Książnice Wielkie

Książnice Wielkie

wieś
Panorama wsi z widokiem na kościół parafialny
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	proszowicki
Gmina	Koszyce
Liczba ludności (2022)	388[1]
Strefa numeracyjna	41
Kod pocztowy	32-130[2]
Tablice rejestracyjne	KPR
SIMC	0244660
Położenie na mapie gminy Koszyce Książnice Wielkie
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Książnice Wielkie
Położenie na mapie województwa małopolskiego Książnice Wielkie
Położenie na mapie powiatu proszowickiego Książnice Wielkie
50°09′54″N 20°31′45″E/50,165000 20,529167

Książnice Wielkie – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie proszowickim, w gminie Koszyce.

Podział

Historia i opis wsi

Pierwsze wzmianki o wsi i parafii książnickiej pochodzą z XII wieku. W kościele parafialnym w Książnicach Wielkich pod wezwaniem WNMP znajduje się zabytkowy gotycki ołtarz wykonany prawdopodobnie przez uczniów Wita Stwosza przy udziale samego mistrza. Jest on miniaturą ołtarza w Kościele Mariackim w Krakowie. Nieopodal Książnic Wielkich płynie jeden z dopływów Wisły – Szreniawa. Miejscowość słynie z uprawy wysokiej jakości tytoniu papierosowego. Dzięki znakomitym warunkom glebowym wieś posiada świetnie rozwinięte rolnictwo.

W Królestwie Polskim istniała gmina Książnice Wielkie. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Książnice. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Archeologia

Początki osadnictwa na terenie Książnic Wielkich sięgają 6000 lat p.n.e. Dowodzą tego prowadzone na szeroką skalę w okresie międzywojennym wykopaliska archeologiczne. Odkryto wtedy cmentarzysko użytkowane przez członków dwóch kultur neolitycznych (kultura ceramiki sznurowej oraz kultura pucharów lejkowatych). Na cmentarzysku odnaleziono m.in. groby niszowe^[5].

Zabytki

• Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP – został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego^[6].

Urodzeni w Książnicach Wielkich

• Jan Gurda – polski duchowny rzymskokatolicki, biskup pomocniczy kielecki w latach 1972–1993.
• Kazimierz Gurda – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor nauk teologicznych, rektor Wyższego Seminarium Duchownego w Kielcach w latach 1998–2005, biskup pomocniczy kielecki w latach 2005–2014, biskup diecezjalny siedlecki od 2014.
• Henryk Kupiszewski – polski znawca prawa rzymskiego, filozof i moralista, dyplomata.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Andrzej Solarz: Kościół parafialny w Książnicach Wielkich pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Internetowy Kurier Proszowski, 2008-12-12. [dostęp 2019-01-13].
• Książnice 1) Wielkie, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 827 .