Lebes gamikos

Po lewej: lebes gamikos, ok. 520–510 p.n.e. (Petit Palais); po prawej: rysunek profilu i przekroju przykładowego lebesu gamikosu – typ A

Po lewej: lebes gamikos, ok. 335 p.n.e. (Muzeum Narodowe w Warszawie); po prawej: rysunek profilu i przekroju przykładowego lebesu gamikosu – typ B

Lebes gamikos (stgr. λέβης γαμικός) – rodzaj starożytnego greckiego naczynia ceramicznego z wiekiem, na stojaku lub cokole, używanego w kąpieli weselnej.

Lebesy weselne pojawiły się na początku VI wieku. W czerwonofigurowej ceramice attyckiej występowały do połowy IV wieku p.n.e., zaś w południowej Italii do końca IV wieku p.n.e. Poprzedziły je kotyle-kratery, również mocowane na stojakach^[1].

Jeśli chodzi o kształt, to lebes gamikos to nic innego jak lebes przymocowany do ceramicznego stojaka kielichowego. Do górnej części brzuśca przymocowane są imadła. Miska lebesu zwykle ma kopulastą pokrywę zwieńczoną wysokim trzonkiem. Rozróżnia się dwa typy: typ A z wysokim stojakiem i niską szyją oraz typ B na niskiej stopce i całkowicie pozbawiony szyi^[1].

W zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie, w kolekcji sztuki antycznej, starożytnego Egiptu i Wschodu znajduje się Lebes gamikos z przedstawieniem kobiety ze szkatułką i Erosa z lustrem, attycki, w stylu czerwonofigurowym z ok. 335 roku p.n.e. (nr inw. 200551/a-b MNW)^[2].

Na naczyniach tych często pojawiają się malunki procesji ślubnej lub kobiet przygotowujących się do ślubu^[3].

Zobacz też

• Typologia antycznej ceramiki greckiej

Przypisy

Ceramika starożytnej Grecji

Naczynia na wino	Amfora Chous Kantaros Kotyle Kyatos (kyathos) Kyliks Lakaina Mastos Ojnochoe (oinochoe) Olpe Pelike Psykter Ryton Skyfos
Naczynia na wodę	Amfora Hydria Hydriskos Kalpis Situla
Naczynia do mieszania	Dejnos (dinos) Krater
Do gotowania	Chytra Lebes
Zastawa stołowa	Talerz rybny
Na perfumy i olejki, weselne	Alabastron Amforiskos Aryballos Askos Eksaleiptron (plemochoe, koton) Lebes gamikos Lekyt Lutrofora (lutroforos) Lydion Pelike Pyksis
Ceramika rytualna	Kernos Lekyt Lutrofora (lutroforos) Fiale (patera)
Przechowywanie i inne	Amfora Chytra Kalatos Lebes Lekane Lekanis Pelike Pitos Situla Stamnos
Inne	Amis Epinetron Kaganek (lampka oliwna)
Techniki	Styl czerwonofigurowy Styl czarnofigurowy Styl geometryczny Styl kerczeński Ceramika białogruntowana Ceramika bilingwiczna Ceramika czarnopokostowana
Malarstwo wazowe	Amfora panatenajska Corpus Vasorum Antiquorum Hydrie Hadra Greccy malarze wazowi John D. Beazley Typologia