Księstwo kozielskie

Księstwo Kozielskie
Kozelské knížectví
1284-1366 1412-1472
Stolica

Koźle

Pierwszy władca

Kazimierz Bytomski

Ostatni władca

Konrad Oleśnicki

Zależne od

Królestwa Czeskiego

wyłączenie z księstwa opolskiego

1284

Utworzenie księstwa oleśnicko-kozielskiego

1366

Mapa Księstwa Kozielskiego
Podział Śląska 1312-1317

Księstwo kozielskie (cz. Kozelské knížectví, niem. Herzogtum Cosel) – księstwo śląskie wchodzące w skład księstwa bytomskiego.

Historia

W 1281 zmarł Władysław opolski. W wyniku podziału spadku Księstwo opolskie z Bytomiem i Koźlem przypadło w schedzie Bolkowi i Kazimierzowi jako współksiążętom. W 1284 Bolko i Kazimierz dokonali podziału księstwa: Kazimierz został samodzielnym księciem na Bytomiu, Koźlu i Toszku jako książę bytomski. W 1303 r. Kazimierz zdecydował się wydzielić swoim dorastającym synom własne dzielnice - starszy Bolesław otrzymał wówczas Toszek, zaś młodszy Władysław Koźle, w którym objął samodzielne rządy w 1312 r. W 1316 r. w nieznanych bliżej okolicznościach książę kozielski Władysław pozbawił Siemowita władzy nad Bytomiem. W 1334 roku Władysław zastawił księstwo kozielskie za 4000 hrywien srebra księciu Leszkowi raciborskiemu. Po bezpotomnej śmierci księcia Leszka księstwo kozielskie wróciło do Władysława, który w 1337 podarował je najstarszemu synowi Kazimierzowi, który zmarł już w 1342 roku. Drugi syn Władysława, Bolesław bytomski, po śmierci ojca ok 1352 r. przejął władzę w obu księstwach. Bolesław władał Bytomiem do swojej śmierci, tj. do 1354/1355, kiedy na mocy umowy zawartej jeszcze za życia ojca Władysława księstwo bytomsko-kozielskie przypadło w schedzie najbliższym krewnym, tj. księciu oleśnickiemu Konradowi I oleśnickiemu oraz księciu cieszyńskiemu Przemysławowi I. Faktyczny podział księstwa nastąpił po długich sporach dopiero w 1369 r. (wcześniej Bytom stanowił oprawę wdowią księżnej Małgorzaty). Odtąd księstwo kozielskie stanowiło dziedziczną domenę książąt oleśnickich[1], a księstwo bytomskie stanowiło dobro wspólnej ręki książąt oleśnickich i książąt cieszyńskich.

W 1489 r. księstwo kozielskie podbił król węgierski Maciej Korwin. Po jego śmierci księstwo wróciło do prawowitego właściciela, czyli Konrada X. W 1492 r. wymarła oleśnicka gałąź rodu Piastów i księstwo włączono do czeskiej domeny królewskiej. Władysław II Jagiellończyk sprzedał lenno Janowi II Dobremu, który w 1509 roku zjednoczył je z księstwem opolskim. W 1532 Jan II zmarł, a księstwo kozielskie ponownie stało się własnością państwa czeskiego.

Książęta kozielscy

Przypisy

  1. Władysław Jan Grabski: 300 miast wróciło do Polski. Wyd. III. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1960, s. 196.

Bibliografia

  • Rudolf Žáček, Dějiny Slezska v datech, wyd. 1., Praha: Libri, 2004, s. 406, 407, 414, 414, 422–423, 434-439, ISBN 978-80-7277-172-1, OCLC 56779581.
  • Hermann Aubin i inni, Geschichte Schlesiens, wyd. 5., Sigmaringen: Thorbecke, 1988–, s. 124, 145, 158, 169, 183-199, ISBN 3-7995-6341-5, OCLC 18940087.
  • Hugo Weczerka, Schlesien, wyd. 1., Stuttgart: Kröner, 1977, s. 72–74, 594–597, ISBN 3-520-31601-3, OCLC 4245013.

Media użyte na tej stronie

Nuvola apps important orange.svg
Autor: David Vignoni (original), Bastique (SVG), Rocket000 (recolored), Licencja: LGPL
Orange warning icon.
Silesia 1312-1317.PNG
Autor: Mix321, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Księstwa śląskie w latach 1312-1317