Książ Mały

Artykuł

50°26′27″N 20°12′34″E

- błąd

39 m

WD

50°26'26.9"N, 20°12'33.8"E, 50°26'23.68"N, 20°12'34.42"E

- błąd

14 m

Odległość

1 m

Książ Mały
wieś
Ilustracja
Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

miechowski

Gmina

Książ Wielki

Liczba ludności (2006)

220

Strefa numeracyjna

41

Tablice rejestracyjne

KMI

SIMC

0246563

Położenie na mapie gminy Książ Wielki
Mapa konturowa gminy Książ Wielki, po prawej znajduje się punkt z opisem „Książ Mały”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko górnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Książ Mały”
Położenie na mapie powiatu miechowskiego
Mapa konturowa powiatu miechowskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Książ Mały”
Ziemia50°26′27″N 20°12′34″E/50,440833 20,209444

Książ Mały – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie miechowskim, w gminie Książ Wielki[1].

W 1595 roku wieś położona w powiecie ksiąskim województwa krakowskiego była własnością starosty chęcińskiego Piotra Myszkowskiego[2]. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Książ Mały. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Historia

Na przełomie XIV i XV w. właścicielami Książa Małego byli Niemstowie Kule herbu Jastrzębiec. W tym okresie powstał kościół parafialny. Pleban z Książa Małego Mikołaj został zamordowany w 1463 w kościele w Słaboszowie. W XVI w. w Książu Małym powstała szkoła katolicka. Około 1710 powstała figura Jana dłuta Jerzego Hankisa, która znajduje się w kościele.

Po powstaniu listopadowym dobra ziemskie Książ Mały będące własnością Jana Olrycha Szanieckiego zostały skonfiskowane za jego udział w powstaniu a on sam został skazany na karę śmierci[3][4]. W 1863 przez Książ Mały maszerował Adam Chmielowski. W pobliskim Giebułtowie zabito trzech chłopów, uczestników powstania styczniowego, których pochowano na cmentarzu w Książu Małym.
W 1884 szkołę katolicką przekształcono w szkołę elementarną z językiem wykładowym rosyjskim. W tym czasie Książ Mały był siedzibą gminy. W 1914 przez wieś przemaszerowała Pierwsza Kompania Kadrowa. Pod koniec sierpnia 1944 hitlerowcy dokonali pacyfikacji Książa Małego.

W 1963 r. wybudowano nowy budynek szkoły podstawowej. Z początkiem XXI w. PKS Będzin i PKS Miechów zlikwidowały wszystkie połączenia z Książem Małym.

Zabytki

Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[5]:

  • Kościół pw. Narodzenia NMP oraz dzwonnica drewniana z 1724 roku.

Przypisy

  1. GUS. Rejestr TERYT
  2. Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 109.
  3. Andrzej Dziubiński, Przechadzka po Pińczowie i okolicach, Pińczów 1992, s.16.
  4. Tygodnik Petersburski 1834, nr 89, s. 533.
  5. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021.

Media użyte na tej stronie

Lesser Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 50.59 N
  • S: 49.07 N
  • W: 18.92 E
  • E: 21.55 E
617940 Książ Mały kościół g.Książ Wielki p.miechowski woj.małopolskie 2.JPG
Autor: Januszk57, Licencja: CC BY-SA 4.0
Książ Mały - rzymskokatolicki kościół parafialny pw. Narodzenia NMP, XVI, 1670, 1886