Latarnia Morska Gąski

Latarnia Morska Gąski
Ilustracja
Latarnia Morska Gąski
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Miejscowość

Gąski

Wysokość wieży

49,80 m

Wysokość światła

51,10 m n.p.m.

Zasięg światła

23,50 Mm

Charakterystyka światła

Przerywane grupowe
Okres: 15,00 s
Światło: 2,50 s
Przerwa: 1,20 s
Światło: 2,50 s
Przerwa: 1,20 s
Światło: 6,40 s
Przerwa: 1,20 s

Data budowy

1878

Administrator

Urząd Morski w Szczecinie

Położenie na mapie gminy Mielno
Mapa konturowa gminy Mielno, blisko lewej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Latarnia Morska Gąski”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Latarnia Morska Gąski”
Położenie na mapie powiatu koszalińskiego
Mapa konturowa powiatu koszalińskiego, blisko lewej krawiędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Latarnia Morska Gąski”
Ziemia54°14′34″N 15°52′22″E/54,242778 15,872778
Latarnia Morska Gąski

Latarnia Morska Gąski – latarnia morska na Wybrzeżu Słowińskim, nad Morzem Bałtyckim, położona w woj. zachodniopomorskim, powiecie koszalińskim, gminie Mielno, we wsi Gąski[1].

Latarnia znajduje się pomiędzy Latarnią Morską w Kołobrzegu (około 22 km na zachód) a Latarnią Morską w Darłowie (około 40 km na wschód).

Informacje ogólne

Latarnia jest administrowana przez Urząd Morski w Szczecinie (przed 1 kwietnia 2020 roku przez Urząd Morski w Słupsku) i jest udostępniona do zwiedzania.

Latarnia Gąski jest uznawana za miejsce graniczne Zatoki Pomorskiej. Obszar morski na wschód od latarni należy do właściwego Basenu Bornholmskiego (Niecki Wschodniobornholmskiej), a na zachód do Zatoki Pomorskiej.

Zespół latarni morskiej, obejmujący latarnię, dom latarników, stodołę, budynek inwentarski, ogrodzenie oraz mur zostały wpisane do rejestru zabytków[2].

Znajduje się tu jedna z 11 stacji brzegowych na polskim wybrzeżu systemu AIS-PL projektu HELCOM, który umożliwia automatyczne monitorowanie ruchu statków w strefie przybrzeżnej. Antena stacji w Gąskach ma wysokość 50 m[3].

Dane techniczne

  • Wysokość wieży: 49,80 m
  • Wysokość światła: 51,10 m n.p.m.
  • Zasięg nominalny światła: 23,50 Mm (43,522 km)
  • Charakterystyka światła: Przerywane grupowe[4]
    • Okres: 15,0 s
    • Przerwa: 1,2 s
    • Światło: 2,5 s
    • Przerwa: 1,2 s
    • Światło: 2,5 s
    • Przerwa: 1,2 s
    • Światło: 6,4 s

Wyposażona w AIS[4] MMSI 2614500[5]

Historia

Latarnię zbudowano w latach 1876–1878[6]. Warty uwagi jest fakt, że materiały do jej budowy dowożono statkami i wyładowywano na specjalnie postawionym pomoście. Jest przykładem typowej trójczłonowej konstrukcji, której podstawą jest ośmiokąt o średnicy 11,3 metra, na nim opiera się okrągła wieża o grubych na 3,3 metra licowanych obustronnie ścianach. Pod kopułą w latarni umieszczono pierwotnie naftowy aparat Fresnela, który dawał białe światło naftowe o zasięgu 18 Mm. Latarnię obsługiwało dwóch latarników, którzy mieszkali w budynku położonym na południe od wieży[7]. Według dokumentacji z roku 1927 w laternie zainstalowana została optyka zasilana energią elektryczną i urządzenie przesłonowe, regulowane mechanizmem zegarowym z wahadłem dla utrzymania charakterystyki światła. Ponownie uruchomiono ją po II wojnie światowej, w 1948 roku. Obecnie w laternie umieszczona jest soczewka pierścieniowo-bębnowa z 1500 W żarówką.

Turystyka

Kompleks zabudowań latarni stanowi rzadko spotykaną całość o wysokich walorach historyczno-architektonicznych. Na terenie kompleksu umiejscowiły się punkty gastronomiczne, sprzedaży pamiątek oraz w niedalekiej odległości parking samochodowy, co przyczyniło się do określenia jej, jako „przyjazną dla turystów” i godną odwiedzin[7].

W pobliżu latarni znajduje się węzeł znakowanych szlaków turystycznych:

Szlaki piesze:

Szlaki rowerowe:

PL EuroVelo 10.svg EV10 Szlak Wokół Bałtyku

  • Szlak start.svg szlak rowerowy niebieski Szlak Rowerowy Pałacowy

W filatelistyce

Latarnia została przedstawiona na polskim znaczku pocztowym o numerze katalogowym 4092, wydanym przez Pocztę Polską w obiegu od 29 maja 2006 roku[8].

Zdjęcia

  • Latarnia Morska Gąski
  • Latarnia Morska Gąski

    Latarnia Morska Gąski

  • Latarnia Morska Gąski – widok z okna

    Latarnia Morska Gąski – widok z okna

  • Światło latarni

Przypisy

  1. ↑ Latarnia Morska Gąski. [w:] Polskie latarnie morskie [on-line]. [dostęp 2021-04-07].
  2. ↑ Zachodniopomorski rejestr KOBiDZ, nr rej. A-363 z 14.08.2008
  3. ↑ Marek Dziewicki, Marcin Waraksa: Status AIS – PL. Urząd Morski w Gdyni.
  4. ↑ a b Pub. 116 List of lights radio aids and fog signals Baltic Sea with Kattegat, Belts and Sound and Gulf of Bothnia. Springfield, VA: NATIONAL GEOSPATIAL-INTELLIGENCE AGENCY, 2013, s. 93. [dostęp 2013-07-08]. (ang.).
  5. ↑ Latarnia morska Gąski w marinetraffic.com. [dostęp 2013-07-05]. Cytat: 2610800 (pol.).
  6. ↑ Marian Czerner: Latarnie polskiego wybrzeża. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1986, s. 128-130. ISBN 83-210-0602-7.
  7. ↑ a b Renata Baczyńska, Polskie latarnie morskie i ich związek z gospodarką turystyczną, Bydgoszcz 2010, s. 38-41 [dostęp 2021-04-03].
  8. ↑ Latarnie morskie :: Katalog Znaków Pocztowych, www.kzp.pl [dostęp 2022-06-11] (pol.).

Linki zewnętrzne

Polskie latarnie morskie
Czynne
Nieczynne
istniejące
Zniszczone
nieistniejące

Świnoujście

Media użyte na tej stronie

West Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of West Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.65 N
  • S: 52.58 N
  • W: 13.95 E
  • E: 17.10 E
Powiat koszaliński location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu koszalińskiego, Polska
Lighthouse icon centered.svg
Symbol latarnii do legendy mapy
POL Szlak czerwony.svg
Czerwony szlak turystyczny.
Szlak rowerowy niebieski.svg
Niebieski szlak rowerowy
Latarnia morska Gąski widziana od strony wjazdu do miejscowości.jpg
Autor: Tomasz Lerczak, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zdjęcie wykonane podczas wyprawy wzdłuż polskiego wybrzeża w lipcu 2018. Wyprawa dofinansowana przez Stowarzyszenie Wikimedia Polska oraz Towarzystwo Przyjaciół Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku.
Latarnia morska Gąski.mp3
Autor: Borys Kozielski, Licencja: CC BY 4.0
Podkast dla Wikipedii nagrywany podczas wyprawy wzdłuż polskiego wybrzeża w lipcu 2018. Wyprawa dofinansowana przez Stowarzyszenie Wikimedia Polska oraz Towarzystwo Przyjaciół Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku.

Blog wyprawy: http://otworzsie.org.pl/blog/category/nieodplatna-dzialalnosc-statutowa/projekty/podkasty-dla-wikipedii/latarnie-morskie-w-polsce/

Więcej o podkastach dla Wikipedii: https://pl.wikiradio.org/wiki/Podkasty_dla_Wikipedii
PL EuroVelo 10.svg
Polskie oznakowanie rowerowych szlaków EuroVelo.
Gąski, latarnia morska (Aw58).JPG
Autor: Aw58, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Gąski, latarnia morska, 1876-1878
Widok z okna wewnątrz Latarni Morskiej Gąski.jpg
Autor: Niko2002, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zdjęcie przedstawia widok z okna wewnątrz Latarni Morskiej Gąski. Zostało wykonane 30 lipca 2015r. o godz. 17:38:45.
Latarnia Morska Gąski.webm
Autor: Artur Strzelczyk, Licencja: CC BY-SA 4.0
Światło latarni morskiej w Gąskach
Gąski, latarnia morska (Aw58) DSC08862.JPG
Autor: Aw58, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Gąski, latarnia morska, 1876-1878
Mielno (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Mielno, Polska
Latarnia morska świnoujście po zachodzie słońca.jpg
Autor: Tomasz Lerczak, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zdjęcie wykonane podczas wyprawy wzdłuż polskiego wybrzeża w lipcu 2018. Wyprawa dofinansowana przez Stowarzyszenie Wikimedia Polska oraz Towarzystwo Przyjaciół Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku