Legia Oficerska (PSZ)

Legia Oficerska
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1940

Rozformowanie

1942

Tradycje
Nadanie sztandaru

1941

Dowódcy
Pierwszy

ppłk Emisarski

Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych

wojska lądowe

Podległość

Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich

Legia Oficerska na Środkowym Wschodzie – oddział wojskowy Polskich Sił Zbrojnych.

Legia Oficerska została sformowana w 1940, w obozie Latrun, w Palestynie, na podstawie rozkazu L.dz. 579/I/Tjn/40 dowódcy Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich z 12 listopada 1940. W jej skład weszły nadwyżki oficerów zgrupowanych w Ośrodku Zapasowym SBSK. Służba w Legii była obowiązkowa dla podporuczników do lat 40 i poruczników oraz kapitanów do 45 lat[1].

21 grudnia 1940 dwie kompanie LO zostały przetransportowane do Egiptu, gdzie pełniły służbę wartowniczą. 1 kompania stacjonowała w Abukirze, a 2 kompania w Ditheili, gdzie ochraniały lotniska RAF[2]. Na początku 1941 Legia, jako batalion strzelecki, przegrupowała się do Cyrenajki i pełniła służbę wartowniczą w rejonach Benghazi, Mersa-Matruh i Sidi Barrani. W lipcu 1941 roku cała legia ześrodkowała się w obozie El-Amiria[2].

Rozwiązana została na przełomie 1941 i 1942 roku. Część żołnierzy zdolnych do służby przeszła do oddziałów tworzącej się Armii Polskiej na Wschodzie.

Dowództwo

  • dowódca - płk Adam Epler - od lata 1941
  • zastępca dowódcy - ppłk dypl. Jan Emisarski (po. dowódcy Legii w początkowym okresie)
  • szef sztabu - mjr dypl. Tadeusz Bastgen

Skład organizacyjny

  • kompania dowodzenia – ppłk geogr. Stanisław Lechner
    • plutony: dowodzenia, łączności[a], artylerii, moździerzy
  • 1 kompania - mjr Jasiński
  • 2 kompania - ppłk Leon Kolbuszewski
  • 3 kompania - ppłk dypl. Michał Talikowski
  • 4 kompania[b]- ppłk dypl. Tadeusz Zakrzewski (powstała we wrześniu 1941)

Stan legii 1 lutego 1941 wynosił: 227 oficerów. Uzbrojona była w karabiny angielskie Enfield i ckm typu Hotkins.

Dekalog praw i obowiązków

Legia posiadała swój dekalog praw i obowiązków legionisty [3].

Podporucznicy i porucznicy spełniali rolę szeregowych, kapitanowie podoficerów, a majorowie zastępców dowódców kompanii lub dowódców plutonów specjalnych, podpułkownicy dowódców kompanii. Podporucznicy i porucznicy w czasie służby zakrywali dystynkcje oficerskie. Pensja oficerska przysługiwała każdemu legioniście w zależności od posiadanego stopnia. Żaden z oficerów Legii (łącznie z dowództwem) nie korzystał z pocztowych, a z własnych pieniędzy opłacał Arabów- służących. Każda kompania posiadała swój sąd honorowy i kasyno oficerskie.

Symbole Legii

Sztandar
Sztandar, ufundowany przez uchodźców polskich w Palestynie, przekazali 29 czerwca 1941 delegacji wojska przedstawiciele kolonii polskiej z Latrun. 13 lipca 1941 roku w Agami, gen. Stanisław Kopański uroczyście przekazał znak bojowy żołnierzom Legii[4].

Na stronie głównej wykonanej z jednolitego materiału w kolorze amarantowym znajdował się napis „Honor i Ojczyzna”, na odwrotnej zaś na białym tle umieszczono wizerunek krzyża jerozolimskiego oraz napis: „Legia Oficerska w Egipcie”[4].

Obecnie sztandar Legii eksponowany jest w Instytucie Polskim i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie[5].

Odznaka
Odznaka posiada kształt wydłużonego krzyża maltańskiego. Wykonana z mosiądzu, złocona i emaliowana, trzyczęściowa o wym. 56 x 46 mm. Pośrodku nałożony stylizowany orzeł z inicjałami „LO” na skrzydłach i krzyżem jerozolimskim na piersi. Pod orłem półksiężyc, nad nim daty 1940 - 1941. Części emaliowane odznaki: krzyż maltański - emalia czarna, gwiazdki na jego bocznych ramionach oraz półksiężyc - emalia szmaragdowa. Gwiazdy wraz z półksiężycem stanowiły herb. Orzeł srebrny, inicjały i krzyż - złote[6].

Uwagi

  1. W plutonie łączności zgrupowano oficerów stanowiących obsadę "chóru legionowego" prowadzonego przez por. Józefa Nowaka
  2. W skład 4 kompanii weszli oficerowie którzy nie zostali zakwalifikowani do służby liniowej

Przypisy

  1. Terlecki 1983 ↓, s. 32.
  2. a b Biegański 1990 ↓, s. 70-71.
  3. Podany w formie streszczenia przez Jana Emisarskiego; Wspomnienia... str.89
  4. a b Murgrabia 1990 ↓, s. 44.
  5. Murgrabia 1990 ↓, s. 123.
  6. Partyka 1997 ↓, s. 16.

Bibliografia

  • Witold Biegański: Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1990, s. 70. ISBN 83-03-02923-1.
  • Jerzy Murgrabia: Symbole wojskowe Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Wydawnictwo Bellona, 1990. ISBN 83-11-07825-4.
  • Jan Partyka: Odznaki i oznaki PSZ na Zachodzie 1939-1945. Wojska Lądowe. Rzeszów: Wydawnictwo Libri Ressovienses, 1997. ISBN 83-902021-9-0.
  • Jan Pindela-Emisarski, Wacław Fiedler, Jacek Hlawaty: Wspomnienia: 1896-1945. Londyn: Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego, 2004. ISBN 0-902508-32-6.
  • Olgierd Terlecki: Bojowe szlaki pustynne. Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1983. ISBN 83-03-00229-5.
  • Piotr Żaroń: Armia Polska w ZSRR, na Bliskim i Środkowym Wschodzie, Warszawa 1981,

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).