Liczba atomowa

Liczba atomowa (Z) – porządkowa pierwiastka chemicznego w układzie okresowym pierwiastków, jest równa liczbie protonów w jądrze danego atomu[1], określa ona ładunek elektryczny jądra, równy iloczynowi liczby atomowej i ładunku elementarnego[2]. Jest równa liczbie elektronów niezjonizowanego atomu. W symbolicznym zapisie jądra izotopu umieszczana jest w lewym dolnym indeksie[3]:

gdzie:

liczba masowa,
– liczba atomowa,
– symbol pierwiastka.

Ładunek jądra atomowego jest głównym czynnikiem określającym własności atomu, dlatego atomy mające taką samą liczbę protonów, są atomami jednego pierwiastka. Nie oznacza to jednak, że wszystkie atomy jednego pierwiastka mają taką samą masę, gdyż mogą one mieć różną liczbę neutronów w jądrach. Atomy o tej samej liczbie atomowej, a innej liczbie masowej nazywa się izotopami.

Na przykład:

42Hehel (izotop zawierający 2 neutrony)
168O, 178O, 188Otlen (izotopy zawierające odpowiednio 8, 9 i 10 neutronów)
19779Auzłoto

Izotopy wodoru mają własne symbole chemiczne, jednak ich liczba atomowa jest taka sama:

11Hprot (izotop wodoru nie zawierający neutronów)
21Ddeuter (izotop wodoru zawierający 1 neutron)
31Ttryt (izotop wodoru zawierający 2 neutrony)

Przypisy

  1. Liczba atomowa, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-07-30].
  2. „Encyklopedia fizyki” praca zbiorowa PWN 1973 t. 1 s. 149
  3. „Encyklopedia fizyki” praca zbiorowa PWN 1973 t. 1 s. 142