Leysin

Leysin
Ilustracja
Herb
Herb
Państwo Szwajcaria
Kanton Vaud
SFOS5407
ZarządzającyJean-Marc Udriot
Powierzchnia18.54 km²
Wysokość1260 m n.p.m.
Populacja (2009)
• liczba ludności
• gęstość

3764
203 os./km²
Nr kierunkowy5407
Kod pocztowy1854
Tablice rejestracyjneVD
Położenie na mapie Vaud
Mapa konturowa Vaud, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Leysin”
Położenie na mapie Szwajcarii
Ziemia46°20′N 7°00′E/46,333333 7,000000
Strona internetowa

Leysin – miasto i gmina w zachodniej części Szwajcarii, w dystrykcie Aigle, w kantonie Vaud. Leysin jest ośrodkiem sportów zimowych. Leży na wysokości 1260 m n.p.m. i zajmuje powierzchnię 18,54 km². Według spisu ludności z 2009 roku Leysin zamieszkują 3764 osoby. Miasto położone jest w dolinie Rodanu, w miejscu gdzie Prealpy Fryburskie spotykaj się z Alpami Berneńskimi.

W pobliżu leżą między innymi Jezioro Genewskie oraz szczyty Les Diablerets, Grand Muveran, Tour d’Aï i Pic Chaussy. Najbliższym większym miastem jest Montreux.

Historia

Nazwa miejscowości (w formie Leissin) pojawiła się po raz pierwszy w datowanym na 1276 r. dokumencie książąt Sabaudii, władających regionem Chablais przez z górą 250 lat. Od czasów reformacji w XVI w. Leysin znajdowało się we władaniu Berna aż do chwili uzyskania niezależności przez kanton Vaud w 1803 r. Najstarszymi pamiątkami z dawnych lat są drewniane zabudowania mieszkalno-gospodarcze, bogato zdobione ornamentami rzeźbionymi i malowanymi, zachowane przy głównej ulicy miejscowości oraz w przysiółkach Veyges i Crettaz.

Pod koniec XIX w. Leysin, dzięki korzystnemu położeniu (południowa wystawa) i specyficznemu mikroklimatowi, przekształca się w miejscowość kuracyjną. Zaczynają powstawać liczne szpitale i sanatoria, a Leysin na ponad 60 lat staje się znane jako jeden z najważniejszych szwajcarskich ośrodków leczenia gruźlicy.

W Leysin-Feydey, w Pension de la Fôret, mieszkała od lutego do kwietnia 1925 r. z chorym na płuca mężem Zofia Nałkowska. Liczne kontakty z przebywającym tu międzynarodowym towarzystwem dały jej materiał do powieści pt. Choucas. W maju 1933 r. w sanatorium w Leysin przebywał na kuracji pisarz Michał Choromański. Według danych szwajcarskich w końcu kwietnia 1933 r. przebywało tu 64 Polaków[1]. W latach II wojny światowej leczyli się tu m.in. chorzy na gruźlicę polscy żołnierze z oddziałów Wojska Polskiego internowanych w Szwajcarii po klęsce Francji. 27 z nich tu zmarło i zostało pochowanych na miejscowym cmentarzu[2].

Od połowy lat 50. XX w., w związku ze znacznym spadkiem zachorowań na gruźlicę, Leysin zaczyna orientować się na turystykę i sporty zimowe, kierując swą ofertę głównie do rodzin z dziećmi. W latach 60. większość opustoszałych sanatoriów z charakterystycznymi rzędami skierowanych ku słońcu balkonów przebudowanych zostało na apartamenty lub na prestiżowe obecnie, międzynarodowe szkoły z internatami. Uczy się w nich młodzież z ponad 100 krajów świata. Dzięki nim 34% mieszkańców Leysin liczy nie więcej niż 19 lat.

W 2006 i 2008 r. rozgrywano tu zawody w ramach Pucharu Świata w snowboardzie.

Przypisy

  1. Zieliński Jan: Nasza Szwajcaria. Przewodnik śladami Polaków, Oficyna Wydawnicza „Rytm”, Muzeum Polskie w Rapperswilu, Warszawa 1999, s. 109-110, ​ISBN 83-87893-21-8
  2. Tomaszewski Kazimierz: W krainie nie z tej ziemi, Wydawnictwo Epoka i Wydawnictwo Spółdzielcze, Warszawa 1989, ​ISBN 83-85021-08-6​, s. 12, 95

Galeria

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Flag of Canton of Vaud.svg
Flag of Canton of Vaud.
Leysin en été.jpg
Autor: Calimo, Licencja: CC BY-SA 3.0
Leysin village in summer seen from Roc d'Orsey, Villars-sur-Ollon
Leysin2.jpg
Autor: Roland Zumbühl, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Leysin, im Hintergrund die Kalkstöcke von Tour d'Aï und Tour de Mayen
Leysin.JPG
Autor: Kk, Licencja: CC BY-SA 3.0
Leysin, Šveits, vaade asula vanas osas
Picswiss VD-44-01.jpg
Autor:
Picswiss.png
Roland Zumbühl (Picswiss), Arlesheim (Commons:Picswiss project), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Blick von Leysin ostwärts
Picswiss VD-44-39.jpg
Autor:
Picswiss.png
Roland Zumbühl (Picswiss), Arlesheim (Commons:Picswiss project), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Westlicher Teil von Leysin