Kultura Zrzuty

Kultura Zrzuty
Państwo

 Polska

Siedziba

Łódź, ul. Piotrkowska 149

Data założenia

1981

Zakończenie działalności

1987

Rodzaj stowarzyszenia

grupa artystyczna

Profil działalności

film, fotografia, malarstwo, poezja, teatr

Zasięg

Polska

Powiązania

Łódź Kaliska

brak współrzędnych
Strona internetowa

Kultura Zrzuty (ang. Pitch-In Culture) – grupa artystyczna działająca w latach 1981–1987[1].

Geneza nazwy

Nazwę „Kultura Zrzuty” wymyślił w 1984 Jacek Jóźwiak[2]. Według pomysłodawcy nazwy, treści publikowane w czasopiśmie „Tango”, tworzonym przez reprezentantów Kultury Zrzuty, stanowią „zrzutę”, tj. zbiór indywidualnych postaw, podejmują różnorodną tematykę o zróżnicowanych wartościach. Według Jóźwiaka za grupą nie stała usystematyzowana idea kierująca jej działaniami. Kultura Zrzuty stanowiła zapowiedź postmodernizmu – połączenie różnorodnych nurtów sztuki, często pozbawione pogłębionej refleksji i poszukiwań. Obejmowała wydarzenia artystyczne i towarzyskie, funkcjonujące na granicy żartu i nonszalancji wobec otaczającego świata i związana była m.in. z filmem, fotografią, malarstwem, poezją oraz teatrem[3].

Według Zofii Łuczko termin „Zrzuta” miał nawiązywać do „zrzutki” na wspólne mieszkanie, wyżywienie, podróże, a także finansowanie materiałów do realizacji projektów artystycznych, co związane było z chęcią utrzymania niezależności od mecenatu i akceptacji wówczas uznanych artystów. Według artystki, sztuka Kultury Zrzuty miała nawiązywać do dadaizmu, pop-artu, neoanarchizmu i surrealizmu[1].

Według Józefa Robakowskiego termin „Kultura Zrzuty” odnosi się do całego nurtu sztuki antyawangardowej lat 80. XX w.[4]

Historia

Kultura Zrzuty powstała w opozycji do stanu wojennego w Polsce ogłoszonego w 1981, który wywołał w trudności i ograniczenia w życiu społecznym i politycznym. Artyści ograniczeni przez aparat państwowy dążyli do samoorganizacji[5]. Miała ona swoje początki w środowisku grupy artystycznej Łódź Kaliska[4]. Głównym miejscem spotkań członków grupy była pracownia wykładowcy, Włodzimierza Adamiaka, o nazwie „Strych”[6] przy ul. Piotrkowskiej 149 w Łodzi[7].

Działania związane z Kulturą Zrzuty przede wszystkim koncentrowały się w Łodzi, niemniej angażowały społeczność artystów z różnych regionów kraju. Niektóre z aktywności artystycznych miały swoje miejsce w Warszawie, Wrocławiu, Poznaniu i Gdańsku[8]. Pierwsze, znaczące spotkania związane z Kulturą Zrzuty to m.in.: spotkanie w Osieku nad Wisłą (w czerwcu 1981), Nieme kino w Łodzi (w lutym 1983), Teofilów (we wrześniu 1983). Wydarzenia te pozwoliły zacieśnić grupę określaną Kulturą Zrzuty do konkretnych osób. Organizowane były również wydarzenia otwarte, pozwalające na przenikanie się różnych środowisk, luźno związanych z Kulturą Zrzuty, takie jak Pielgrzymka artystyczna: Niech żyje sztuka! (Łódź, wrzesień 1983) i Kolęda artystyczna nad morzem bez hasła (Koszalin, luty 1984)[4].

Spotkania związane z KZ opierały się na niezależnych kontaktach i przyjaźniach, posiadały luźną formę. Zazwyczaj były one organizowane na przestrzeni kilku dni o różnych porach, m.in. w prywatnych mieszkaniach oraz pracowniach. Odbywały się bez wcześniej ustalanego programu. W ramach wydarzeń organizowane były koncerty, projekcje filmów, performance, wystąpienia zakończone dyskusjami[9].

Przez część uczestników wydarzeń organizowanych przez KZ, za jej koniec uznaje się przełom lat 1984 i 1985, kiedy to pierwsi artyści działający w ramach grupy zaczęli powracać do działalności w ramach galerii sztuki. Za koniec Kultury Zrzuty niekiedy uznaje się powrót do uczestnictwa wystawach przez Łódź Kaliską oraz funkcjonowanie jej pod własnym szyldem w 1985[8]. Archiwistka Kultury Zrzuty – Zofia Łuczko uznaje 1987 za koniec jej funkcjonowania[1]. W Koszalinie wydarzenia związane z KZ organizowane były do 1990[9].

Kultura Zrzuty publikowała własne czasopismo „Tango”, które w swojej treści zawierało: manifesty, kolaże fotograficzne, rysunki, odbitki szablonów, teksty oraz formy przestrzenne[9].

Członkowie

Archiwistka Kultury Zrzuty wyróżnia twórców będących stałymi członkami grupy oraz artystów uczestniczących w działaniach grupy. Do pierwszej grupy należą m.in.:

Przypisy

  1. a b c Zofia Łuczko, Kultura Zrzuty, Kultura Zrzuty [dostęp 2022-03-28].
  2. Łatwiej było działać w grupie / Sztuka / dwutygodnik.com, dwutygodnik.com [dostęp 2022-03-28] (pol.).
  3. Jacek Jóźwiak, Kultura Zrzuty – o pamięci i realizacji idei, „Sztuka i Dokumentacja” (7), 2012, s. 76–77.
  4. a b c Grzegorz Dziamski, Kultura Zrzuty trzydzieści lat później, „Sztuka i Dokumentacja” (7), 2012.
  5. Czym była/jest Kultura Zrzuty?, „Sztuka i Dokumentacja” (7), 2012.
  6. Zofia Łuczko, Miejsca – Strych, Kultura Zrzuty [dostęp 2022-03-28].
  7. rd, Kim jest Adamiak, lodz.wyborcza.pl, 21 listopada 2005 [dostęp 2022-03-25].
  8. a b Adam Sobota, Kultura Zrzuty – suplement do tematu, „Sztuka i Dokumentacja” (7), 2012.
  9. a b c Wojciech Ciesielski, Sztuka w pociągu relacji Łódź-Koszalin, „Sztuka i Dokumentacja” (7), 2012.
  10. Zofia Łuczko, Twórcy, Kultura Zrzuty [dostęp 2022-03-28].

Media użyte na tej stronie