Kwadratura (architektura)

Sufit w Kościele Jezuitów w Wiedniu, fresk wykorzystujący technikę kwadratury, autor: Andrea Pozzo

Kwadratura (także quadratura) – termin wprowadzony w epoce baroku na określenie symulacji elementów architektonicznych przy wykorzystaniu efektów złudzenia optycznego. Technika kwadratury łączy elementy architektury, malarstwa i rzeźby, dając efekt iluzji przestrzeni.

Historia

Kwadratura pojawiła się po raz pierwszy w sztuce starożytnego Rzymu, w XV wieku ten rodzaj dekoracji przywrócił Andrea Mantegna. Rozkwit kwadratury nastąpił w epoce baroku, szczególnie we Włoszech.

Technika

Artysta domalowywał w perspektywie "fałszywe" elementy architektoniczne na płaskim lub kolebkowym sklepieniu w taki sposób, że sprawiają wrażenie kontynuacji tych istniejących. Linie perspektywy zbiegają się w jednym punkcie. Postacie w mocno skróconej perspektywie oraz domalowane ściany czy kolumny dają złudzenie przestrzennej głębi, sfery niebieskiej czy prześwitu nieba.

Z techniką kwadratury wiąże się często zastosowanie anamorfozy – przeznaczone do oglądania pod odpowiednim kątem obrazy naścienne mogą np. udawać prawdziwe posągi stojące w niszach czy sprawiać wrażenie prześwitu z widocznym niebem.

Przykłady zastosowania kwadratury

Zobacz też

Bibliografia

  • Ian. Chilvers: Oksfordzki leksykon sztuki. Warszawa: Arkady, 2002, s. 538. ISBN 83-213-4157-8.

Media użyte na tej stronie

Wien.Jesuitenkirche28.JPG
Autor: Georges Jansoone, Licencja: CC BY 2.5
General view on the ceiling of the Jesuitenkirche, Vienna