Lekcja (dramat)

Lekcja (fr. La Leçon) – jednoaktowa sztuka teatralna autorstwa Eugèna Ionesco. Jest to jedno z ważniejszych dzieł dla teatru absurdu. Dramat został napisany w czerwcu 1950, a jego premiera odbyła się 20 lutego 1951 w Théâtre de Poche Montparnasse w szóstej dzielnicy Paryża. Reżyserem premierowego spektaklu był Marcel Cuvelier, który jednocześnie wcielił się w rolę Profesora. Od 1957 "Lekcja" wystawiana była w stałym repertuarze w paryskim Théâtre de la Huchette obok Łysej śpiewaczki.

Opis fabuły

Akcja dramatu rozgrywa się w prowincjonalnym miasteczku francuskim. Główną postacią jest profesor, człowiek w wieku od 50 do 60 lat. Oczekuje on wizyty swojej nowej uczennicy w wieku 18 lat. Trzecią osobą sztuki jest służąca profesora, kobieta w wieku od 40 do 50 lat. Martwi się ona o zdrowie profesora, oraz o przebieg korepetycji. Fabuła dramatu koncentruje się wokół przygotowania uczennicy do egzaminów, które otworzą jej drogę do osiągnięcia wyższych tytułów w edukacji. Profesor najpierw przepytuje uczennicę z arytmetyki, jednak z czasem jego teorie stają się coraz bardziej skomplikowane, dochodząc w końcu do szczytów absurdu. Uczennica pomimo szczerych chęci nie jest w stanie zrozumieć "arytmetyki" profesora. Jej zapał do nauki z biegiem czasu wygasa, a profesor staje się coraz bardziej śmiały i agresywny w wygłaszanych przez siebie twierdzeniach. Denerwuje go także oporność w nauce uczennicy. Po lekcji matematyki przechodzi do wykładu na temat fikcyjnego języka "neohiszpańskiego". Uczennica, nie będąc w stanie pojąć różnic pomiędzy regionalnymi odmianami tego języka dostaje bólu zębów, oraz innych części ciała. Podniecony profesor w kulminacyjnej scenie zabija dziewczynę niewidzialnym nożem. W ukryciu ciała pomaga mu służąca.

Bibliografia

• Eugène Ionesco, Théatre I: La Cantatrice chauve, La Lecon, Jacques ou la soumission, Les Chaises, Victimes du devoir, Amédée. Paris: Gallimard (1954).
• Eugène Ionesco, La cantatrice chauve, anti-pièce, suivi de La leçon, drame comique. (Taschenbuch) Paris: Éditions Gallimard (1954).
• Eugène Ionesco, Theaterstücke: Die kahle Sängerin, Die Unterrichtsstunde, Jakob oder Der Gehorsam, Die Stühle, Opfer der Pflicht, Amédée oder Wie wird man ihn los. Übers. v. J. und U. Seelmann-Eggebert. Neuwied und Berlin: Luchterhand (1959).
• Eugène Ionesco, Die Unterrichtsstunde. La Leçon. Komisches Drama in einem Akt. (Übers. v. Erica de Bary). In: Absurdes Theater. Stücke von Ionesco, Arrabal, Tardieu, Ghelderode, Audiberti. München: Deutscher Taschenbuch Verlag (1966). S. 37–70. ​ISBN 3-423-01626-4​
• Eugène Ionesco, Die Unterrichtsstunde. Audiobook (Audio CD) prod. v. Reinhart Spoerri. Christoph Merian Verlag.