległość

56 m

Kruszyn
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

bolesławiecki

Gmina

Bolesławiec

Liczba ludności (III 2011)

1618[1]

Strefa numeracyjna

75

Kod pocztowy

59-700[2]

Tablice rejestracyjne

DBL

SIMC

0189138

Położenie na mapie gminy wiejskiej Bolesławiec
Mapa konturowa gminy wiejskiej Bolesławiec, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kruszyn”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kruszyn”
Położenie na mapie powiatu bolesławieckiego
Mapa konturowa powiatu bolesławieckiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Kruszyn”
Ziemia51°15′36″N 15°36′54″E/51,260000 15,615000

Kruszyn (niem. Gross Krauschen) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie bolesławieckim, w gminie Bolesławiec, na Pogórzu Kaczawskim w Sudetach, na pograniczu z Niziną Śląsko-Łużycką (Równiną Chojnowską).

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa jeleniogórskiego.

Historia

Pałac w Kruszynie

Najstarsze odkrycia pochodzą tu z czasu neolitu. W roku 1928 odnaleziono toporek kamienny, który do 1945 roku przechowywany był w Muzeum Miejskim w Bolesławcu. Podobnie jak okoliczne miejscowości wieś związana z osadnictwem słowiańskim. Odkryto tutaj (również w 1928 roku) podczas prac archeologicznych cmentarzysko ciałopalne kultury łużyckiej oraz wazy z nacięciami. W dokumencie z 1305 znajduje się wpis o wsi Crusin. W sierpniu 1813 toczyły się tu walki pomiędzy wojskami rosyjskimi i francuskimi. 8 kwietnia 1945 biwakowali tu żołnierze 8 Dywizji Piechoty II Armii Wojska Polskiego[3]. Od 1947 w skład obecnego Kruszyna wchodzą cztery osady (Kruszyn, Kruszynek, Świeborowice oraz Godnów)[4].

Demografia

Największa wieś gminy Bolesławiec. Według ostatniego Narodowego Spisu Powszechnego liczyła 1618 mieszkańców (31 III 2011 r.).

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[5]:

  • pałac, ul. Topolowa 12, z XVIII wieku
  • dom, Rynek 1, z XVIII wieku, przebudowany w XIX-XX w.
  • dom, Rynek 6, z XVIII wieku, przebudowany w XIX-XX w.
  • dom, Rynek 20, z XVIII wieku, przebudowany w XIX-XX w.
  • dom, Rynek 21, z XVIII wieku, przebudowany w XIX-XX w.
  • dom, ul. Lipowa 26 (d. Rynek 25), z XVIII wieku
  • dom, Rynek 39, z 1766 roku
  • dom, Rynek 46, z 1783 roku

inne zabytki:

  • zabytkowy krzyż

Transport

Drogi

Przez miejscowość przechodzi droga krajowa nr 94

Autobusy

W miejscowości znajdowało się pięć przystanków autobusowych należących do MZK Bolesławiec:

  • Kruszyn Pętla (linie: 1,3,6)
  • Kruszyn Szkoła (linie: 3,6)
  • Kruszyn II (linie: 3,6)
  • Kruszyn Osiedle (linie: 10,6,3)
  • Kruszyn Osiedle – Na żądanie (linie: 6,3)

W związku z wprowadzeniem bezpłatnej komunikacji miejskiej w Bolesławcu linie autobusowe MZK Bolesławiec kończą bieg w granicach miasta, nie dojeżdżając między innymi do Kruszyna[6].

Edukacja

Znajduje się tu szkoła podstawowa. Szkoła posiada własną bibliotekę. Dodatkowo można rozwijać swoje zainteresowania w Gminnym Ośrodku Kultury i Sportu (GOKiS).

Przypisy

  1. GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 632 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Waldemar Bena opis do mapy „Bory Dolnośląskie, Przemkowski Park Krajobrazowy” Wydawnictwo Turystyczne Plan, Jelenia Góra 2004 ISBN 83-88049-83-6.
  4. Sebastian Zielonka, Krótka historia szkoły w Kruszynie, Istotne.pl.
  5. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 1. [dostęp 2012-09-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-29)].
  6. Nowoczesne autobusy i bezpłatna komunikacja w Bolesławcu, Urząd Miasta Bolesławiec, 23 czerwca 2018 [dostęp 2019-06-02].

Bibliografia

  • Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 7 Pogórze Kaczawskie, red. Marek Staffa, Wydawnictwo I-BiS, Wrocław 2002, ISBN 83-85773-47-9.
  • Góry i Pogórze Kaczawskie. Skala 1:40.000. Jelenia Góra: Wydawnictwo Turystyczne Plan, 2004. wyd. II. ISBN 83-88049-02-X.

Media użyte na tej stronie

Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
POL województwo dolnośląskie flag.svg
Flaga województwa dolnośląskiego
Kruszyn, kościół 01.JPG
Autor: Kazimierz Surma, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kościół pw. Sw. Jana Chrzciciela w Kruszynie, woj. dolnośląskie
Pałac w Kruszynie, anon01.JPG
Autor: Aniaonion, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Pałac z XVIII wieku w Kruszynie, gmina Bolesławiec