Kwashiorkor

Objawy kwashiorkor u dziecka: obrzęk twarzy, wypadające włosy. Zapalenie jamy ustnej wskazuje na możliwy współistniejący niedobór witamin z grupy B.
Dziecko chore na kwashiorkor, przebywające w obozie dla uchodźców. Jedna z wielu ofiar wojny domowej w Nigerii z secesjonistyczną Biafrą w latach 1967–1970.
Dzieci z opiekunką z nigeryjskiego domu dziecka cierpiące na kwashiorkor (późne lata 60).

Kwashiorkor – dotycząca najczęściej dzieci w ubogich krajach choroba powodowana tak niedoborem ilościowym, jak i jakościowym (białko, witaminy, pierwiastki śladowe) pożywienia. Niedobory żywieniowe zaburzają syntezę enzymów, niedostateczna podaż aminokwasów prowadzi do zmian funkcji, a potem również struktury narządów wewnętrznych, wtórnie – także do zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej i układu odpornościowego, dochodzi do zakażeń, w tym na przykład rzadko spotykanego u osób prawidłowo żywionych raka wodnego.

Cierpiący na kwashiorkor jest osłabiony, apatyczny, zaniki tkanki tłuszczowej i mięśni mogą być maskowane obrzękami, szczególnie brzucha. Obserwuje się ginekomastię, powiększenie ślinianek, hipogonadyzm. Laboratoryjnie można wykazać przewodnienie hipotoniczne, ubytki pierwiastków śladowych, hipolipidemię, niewydolność zewnątrzwydzielniczą i wewnątrzwydzielniczą trzustki (z hipoglikemią około 50 mg% i nietolerancją glukozy przy hiperinsulinemii) oraz niedokrwistość. Wchłanianie wody w dolnym odcinku przewodu pokarmowego i zagęszczanie moczu w nerkach jest upośledzone, dlatego chorzy wydalają objętościowo dużo kału i moczu.

Rozpoznanie na podstawie wywiadu i opisanych zmian nie nastręcza zwykle trudności.

Nieleczony kwashiorkor jest zawsze śmiertelny, w jego leczeniu ważne jest powolne wyrównywanie stwierdzonych niedoborów, a następnie równie ostrożne rozszerzanie diety, co przy wczesnym podjęciu terapii zwykle zapewnia korzystne rokowanie.

Nazwa kwashiorkor pochodzi prawdopodobnie z języka jednego z ghańskich plemion – ga – i oznacza „dziecko odstawione (od piersi przez młodsze rodzeństwo)”. Według niektórych źródeł może oznaczać „czerwonego chłopca”[1] – od czerwonawego odcienia koloru włosów występującego w przebiegu choroby.

Zobacz też

Przypisy

  1. kwashiorkor, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2022-10-03] (ang.).

Bibliografia

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.
Starved girl.jpg
This late 1960s photograph shows a seated, listless child, who was among many kwashiorkor cases found in Iași relief camps during the Nigerian–Biafran war. Kwashiorkor is a disease brought on due to a severe dietary protein deficiency, and this child, whose diet fit such a deficiency profile, presented with symptoms including edema of legs and feet, light-colored, thinning hair, anemia, a pot-belly, and shiny skin. A large number of relief camps were established for nutrition assessment and feeding operations for the local villagers around the war zone.
Kwashiorkor 6180.jpg
This 1970 photograph depicts an infant presented with symptoms indicative of w:en:Kwashiorkor, a dietary protein deficiency, as well as a Vitamin B deficiency. Kwashiorkor sufferers, i.e., inadequate dietary protein intake, show signs of thinning hair or “Flag Sign”, edema, inadequate growth, and weight loss. Note the angular stomatitis indicative of an accompanying Vitamin B deficiency as well. 1824-71T, Box 5.7DD