Lewica narodowa

Lewica narodowa (inaczej lewicowy nacjonalizm) – ideologia polityczna będąca połączeniem lewicowych postulatów, takich jak równość społeczna z samostanowieniem narodów, antyimperializmem (m.in silnym sprzeciwem wobec NATO czy Unii Europejskiej^[1]) czy też antykapitalizmem.

W przeciwieństwie do prawicowego nacjonalizmu, narodowa lewica stoi w opozycji do etnacjonalizmu i broni praw mniejszości^[2], choć radykalne ruchy przejawiają tendencje rasistowskie, np. południowoafrykański Ruch Bojowników o Wolność Gospodarczą^[3].

Ma swoje korzenie w jakobinizmie, jednym z nurtów rewolucji francuskiej^[4], która jako pierwsza uznała naród za suwerenny podmiot. Lewica narodowa nie stanowi jednej doktryny. Pod względem społecznym reprezentuje wszystkie odcienie lewicowości od umiarkowanego reformizmu typu socjaldemokratycznego (np. Partia Rewolucyjno-Instytucjonalna, Republikańska Partia Ludowa w Turcji) po maoistowską ultralewicę (np. Ludowy Front Wyzwolenia Palestyny). Pod względem narodowym może reprezentować interesy narodów zarówno większościowych (np. Komunistyczna Partia Federacji Rosyjskiej, Ludowy Front Wyzwolenia na Sri Lance) jak mniejszościowym (np. Republikańska Lewica Katalonii).

Historycznymi przykładami partii lewicowo-narodowych są np. Indyjski Kongres Narodowy, który dążył do niepodległości Indii pod przewodnictwem Mahatmy Gandhiego czy Afrykański Kongres Narodowy Nelsona Mandeli walczący przeciwko apartheidowi. Obecnie działającymi partiami są Szkocka Partia Narodowa czy Blok Quebecu w Kanadzie.

Zobacz też

Tadeusz Fryzeł, Arabska myśl socjalistyczna. Doktryna socjalizmu arabskiego. Warszawa 1985
Marcin Kula, Narodowe i rewolucyjne. Londyn-Warszawa 1991
Marek J. Malinowski, Ideologie afrykańskie 1945-1985. Wrocław 1986
Jarosław Tomasiewicz. Po dwakroć niepokorni. Szkice z dziejów polskiej lewicy patriotycznej. Łódź 2014